біяграфія
23 кастрычніка 2019-га легендарны Шчукінскае тэатральны інстытут адсвяткаваў самавітыя юбілеі - 105 гадоў з дня заснавання і 80 гадоў з дня прысваення імя Барыса Шчукіна. Мала хто ведае, што з'яўленню вышэйшай навучальнай установы паспрыяў правал спектакля «Сядзіба Ланін», пастаўленага Яўгенам Вахтангава па просьбе сталічных артыстаў. У канцы другога восеньскага месяца 1914 га ў арганізаванай рэжысёрам студыі адбылася першая лекцыя пра Канстанціна Станіслаўскага і яго сістэме падрыхтоўкі акцёра.Дзяцінства і юнацтва
У 17-й красавіцкі дзень (па новым стылі) 1894-га ў Маскве ў сям'і служачага нарадзіўся сын Бора. Дзяцінства яго прайшло ў невялікім мястэчку Кашыры, які размяшчаўся на тэрыторыі Тульскай губерні, куды дарослыя вырашылі перабрацца праз 5 гадоў пасля з'яўлення дзіцяці на свет.
На новым месцы Васіль Уладзіміравіч, які прапрацаваў усё жыццё ў сталічным рэстаране «Эрмітаж» і пазбіваць дастатковую стан, заняўся утрыманнем станцыйнага буфета, а хлопчык ўслед за дзядзькамі паступіў у пачатковую чыгуначнае вучылішча.
Праз 3 гады ў Шчукіна-малодшага адбылося вяртанне ў Маскву - яго прынялі ў адно з самых вядомых навучальных устаноў сталіцы, заснаванае педагогам Канстанцінам Васкрасенскім. Там падлетак горача захапіўся сцэнічным мастацтвам, чаму паспрыяла сяброўства з настаўнікам хіміі, чый бацька меў дачыненне да тэатра. Барыс наведваў нямала пастановак, асабліва ўражаны чэхаўскага «Трыма сёстрамі», якія ішлі ў МХТ, і неўзабаве сам паспрабаваў гуляць на аматарскім узроўні.
У далейшым малады чалавек падаў дакументы ў цяперашнюю «Бауманку», аднак адукацыю перапыніла якая пачалася Першая сусветная вайна. Студэнт у званні прапаршчыка, атрыманым пасля праходжання курсаў у Аляксандраўскім ваенным вучылішчы, апынуўся ў запасным палку ў Саратаве, дзе займаўся навучаннем салдат і гуляў у самадзейнасці.
У 1917-м Шчукіна адправілі на фронт у Калишскую губерню, а на наступны год дэмабілізавалі. Ён вярнуўся да бацькоў і некаторы час працаваў памочнікам машыніста паравоза, слесарам дэпо, фатографам і інструктарам у мясцовым аддзеле всевобуча. У 1919-м Барыс вярнуўся на службу: яго прызначылі ад'ютантам школы старэйшых інструктараў пры 2-й артылерыйскай брыгадзе.
Асабістае жыццё
Яўген Вахтанг не толькі «зладзіў» тэатральную кар'еру свайго адоранага пратэжэ, але і яго асабістае жыццё. Выбранніцай знакамітасці таксама апынулася вучаніца рэжысёра і актрыса яго тэатра Таццяна Митрофановна Шухмина, пасля якая займалася выкладчыцкай дзейнасцю ў Шчукінскае вучылішча і ГІТІСе.Любімая жанчына падарыла мужу адзінага сына Ягора, які звязаў творчую біяграфію з кінематографам і зняў «Алешкіна каханне», «Райскія яблычкі», «Месцы тут ціхія» і іншыя фільмы.
Тэатр і фільмы
У 1920-м таленавіты Шчукін трапіў пад крыло Яўгена Вахтангава. Мудры настаўнік, які паўплываў на вучня сваёй эстэтыкай, адразу даверыў яму некалькі роляў - ў 1921-м Барыс пераўвасобіўся ў святара (кюрэ) у «цудзе святога Антонія», Жыгалава ў "Вяселлі" і Мэрыкам ў «злодзеях». На наступны год акцёр сыграў галоўнага дзеючага персанажа Тарталья ў «Прынцэсе Турандот».
У акадэмічным тэатры, з 1926-га носіць імя Яўгена Багратионовича, артыст служыў да канца жыцця, запомніўшыся гледачам у пастаноўках «Гамлет», «Ягор Булычоў і іншыя», «Жаніцьба», «Шмат шуму з нічога» і т. Д.
Фільмаграфія Шчукіна стартавала ў 1935-м, калі яго запрасілі на здымкі ў «лётчыкі» Юлія Райзмана і Рыгора Левкоева. Пасля ён зняўся яшчэ ў «Пакаленні пераможцаў» і дылогіі Міхаіла Ромма «Ленін у Кастрычніку» і «Ленін у 1918 году». Пазней рэжысёр успамінаў:
«Барыс Васільевіч проста чалавечы быў настолькі незвычайны, нейкі пранізлівы, небывалы чалавек, што быў перыяд, калі я быў проста закаханы ў яго самым сапраўдным чынам. Я ззяў ад таго, што бачыў яго, мне было дзіўна прыемна вітацца з ім і глядзець на гэтага небывалага чалавека ».смерць
Да канца сваіх дзён Барыс Васільевіч вёў актыўную творчую дзейнасць - здымаўся ў кіно, выходзіў на сцэну роднага тэатра, выкладаў у школе пры ім і ставіў спектаклі. Усё гэта не магло не адбіцца на яго здароўе. У сёмы кастрычніцкі дзень 1939-га народнага артыста СССР не стала - смерць наступіла з прычыны хваробы сэрца.памяць
- У 1939 году тэатральнай вучэльні пры тэатры імя Яўгена Вахтангава прысвоена імя Барыса Шчукіна.
- На доме, дзе жыў акцёр, устаноўлена мемарыяльная дошка (Вялікі Лёвшинский завулак, 8а).
- Імя Барыса Шчукіна ў 1939-1994 гадах насіў Вялікі Лёвшинский завулак. Цяпер яго імя носіць вуліца ў Кашыры, Новасібірску і Данецку.
- У 2018 годзе ў Кашыры адкрыты Дом творчасці імя Барыса Шчукіна.
- У 2019 года ў сувязі з 125-годдзем Барыса Шчукіна было прынята рашэнне аб стварэнні пакоя-музея вядомага акцёра ў Доме творчасці.
спектаклі
- 1921 - «Вяселле»
- 1921 - «Цуд святога Антонія»
- 1921 - «Злодзеі»
- 1922 - «Прынцэса Турандот»
- 1923 - «Праўда добра, а шчасце лепш»
- 1924 - «Жаніцьба»
- 1927 - «Разлом»
- 1929 г. - «Змова пачуццяў»
- 1930 - «Тэмп»
- 1932 - «Ягор Булычоў і іншыя»
- 1932 - «Гамлет»
- 1934 - «Чалавечая камедыя»
- 1936 - «Шмат шуму з нічога»
- 1937 - «Чалавек са стрэльбай»
- 1939 - «Шлях да перамогі»