Журналіст, гоншчык, забіяка і лавелас - такім яго бачылі шматлікія знаёмыя, уключаючы і вельмі праніклівы людзей з верхніх эшалонаў улады Германіі і Японіі. Але за легкадумным фасадам хавалася і іншая асоба - савецкага выведніка з пазыўным «Рамзан».
4 кастрычніка 2020 года споўнілася 125 гадоў з дня, як нарадзіўся Рыхард Зорге, чыё імя стала легендай. Пра цікавыя дэталях прафесійнай біяграфіі і асабістым жыцці агента выведкі СССР - у матэрыяле 24СМИ.
1. Пазнаю па хадзе
У Рыхарда Зорге адна нага была карацей іншы - следства хірургічнай аперацыі, якую будучаму выведніку зрабілі падчас Першай сусветнай: у красавіку 1917 гады маладога чалавека параніла асколкамі, пасля чаго ён яшчэ трое сутак вісеў на калючым дроце.Кажуць, што менавіта для таго, каб схаваць набыты дэфект, падчас працы ў Японіі Рыхард Зорге выкарыстаў матацыкл у якасці асноўнага транспарту. Верагодна, імкнучыся скампенсаваць інваліднасць, насіўся на двухколавым «жалезным кані» ён ліха, што, зрэшты, толькі дапаўняла створаны ім вобраз гэткага безразважнага кашулі-хлопца, гулякі і задзіра.
2. Хуткі і дзёрзкі
Распавядаюць, што Зорге адрознівала запал да хуткасці. Не толькі на матацыкле, але і за рулём аўтамабіля савецкі выведнік, прызнанне дзей якога прыйшло праз гады пасля пакарання смерцю, аддаваў перавагу не абмяжоўваць сябе рамкамі хуткаснага рэжыму. Так што сярод яго захапленняў лічыліся і гонкі.
Апошняе аднойчы дапамагло Рыхарду ў яго працы. Кажуць, падчас знаходжання ў Кітаі Зорге запісаўся ў аўтамабільны клуб, заснавальнікам якога быў сам Чан Кайшы, у будучыні які заняў пасаду прэзідэнта Кітайскай Рэспублікі, і ўдзельнічаў у спаборніцтвах паміж яго членамі. Падчас адной такой гонкі выведніку давялося абагнаць будучага генералісімуса, чаго ніхто перш сабе не дазваляў.
Але перад самым фінішам Зорге скінуў хуткасць. У выніку які перамог палітык не толькі паціснуў руку «годнаму саперніку», але і ўвёў таго ў блізкі круг. Апошняе пасля дазволіла здабыць шыфравальныя коды і раскрыць змова Кітая і Германіі па ўжыванні хімічнай зброі.
3. Руская мова
Рыхард Зорге, нягледзячы на тое, што працяглы час працаваў на Савецкі Саюз, так і не «паладзіў» з беларускай мовай - хоць маці легендарнага выведніка была рускай, у сям'і казалі выключна па-нямецку.Па ацэнцы гісторыка спецслужбаў Аляксандра Колпакиди, Рыхард Зорге у прынцыпе ніколі не адрозніваўся любоўю да радзімы сваёй маці. Савецкі Саюз паўставаў для яго хутчэй у якасці прыкладу ідэальнага дзяржавы. Таму Зорге і адважыўся выступіць на баку СССР - выключна па ідэйных меркаваннях, але ніяк не з-за душэўнай прыхільнасці да Расіі.
4. Сваімі сіламі
Працуючы на пасадзе прэс-сакратара амбасады Германіі ў Токіо, Рыхард Зорге здолеў стварыць разгалінаваную агентурную сетку, якая налічвала звыш 130 чалавек, сярод якіх сустракаліся і людзі з уплывовых колаў Японіі.
Цікава, што, у той час як амерыканцам спатрэбілася на аналіз дзейнасці створанай Зорге групы выдаткаваць $ 150 тысяч, выведцы СССР праца сеткі Рамзая абыходзілася за ўсё ў $ 40 тысяч у год, паколькі чальцы яе існавалі на ўласныя легальныя заробкі.
5. Чужы сярод сваіх
Характэрна, што яшчэ ў пачатку 30-х гадоў на Рыхарда Зорге планавалася замах. Прычым распрацоўвалі акцыю тыя, каго яшчэ нядаўна апошні называў паплечнікамі. Нямецкім камуністам было незразумела, чаму былы камрад раптам ўступіў у шэрагі НСДАП.Зразумела, нікому з задумаюцца замах і ў галаву не прыйшло, што дзеянні былога сопартийца - частка распрацоўкі Камінтэрна па ўкараненні агента ў шэрагі нацыстаў.
6. Забыты герой
Аб Рыхард Зорге як пра героя загаварылі толькі праз 20 гадоў пасля яго смерці. Мікіта Хрушчоў даў адмашку на збор звестак пра асобу Рамзая, пасля чаго рушыла ўслед серыя артыкулаў з апісаннем гераічных дасягненняў выведніка на ніве супрацьстаяння фашызму. Прычым нават адхіленне Хрушчова ад пасады запушчаны махавік не спыніла - вобраз героя, чые подзвігі вартыя памяці, працягнулі каваць ужо пры Брэжневе.
7. Жанчыны легенды
Кажуць, што за гады агентурнай працы выведніка ў яго меліся дзясяткі палюбоўніц. Але ў «мірнай» жыцця ў героя былі ўсяго тры «галоўныя» жанчыны.
Першай жонкай Зорге стала Крысціна Гёрл, з якой Рыхард спалучаўся вузамі шлюбу ў 1920 годзе. Пасля таго як муж прыняў грамадзянства СССР, працавала ў Маскве перакладчыцай і бібліятэкарам, але не вытрымала рэалій савецкага жыцця тых гадоў і вярнулася ў Нямеччыну, пакінуўшы мужа. Афіцыйна развялася пару ў 1932 годзе.
Другі жонкай выведніка стала Кацярына Максімава, якая давала немцу ўрокі рускага. Навучанне вынікаў не прынесла, затое знаёмства перарасло ў адносіны, якія скончыліся ў 1933-м вяселлем. У 1942 году Кацярына была арыштаваная па падазрэнні ў шпіянажы на карысць нямецкага боку. Суд прысудзіў жанчыну да пяцігадовай спасылцы, падчас якой, у 1943 годзе, тая і памерла ад тыфу.
Трэцяй жанчынай у жыцці Зорге стала Ханако Исии, з якой той жыў у Японіі. Адносіны не былі зарэгістраваныя афіцыйна, але гэта не перашкодзіла былой спадарожніцы савецкага выведніка захоўваць любаснаму вернасць і пасля яго смерці. Менавіта Ханако Исии, праз гады даведаўся з газет пра лёс Рыхарда, дамаглася перапахавання яго парэшткаў, а таксама напісала тры кнігі, прысвечаныя свайму мужчыну.
На жаль, ні ад адной са сваіх жанчын Рыхард Зорге дзяцей не меў.