біяграфія
Лаўрэнцій Масоха, акцёр тэатра і кіно, не змог поўнасцю рэалізаваць і раскрыць свой творчы патэнцыял. На думку рэжысёра Леаніда Лукова, Масоха быў дзіўна фактурным, глыбокім артыстам, здольным на острохарактерные і эмацыйныя ролі, але нарадзіўся не ў той час і не ў тым месцы. Але, нават гуляючы другарадных персанажаў, Лаўрэнцій Емяльянавіч даслужыўся да звання заслужанага артыста РСФСР і пакінуў пасля сябе яркі след.Дзяцінства і юнацтва
Нарадзіўся будучы акцёр у канцы лета 1909 года ў вёсцы з немілагучным назвай Плюваки, у тую пару ставімся да Кіеўскай губерні. Ён і яго старэйшы брат Пётр выхоўваліся ў сялянскай сям'і, далёкай ад мастацтва.
На шчасце дзяцей, бацька перавёз сямейства ў Кіеў, дзе для яго знайшлася праца ў рачным параходства. Спачатку ён працаваў матросам, затым уладкаваўся на фабрыку рабочым. Падобны лёс чакаў і сыноў, але ім удалося вырвацца з беднасці і руціны.
У 16 малодшы сын, адвучыўшыся ў працоўнай школе, знайшоў працу на заводзе: ліцейшчык узяў юнака вучнем. Даведаўшыся, што на прадпрыемстве ёсць драмгурток, Лаўрэнцій запісаўся. Вечарамі хлопец знікаў на рэпетыцыях і так захапіўся, што не думаў жыцця без сцэны. Праўда, Масоха-малодшы самакрытычна ацэньваў акцёрскія здольнасці і лічыў, што яго сьцежка - рэжысёрская.
У 1928-м малады чалавек паступіў у Кіеўскі музычна-драматычны інстытут, выбраўшы рэжысуру. Старэйшы брат у той час ужо здымаўся ў нямым кіно і, на думку Аляксандра Довженко, быў надзвычай таленавітым.
Асабістае жыццё
Пазнавальнасць і яркі талент не зрабілі асабістае жыццё акцёра шчаслівай. Занятасць у тэатры і на здымках адымала ў Лаўрэнція Масоха увесь вольны час. Ён сумна жартаваў, што «жанаты на кінематографе».Калегі казалі, што пра прыгажуне Масоха, чые фота тыражаваліся сотнямі тысяч, ўздыхалі многія дзяўчаты, але давесці яго да загса не атрымалася ні адной. Часта артыст прызначаў ўпадабанай прыгажуні спатканне, але забываў пра яго, пагрузіўшыся ў вывучэнне новай ролі. Ён заставаўся зайздросным халасцяком.
фільмы
Творчая біяграфія Масоха пачалася на 1-м курсе ВНУ: студэнту прапанавалі ролю ў нямы кінокартіне «Камсамолія». І хоць плёнка страчана і дэбют Лаўрэнція Масоха не ўбачыць, ён сам застаўся ў поўным захапленні ад працы на здымачнай пляцоўцы і зразумеў, што марыць на яе вярнуцца. З гэтага моманту штогод на экраны выходзілі па 3-4 стужкі з удзелам артыста.
У 1931-м, пасля заканчэння ВНУ, малады рэжысёр уладкаваўся асістэнтам на Кіеўскай кінастудыі. У тым жа годзе ён зняўся ў двух карцінах - «Італьянка» і «Кармелюк». Першая стужка знятая лукаў і апавядае пра ролю камсамольцаў ў аднаўленні вугальнай прамысловасці Данбаса. На здымках фільма сустрэліся два браты: Пётр сыграў Куркуль, Лаўрэнцій - шахцёра.
Праз 3 гады Лукаў зноў паклікаў Масоха-малодшага ў драму «Маладосць». На той момант акцёр пакінуў кінастудыю і уладкаваўся ў Тэатр ім. І. Франка. На гэтых падмостках ён выступаў да пачатку Вялікай Айчыннай вайны.
Пікам кар'еры артыста называюць ролю кулацкага сына Макара Ляготина ў драме Лукова «Вялікае жыццё». У стужцы ў выкананні Лаўрэнція Масоха прагучала песня «Спят курганы цёмныя». Пасля выхаду фільма на экраны ён і яго калегі Барыс Андрэеў, Пётр Алейнікаў, Марк Бернес праславіліся на ўсю краіну. Масоха запрасілі ў сталіцу, але планы змяніла вайна.
Пасля перамогі ўкраінскі артыст адправіўся ў Маскву, дзе да 1957 году служыў у Тэатры-студыі кінаакцёра. Затым змяніў працу: Лаўрэнція прынялі ў кінастудыю ім. М. Горкага. Але акцёрская кар'ера развівалася цяжка: калі ў маладосці Масоха клікалі гуляць станоўчых герояў, то пасля вайны прапаноўвалі толькі адмоўных персанажаў.
Прычынай апалы стаў старэйшы брат, які трапіў у 1943-м у Нямеччыну. Пасля вяртання ён не здымаўся і не меў права выходзіць на сцэны сталічных тэатраў. Цень нядобранадзейнасці ўпала і на Масоха-малодшага.
Фільмаграфія акцёра папоўнілася другараднымі ролямі ў кінастужках «Два байца», «Сталінградская бітва», «Без вестак зніклы», «Олеко Дундич», «Сэрца Бонивура» і «Карона Расійскай імперыі».
смерць
Прапанова Таццяны Ліёзнавай зняцца ў эпахальным серыяле «Семнаццаць імгненняў вясны» акцёр лічыў велізарнай удачай. Рэжысёр сабрала ў кінастужцы усіх зорак кіно. І хоць Лаўрэнцію Масоха прапанавалі прахадную ролю сакратара Мюлера, штандартенфюрера СС Шольц, ён разумеў маштаб праекта.
Гэтая праца апынулася апошняй для артыста. Па словах Леаніда Бранявога, Ліёзнавай сарвалася на Масоха, калі таму не ўдалося з першых дубляў вымавіць: «группенфюрер, штандартенфюрер Шцірліц ідзе па калідоры».
Пасля заслужаныя ім наганяі акцёр адправіўся ў рэстаран і залпам выпіў шклянку гарэлкі. Прычынай смерці стала спыненне сэрца. Якія прыехалі лекарам засталося канстатаваць скон.
Пахавалі акцёра, ня дажыў пару месяцаў да 62-годдзя, на сталічным Данскім могілках. Пазней парэшткі перавезлі ў Кіеў, на Байковай. Праз 20 гадоў побач з магілай Лаўрэнція Масоха з'явілася другая - старэйшага брата Пятра.
фільмаграфія
- 1931 - «Італьянка»
- 1939 - «Шчорс»
- 1941 - «Маці»
- 1943 г. - «Два байца»
- 1946 - «Вялікае жыццё»
- 1949 - «Сталінградская бітва»
- 1951 - «Тарас Шаўчэнка»
- 1954 - «Пра гэта забываць нельга»
- 1957 - «Праўда»
- 1961 - «любачка»
- 1962 - «Армагедон»
- 1964 - «Яны ішлі на ўсход»
- 1966 - «Па тонкім лёдзе»
- 1967 - «Соф'я Перовской»
- 1969 - «Сэрца Бонивура»
- 1971 - «Карона Расійскай імперыі, або Зноў няўлоўныя»
- 1973 - «Семнаццаць імгненняў вясны»