біяграфія
Крыўд асам - папулярны узбекская гумарыст, артыст кіно і тэлебачання. Расійскі глядач у асноўным ведае яго дзякуючы тэатру Яўгена Петрасяна «Крывое люстэрка», а на радзіме асам папулярны як разнапланавы артыст і значны для дзяржавы дзеяч культуры.
Крыўд Азгамович асам нарадзіўся 22 кастрычніка 1963 гады ў сталіцы Узбекскай ССР, Ташкенце. Дзяцінства яго прайшло ў гарадской махалле - так называюцца кварталы, у якіх пражывае пераважна мусульманскае насельніцтва.
Першай мовай Крыўда і яго брата Сабида стаў узбекская, але бацька, які працаваў правадніком у цягніках, прывозіў дадому і рускамоўную перыёдыку. Так малодшыя Асомовы вывучалі рускую мову. Бацька гэта пачынанне заахвочваў і лічыў веданне моў спадчыннай асаблівасцю - паліглотам быў прапрадзед Крыўда.
Захапленне камедыйным жанрам ў будучага артыста пачалося ў дзяцінстве: снедаючы, сям'я Асомовых слухала па радыё папулярную ў тыя часы перадачу «З добрай раніцай». Таксама прыцягвалі Крыўда выступу ў размоўным жанры такіх вядомых артыстаў, як Аркадзь Райкін і Міхаіл Жванецкій. Іх маналогі асам перакладаў на родную мову, перакройвалі на патрэбны лад і ператвараў у нумары, з якімі затым выступаў у школьнай самадзейнасці.
Таленты Крыўда, зрэшты, не абмяжоўваліся артыстызмам - ён з дзяцінства выдатна маляваў і нават планаваў стаць прафесійным мастаком. Пасля школы юнак паступіў у мастацкае вучылішча імя Паўла Бенькова, якое ў далейшым паспяхова скончыў на выдатна.
Гумар і тэлебачанне
Забываць пра размоўным жанры Крыўд не збіраўся: юнак нярэдка вёў вяселля, у тым ліку - каб зарабіць на неабходныя ў вучобе фарбы і іншыя расходныя матэрыялы. Пасля выпуску з вучэльні малады мастак паспрабаваў заваяваць маскоўскі ВНУ, але уступныя іспыты ў МГАХИ ім. Сурыкава праваліў. На наступны год Крыўд вырашыў з Ташкента не з'яжджаць і паспяхова паступіў у Ташкенцкі тэатральна-мастацкі інстытут на факультэт кніжнай графікі.
Праца тамадой не перапынілася і на гэты раз, больш за тое - Крыўд пачаў выступаць з гумарыстычнымі нумарамі на мясцовым тэлебачанні, а ў 1985 годзе стаў лаўрэатам рэспубліканскага конкурсу гумарыстаў. Дзякуючы гэтаму артыста заўважыў паспяховы узбекская рэжысёр Латыф Файзиев. Ён запрасіў Крыўда на здымкі свайго фільма «Па законе джунгляў» - карціны, якую сумесна здымалі СССР і Індыя. Стужка стала пераломным момантам у біяграфіі артыста.
Так як здымкі меркавалі раз'езды, а адмаўляцца асам не захацеў, ён вырашыў узяць у ВНУ акадэмічны адпачынак. Да вучобе Крыўд так і не вярнуўся, але дзякуючы «Па законе джунгляў» набыў сапраўдную папулярнасць. Гэта дало артысту магчымасць паўдзельнічаць у здымках іншых фільмаў, а таксама пачаць гастраляваць па Узбекскай ССР.
У канцы 1980-х адбылося знаёмства Крыўда з савецкай зоркай гутарковага жанру - Міхаілам Задорнава. Знакаміты гумарыст быў у Ташкенце на гастролях і з цікаўнасці наведаў канцэрт калегі, хоць у выступе, які праходзіў на узбекскім мове, нічога не зразумеў. Пазней у сталіцу Узбекістана прыехаў Ігар Хрысценка, знаёмства з якім перарасло ў моцнае сяброўства, будзе доўжыцца шмат гадоў.
Мала хто ведае, што ў Крыўда немалы «сур'ёзны» артыстычны стаж - 18 гадоў асам прапрацаваў у ансамблі МУС, хоць у свой час з-за невялікага росту (усяго 160 см) яго нават не ўзялі ў войска. З ансамбля гумарыст сышоў на тэлебачанне, звольніліся ў званні маёра.
Праз 9 гадоў пасля распаду СССР, у 2000 годзе, Крыўда запрасіў на часовую працу Фаррух Закір, які кіраваў «Яллой» - ансамблем, які падарыў краіне хіт «Учкудук - тры студні». Ён паклікаў гумарыста стаць вядучым гастрольнага тура «Яллы» па Германіі. За месяц група наведала 29 гарадоў, дзе музыкі выступалі перад расейскамоўнымі эмігрантамі.
Неўзабаве пасля іх у краіну прыехаў Яўген Петрасян, і гледачы распавялі гумарысту аб ўражаныя іх узбекскім коміка. Артыст запомніў выбар гледачоў і праз некалькі гадоў, падчас Ташкенцкай гастроляў, адшукаў Асомова. Крыўд да гэтага моманту ўжо паспеў паспрабаваць свае сілы ў «аншлаг», але там яго кар'ера не заладзілася. З Петрасянам асам даў паспяховы сумесны канцэрт, што стала залогам далейшага супрацоўніцтва.
У 2004 годзе Яўген Ваганавіч паклікаў Крыўда у шоў «Крывое люстэрка». У калектыў узбекская комік ўліўся адразу ж, а гледачам пакахаліся яркія нумары з удзелам Крыўда. Пасля гумарыст неаднаразова выкарыстаў у сваіх выступах нацыянальную тэму - як, напрыклад, у сцэнцы «Венецыя», згулянай сумесна з Карэнам Аванесяном. Яшчэ адным класічным прыкладам такога выступу можа паслужыць эпізод «У рэстаране» з удзелам Алены Сцепаненка.
Акрамя гэтага, у 2004 годзе асам зняўся ў карціне «Волат і карантышка», дзякуючы якой атрымаў прыз за лепшую мужчынскую ролю на фэсце «Кінашок», які праходзіў у Анапе.
Кар'ера на расійскім тэлебачанні ішла ў гару, а вось з родным Узбекістанам пачаліся праблемы. У 2009 годзе выступы Крыўда патрапілі пад дзяржаўны забарона - мясцовым палітыкам здаліся абразлівымі жарты гумарыста ў адрас узбекскай нацыі. Нягледзячы на папулярнасць коміка, апала скончылася толькі ў 2017-м. Сам артыст даведаўся пра тое, што зноў ставіцца да катэгорыі «дазволеных», знаходзячыся на гастролях у Ізраілі.
Адначасова са здыманнем забароны былі прызнаныя і заслугі Крыўда ў галіне культуры - артыста, чые выступы яшчэ нядаўна ганіць, зрабілі дырэктарам студыі мультыплікацыйных фільмаў.
Да працы артыст падышоў сур'ёзна, нягледзячы на тое, што студыя да яго прыходу знаходзілася ў жаласным стане. Па словах Крыўда, дзякуючы дзяржаўнай падтрымцы ўзбекская мультыплікацыя пачала патроху выпраўляцца: калі раней у год давалі па 2-3 замовы, то ў планах на 2020 й ставілі ўжо 50 мультфільмаў.
Асабістае жыццё
Па-за сцэнай Крыўд быў сур'ёзным, сціплым і веруючым чалавекам, таму пра яго асабістым жыцці СМІ ведаюць няшмат што. Вядома, што брат артыста, Сабид, таксама быў артыстычным чалавекам, спачатку выступаў разам з братам, але ў 1990-х гадах трагічна загінуў.
У Крыўда Асомова і яго жонкі нарадзіліся чацвёра дзяцей. Дачкі Дилором і Наргіз і сын артыста спрабавалі сябе ў кіно, але бацькаву прафесію для сябе не выбралі. Мужчына быў сямейным чалавекам, адказна падыходзіў да выхавання дзяцей і любіў важдацца з ўнукамі. У гумарыста была любімая сабака Дэзи, з якой ён любіў гуляць, асабліва на дачы ля ракі Чарвак.
Ўплыў на падрастаючае пакаленне Крыўд лічыў важнай часткай сваёй працы ў мультыплікацыі. Асомову не падабалася засілле заходняй культуры, ён лічыў, што ў дзецях трэба выхоўваць нацыянальную самаідэнтычнасьць, а узбекскай мультыплікацыі, на яго думку, варта было абзавесціся ўласным героем.
Аднак пры некаторай кансерватыўнасці поглядаў сучаснымі дасягненнямі асам ня грэбаваў: артыст вёў блог у сацыяльнай сетцы «Инстаграм», куды рэгулярна выкладваў новыя фота і відэазапісы. За каментарамі наведвальнікаў Крыўд таксама сачыў уважліва і нядобразычліўцаў разам з іх каментарамі хутка выдаляў.
Вялікім асабістым захапленнем Крыўда былі папугаі: ён сур'ёзна цікавіўся гэтымі птушкамі з таго моманту, як у дзяцінстве мама падарыла хлопчыку 2 хвалістых папугайчыкаў. Па прызнанні гумарыста, за межамі Узбекістана ён у першую чаргу ішоў у зоомагазін.
смерць
10 снежня 2018 года Крыўда Асомова даставілі ў 1-ю клінічную бальніцу Ташкента з-за хваробы сэрца. 3 дні лекары змагаліся за яго жыццё, але 14 снежня артыст памёр. Прычынай смерці стала ішэмічная хвароба сэрца, якая пацягнула за сабой востры сардэчны прыступ і аритмический шок.
15 снежня 2018 года на могілках «Камалан» адбылося пахаванне Крыўда Асомова, на развітанне з якіх прыйшлі сотні суайчыннікаў гумарыста.
Лепшыя выступы (нумары)
- "Вялікі тэатр"
- «Нелегал»
- «Спартсмен»
- «Усходні анекдот»
- «Каця»
- «Венецыя»
- "У рэстаране"