біяграфія
У 2020 годзе ўсенародна вядомаму капітал-шоу "Поле цудаў" спаўняецца 30 гадоў. Падобнага даўгалецця на расійскім тэлебачанні ўдастоіліся адзінкавыя праекты. Але можна з упэўненасцю сказаць: «Поле цудаў» - самы доўгатэрміновы тэлепраект новай расійскай эпохі. Прычынай такога працяглага знаходжання ў эфіры стаў яшчэ адзін феномен - неверагодная глядацкая каханне. Шоў палюбілася мільёнам прыхільнікаў як у Расіі, так і за яе межамі, стаўшы сапраўды «нацыянальным здабыткам" краіны.Гісторыя стварэння праграмы
Складана паверыць, што гэтак горача любімы расейцамі і набыў ярка-выражаны народны каларыт праект - аналаг амерыканскай перадачы «Кола Фартуны» ( «Wheel of Fortune»). Гэтая праграма, таксама, дарэчы, доўгатэрміновая і папулярная, ідзе на амерыканскім ТБ з 1975 года і ў канцы 80-х біла рэкорды па рэйтынгах.
Тады яе і ўбачылі будучыя стваральнікі «Поля цудаў» - расійскія тэлевізійныя дзеячы, журналісты Уладзіслаў Лісця і Анатоль Лысенка. Мужчыны глядзелі тэлевізар у гасцінічным нумары, будучы ў камандзіроўцы ў Парыжы. Шоў, у якім гульцы адгадвалі фрагменты крыжаванак, ўразіла расейцаў. Чаму б не стварыць нешта падобнае ў краіне, дзе таксама любяць крыжаванкі - так нарадзілася ідэя.
Спачатку вырашылі пайсці самым відавочным шляхам - купіць ліцэнзію ў кампаніі-праваўладальніка на адаптацыю шоу «Кола Фартуны» у Расеі. Але замежнікі супрацоўнічаць адмовіліся. Тады Лісця і яго калега - прадзюсер Аляксей Мурмулёв, каб не залежаць ад заходняга аўтарства, стварылі новы фармат перадачы, аб'яднаўшы элементы розных замежных гульнявых шоў. А вось назва стварэнню далі сваё - зразумелае толькі рускаму чалавеку - «Поле цудаў» з знакамітай казкі Аляксея Талстога пра прыгоды Бураціна.
Прэм'ера «Поля цудаў» адбылася 25 кастрычніка 1990 года па Першай праграме Цэнтральнага тэлебачання. Першым вядучым стаў сам Уладзіслаў Лісцьеў. Тады яшчэ не было ні фірмовага лагатыпа «Поля цудаў», ні раскошнага барабана, ні упрыгожанай студыі. Усё было значна больш празаічная: цёмна-сіняя студыя, барабан немудрагелістай формы і прасценькае табло. А вось фірмовыя музычныя пазыўныя перадачы загучалі з першага выпуску.
Спачатку гульня выходзіла ў розныя дні тыдня, але з 7 чэрвеня 1991-го яна стала стабільна транслявацца па пятніцах. Тэлегульні было ўжо амаль паўгода, калі Лісця вырашыў пакінуць статус тэлевядучага, каб прысвячаць увесь час свайму новаму стварэнню - ток-шоў «Тэма». Паўстала пытанне - хто будзе весці перадачу. Аб сваім старым прыяцелю, былым кавээннікаў, акцёру і шоўменаў Леанідзе Якубовіч Лісця ўспомніў адразу, але той адмовіўся ісці на тэлебачанне, назваўшы сябе «чалавекам з вуліцы».
Тады прадзюсары арганізавалі кастынг, у ліку кандыдатаў былі як малавядомыя артысты, так і папулярныя шоумены. Ўсур'ёз разглядалася кандыдатура Ігара Угольнікава, але той палічыў за лепшае працаваць над шоў «Абодва-На». Нарэшце, пасля доўгіх перамоваў, у канцы 1991 гады, як Леанiд Якубовіч быў абвешчаны другім тэлевядучым.
Якубовіч апынуўся не толькі высокапрафесійным вядучым, але і дальнабачным прадзюсарам. Прастаяўшы каля года па той бок барабана, ён зразумеў, што, калі будаваць гульню толькі на адгадванні літар і слоў, можна хутка страціць цікавасць гледачоў. Так канцэпцыя праграмы зведала некаторыя змены: фокус зрушыўся на гульцоў, іх расказы пра сябе, сям'і, працу, хобі. З гэтага моманту капітал-шоу набывае фармат сапраўды народнага праекта.
Сутнасць і правілы гульні
Эфірны час гульні падзелена на 3 раўнда, у кожным удзельнічаюць 3 гульца. Пераможцы раўндаў аўтаматычна становяцца ўдзельнікамі фінальнай гульні, а пераможца фіналу можа па жаданні ўдзельнічаць у «супергульню», на коне якой выстаўляліся буйныя каштоўныя прызы, у тым ліку аўтамабіль.У пачатку раунда тэлевядучы аб'яўляе тэму гульні, якой адпавядаюць прадстаўленыя і зашыфраваныя на табло слова. Гульцы выстройваюцца перад барабанам і па чарзе робяць хады, круцячы ручку. Барабан капітал-шоу - гэта арыгінальнае прыстасаванне: у яго аснове - акружнасць, падзеленая сектарамі. У кожным сектары прапісаны акуляры, якія зарабляе гулец.
Акрамя лічбаў, сустракаюцца і літарныя адзнакі: «П» - прыз, «Б» - банкрут, «Ш» - шанец ці падказка, ёсць таксама знакі «х2» - падваенне ачкоў, «+» - адкрыццё любой літары. Такім чынам стваральнікі «Поля цудаў» ўносяць у працэс шоу элемент нейкага шанцавання: нават узброены ведамі гулец можа зрабіць няправільны ход і атрымаць «банкрут» - на тое яна і гульня.
Калі ход ўдзельніка выніковы, ён атрымлівае права адкрыць любую літару ў зашыфраваным на табло слове. Адгадайце літара дае права на яшчэ адзін ход. Калі ж на гэты раз ён не адгадае літару, ход пераходзіць да іншага. І так да таго часу, пакуль адзін з гульцоў не адгадае само слова. Калі чалавек назваў няправільна Адгадайце слова або абраў прыз (пры выпадзенні гэтага сектара), то ён ужо не ўдзельнічае ў далейшай гульні.
Адкрываюць літары на табло памочніцы Леаніда Якубовіча - дзяўчаты-мадэлі. Яны ж прыносяць запаветныя 2 шкатулкі. Гэта прыемны дадатак з'явілася ў гульні не адразу, а праз час. Гульцу, які адгадаў 3 літары запар, даецца шанец атрымаць фіксаваную суму грошай, калі адгадае, у якой скрыначцы яна ляжыць.
У фінальнай гульні ляжыць той жа прынцып, што і ў звычайным раўндзе. Толькі вось заданне для трох фіналістаў ўжо паскладаней. Калі ж ніхто з фіналістаў не адгадаў слова, то пераможцам становіцца гулец, які адкрыў апошнюю літару.
Пераможца фіналу атрымлівае права выбраць прызы на ўсе заробленыя падчас гульні акуляры. Калі ж прызёр вырашыць гуляць у «супергульню», то пазбаўляецца фінальных прызоў, незалежна ад таго, выйграе ён «супергульню» або прайграе. Зрэшты, захаванне гэтага правіла назіралася не заўсёды. Часта ў святочныя выпускі Якубовіч пакідаў прызы за гульцом.
Вядучыя капітал-шоу "Поле цудаў"
Першым тэлевядучым праграмы стаў чалавек, які даў ёй жыццё на экране - славуты расійскі журналіст, прадзюсер і тэлевізійны дзеяч Уладзіслаў Лісцьеў. «Поле цудаў» стала адным з яго першых аўтарскіх праектаў. У сілу нарастаючым занятасці ў 1991 годзе ён бярэ другога тэлевядучага гульні - Леаніда Якубовіча, аднак сам з'яўляецца ў якасці сувядучага аж да сваёй трагічнай гібелі ў 1995-м.
З тых часоў Леанід Аркадзьевіч лічыцца нязменным вядучым легендарнай гульні. Да прыходу на тэлебачанне Якубовіч быў вядомы ў асноўным у вузкіх творчых колах. Нарадзіўшыся ў Маскве 31 ліпеня 1945 году, ён вучыўся ў вячэрняй школе, потым паступіў Маскоўскі інстытут электроннага машынабудавання. Ужо падчас вучобы праявіў творчыя здольнасці, пачаў займацца ў Тэатры студэнцкіх мініяцюр, гуляў у КВЗ.
Пасля ВНУ сумяшчаў працу на заводзе і напісанне сцэнарыяў для першых забаўляльных перадач «А ну-ка, дзяўчыны», «А ну-ка, хлопцы», паралельна стаў весці канцэрты і конкурсы. З 1984 года працаваў аўкцыяністам. Як раз у гэты перыяд Лісця і прапанаваў яму стаць тэлевядучым «Поля цудаў».
Неаднаразова які адмаўляецца ад гэтага статусу, Якубовіч тады не ведаў, што значную частку жыцця ён прысвяціць праекту, які стаў для яго ва ўсіх сэнсах лёсавызначальным. Мабыць, няма на тэлебачанні шоўмена, якога б так любілі і паважалі ў народзе. А ўсё таму, што ён першым працягнуў яму руку.
Мужчына зрабіў гульцоў галоўнымі героямі праграмы, выслухоўваў іх гісторыі, размаўляў, жартаваў. На шоу сталі з'язджацца людзі з усіх куткоў Расіі, потым СНД, а затым і з-за мяжы. Кожны стараўся арыгінальна «прэзентаваць» свой край, распавесці пра яго людзях, славутыя мясціны. Зараз, у 2019 годзе, ужо не ўспомніць, хто прывёз у студыю першыя падарункі любімаму тэлевядучага, але з часам гэта ператварылася ў добрую традыцыю.
Спачатку Якубовічу везлі пірагі і саленні, грыбы і ягады, рыбу і ікру - прадуктаў было так шмат, што ў студыі пачалі практыкаваць раздачу ежы. Потым у ход пайшлі сувеніры, нацыянальныя касцюмы, рамесныя вырабы, музычныя інструменты, артэфакты - падобнае багацце трэба было дзесьці размяшчаць. Так, у 2001 годзе быў створаны Музей «Поле цудаў», поўны народных рарытэтаў з разнастайных куткоў свету.
Вобраз Леаніда Аркадзьевіча увекавечаны ў кампутарнай відэагульні «Капітал-шоу" Поле Чудес "». Таксама шоўмэн стаў мішэнню для дзясяткаў пародый, створаных таленавітымі калегамі-артыстамі. Усё гэта сведчыць аб тым, што шоў і лад вядучага ператварыліся ў народны брэнд.