біяграфія
Пётр Парашэнка - украінскі палітычны і дзяржаўны дзеяч, 5-ы прэзідэнт Украіны, які прыйшоў да ўлады на фоне неадназначных і складаных падзей у краіне. Крытыкі называюць яго жорсткім прагматыкам, вёрткім дзялком, паспяховым бізнэсмэнам, але ніхто не адмаўляе яго здольнасці дасягаць пастаўленай мэты сваімі сіламі.Дзяцінства і юнацтва
Нарадзіўся Парашэнка Пётр Аляксеевіч 26 верасня 1965 года ў ўкраінскім мястэчку Болград, размешчаным у Адэскай вобласці паблізу мяжы з Малдовай. Бацькі Парашэнка былі выхадцамі ізмаільскага раёна Адэскай вобласці, які ў даваенныя гады з'яўляўся часткай Румыніі.
Бацька будучага прэзідэнта Украіны Аляксей Іванавіч узначальваў ўпраўленне сельскагаспадарчай тэхнікі ў Болград. Маці Яўгенія Сяргееўна працавала галоўным бухгалтарам. У сям'і Пётр быў малодшым дзіцем, у яго быў старэйшы на 8 гадоў брат Міхаіл Парашэнка, які ў 1997 годзе памёр пры загадкавых абставінах.
У СМІ неаднаразова з'яўляліся дадзеныя аб тым, што сапраўднае прозвішча будучага кіраўніка ўкраінскай дзяржавы - Вальцман. Такая інфармацыя адразу стала асновай для з'яўлення чутак адносна нацыянальнасці ўкраінскага лідэра.
У школе Пётр выяўляў цікавасць да вывучэння замежных моў, з 1-га класа вывучаў французскую. Бацька будучага ўкраінскага лідэра меў жорсткі нораў і выхоўваў дзяцей па строгім прынцыпам. У 1974 годзе сям'я Парашэнка пераехала ў Беларусь, у горад Бяндэры, дзе Пётр Аляксеевіч паспяхова скончыў мясцовую школу.
Па заканчэнні сярэдняй школы малады чалавек вырашыў стаць эканамістам-дыпламатам і адправіўся ў Маскву для заваявання сталічнага МГІМО. Аднак паступіць туды абітурыенту-правінцыялу не ўдалося з-за конкурсу, у выніку ён вырашыў вывучаць міжнародную эканоміку ў Кіеве. На 3-м курсе ВНУ Парашэнка быў прызваны ў войска, пасля праходжання службы ў Акцюбінску ўсё ж скончыў універсітэт і атрымаў чырвоны дыплом эканаміста-міжнародніка.
бізнес
Бізнес Парашэнка бярэ пачатак яшчэ ў студэнцкія гады. У маладосці ён стварыў прадпрыемства «Цэнтр-сэрвіс», дзейнасць якога засноўвалася на заключэнні і аплаце кантрактаў. Заробак Парашэнка тады складаў 1,5% ад сумы здзелкі, але гэта дазволіла яму на 5-м курсе ВНУ набыць аўтамабіль "Волга". На заробленыя грошы ў «Цэнтр-сэрвісе» Пётр сумесна з аднакласнікам Сяргеем Зайцавым стаў займацца дэфіцытнымі пастаўкамі тавараў у СССР. У прыватнасці, яго рамяством была пастаўка кандытарскім фабрыкам какава-бабоў з Бельгіі і Галандыі.
Пасля распаду Савецкага Саюза навыкі ў гэтым бізнесе дазволілі Пятру Аляксеевічу ўзяць кантроль над некалькімі кандытарскімі фабрыкамі, якія сталі асновай яго найбуйнейшага канцэрна «Рашэн» ва Украіне. Паспяховая дзейнасць будучага прэзідэнта ў бізнэсе прынесла Пятру Аляксеевічу цэлае стан, на фоне чаго яго пачалі называць шакаладнага Каралём.
Акрамя шакаладнай імперыі «Рашэн», Парашэнка валодае вялікай колькасцю прадпрыемстваў. Яго бізнэс ўключае некалькі аўтобусных і аўтамабільных вытворчасцяў, завод шклавырабаў, некалькі прадпрыемстваў па вытворчасці крухмалу, верф «Ленінская кузня», страхавую кампанію «Краіна», два спартыўна-аздараўленчых комплексу, але вытворчы бізнэс у партфелі карпарацыі Парашэнка не належыць яму цалкам.
Ва ўласнасці алігарха знаходзіцца шэраг медиаактивов, у тым ліку ўкраінскі Пяты канал, кампанія KP Media, выданне «Карэспандэнт», радыёстанцыі «Наша радыё», «Next», «Рэтра FM», «Тваё радыё». З 1993 па 1998 гады ён таксама з'яўляўся генеральным дырэктарам сямейнай кампаніі «Укрпроминвест», заснаванай ім сумесна з бацькам і братам.
Пасля рэарганізацыі карпарацыі Парашэнка ў 2006 годзе створаны шматгаліновай холдынг ПАО «Закрыты недиверсифицированный карпаратыўны інвестыцыйны фонд" Прайм Эссетс Кэпітал "», 100% акцый якога валодае Пётр Парашэнка. Паводле інфармацыі фінансава-эканамічнага часопіса Forbes, у 2014 годзе прэзідэнт Украіны дзякуючы свайму стану ў $ 1,3 млрд заняў 6-ю пазіцыю сярод самых багатых грамадзян краіны. Але ўжо праз год гэтая лічба скарацілася амаль удвая і склала $ 750 млн.
Неўзабаве стала вядома, што бізнес прэзідэнта не прададзены, а «утоены» на тэрыторыі Расійскай Федэрацыі, нягледзячы на тое, што пра Расею Пётр Аляксеевіч неаднаразова адгукаўся як пра «агрэсар».
Ўкраінскае грамадства было абуранае тым, што ў Расеі па-ранейшаму працуе фабрыка «Рашэн». У Ліпецку кандытарская прадпрыемства паспяхова функцыянуе, нягледзячы на заявы і абяцанні ўкраінскага лідэра зачыніць дадзены канцэрн.
Прэзідэнт РФ Уладзімір Пуцін неаднаразова заяўляў, што вітае працу гэтай кампаніі на расійскай тэрыторыі, паколькі прадпрыемства спраўна плаціць падаткі ў казну Расіі.
палітыка
У 1998 годзе біяграфія Пятра Парашэнкі набыла яшчэ адзін напрамак, і ён патрапіў у палітыку, якая са студэнцкіх гадоў была яго марай. Тады Пётр Аляксеевіч стаў дэпутатам Вярхоўнай рады ў складзе «Сацыял-дэмакратычнай партыі Украіны». Прысвяціўшы ёй 2 гады, ён пакінуў шэрагі партыі СДПУ на фоне канфлікту з яе лідэрамі Георгіем Суркісам і Віктарам Медведчуком і стварыў уласную фракцыю «Салідарнасць», якая ў будучыні стала «Партыяй салідарнасці Украіны».У 2000 годзе, пасля аб'яднання 5 палітычных арганізацый, была створана партыя «Працоўная салідарнасць Украіны», у якой Парашэнка стаў адным з сустаршыняў. У 2001-м яна была пераназваная ў «Партыю рэгіёнаў», якую ўзначаліў экс-прэм'ер Украіны Мікалай Азараў.
У 2001 годзе Пётр Парашэнка пакінуў шэрагі «Партыі рэгіёнаў», падтрымаўшы Віктара Юшчанка, ён узначаліў перадвыбарчую кампанію новага кандыдата ў прэзідэнцкай гонцы. З Віктарам Юшчанка Пётр Аляксеевіч ішоў рука аб руку да пераможнага «Майдана-2004», не падазраючы, што перамога не прынясе яму асабістага палітычнага росту. Пасля абрання Юшчанка прэзідэнтам Украіны пост прэм'ер-міністра заняла Юлія Цімашэнка, а Парашэнка дасталася пасада сакратара СНБА.
У 2005 годзе Пётр Аляксеевіч і шэраг іншых чыноўнікаў былі адпраўленыя ў адстаўку экс-прэзідэнтам Украіны ў выніку гучнага скандалу, звязанага з множнымі абвінавачваннямі акружэння Юшчанка ў карупцыі і лабіяванні ўласных інтарэсаў.
У 2009 годзе Парашэнка быў абраны міністрам замежных спраў і зноў увайшоў у склад украінскага СНБА. Праз год, пасля перамогі на прэзідэнцкіх выбарах лідэра «Партыі рэгіёнаў» Віктара Януковіча, Парашэнка зноў быў адпраўлены ў адстаўку, саступіўшы сваё месца ва ўрадзе Канстанціну Грышчанка.
У 2012 годзе прэзідэнт Украіны Віктар Януковіч зацвердзіў Пятра Парашэнкі на пасадзе міністра эканомікі Украіны. Але на чале Міністэрства эканамічнага развіцця ўкраінскага дзяржавы ён прабыў нядоўга - пасля перамогі на парламенцкіх выбарах - 2012 і вяртання ў парламент Парашэнка знялі з займанай ім пасады. Пры гэтым ён адмовіўся ўступаць у якую-небудзь фракцыю ў Вярхоўнай радзе.
Ужо праз год на «Майдане-2013» Пётр Аляксеевіч заняў актыўную пазіцыю ў лагеры пратэстуючых, спонсируя Евромайдан ежай, вадой і дровамі. Ён стараўся не трымацца на першых пазіцыях разам з вядомым экс-баксёрам Віталём Клічко, а таксама народнымі дэпутатамі Алегам Цягнібок і Арсеніем Яцанюком, што, хутчэй за ўсё, і дапамагло яму атрымаць доўгачаканую перамогу і дабрацца да вяршыні ўкраінскай палітыкі.
Прэзідэнт Украіны
У перыяд падзей, звязаных з Евромайданом, Пётр Парашэнка заваяваў народны прызнанне удзелам у самых крытычных сітуацыях таго часу. Гэта дазволіла яму пасля звяржэння прэзідэнта Украіны Віктара Януковіча перамагчы на выбарах 2014 года. Ён праявіў сябе палітыкам, не схільным да экстрэмізму і радыкалізму, дзякуючы чаму ўкраінцы аддалі яму больш за 50% галасоў, прычым у 1-м туры прэзідэнцкай гонкі. У выніку Пётр Парашэнка стаў 5-м прэзідэнтам Украіны.
Па словах абранага украінцамі новага прэзідэнта Украіны, вымаўленыя ім на інаўгурацыі 7 чэрвеня 2014 года, яго мэтамі на вышэйшай пасадзе ўрада Украіне сталі захаванне адзінства краіны і вяртанне Крыма ў склад Украіны. Пры гэтым Парашэнка паабяцаў насельніцтву распачаць узмоцненыя меры па забеспячэнню украінцаў бязьвізавым рэжымам у Еўропу, а таксама даў надзею на тое, што Украіна ўвойдзе ў склад Еўрапейскага саюза.
Прэзідэнцтва Парашэнкі з першых дзён змяніла пра яго меркаванне украінцаў, у сувязі з чым ён страціў саюзнікаў, якія лічылі яго гуманістам, гаспадарнікам, інтэлігентам і прынцыповым палітыкам. Не прайшло і месяца пасля занятку ім прэзідэнцкага крэсла, як ён вырашыў далёка не мірным шляхам перамагчы пратэсты насельніцтва паўднёвага ўсходу краіны, даслаўшы туды ўкраінскую армію. У выніку ваеннага канфлікту ў Данбасе, паводле афіцыйнай інфармацыі АБСЕ, загінула больш за 6 тыс. Мірнага насельніцтва і дзесяткі тысяч сілавікоў.
Гэтыя лічбы не збянтэжылі ўрад краіны, і нават пасля падпісання мірнай дамовы ў Мінску Кіеў працягнуў прадпрымаць спробы вярнуць Данбас, што пацвярджаюць шматлікія парушэнні рэжыму спынення агню на тэрыторыях паўднёва-усходу, падкантрольных сілам апалчэння, што зафіксавана міжнароднымі назіральнікамі.
Нягледзячы на тое, што за час кіравання Пятра Аляксеевіча праводзіліся перамовы ў «нармандскага фармаце», пэўнага выніку не было. Баявыя дзеянні працягнуліся, а грамадства абвінаваціла кіраўніка Украіны ў зацікаўленасці атрымання дадатковых дывідэндаў і эканамічнай выгады з-за вайны.
Заходнія СМІ не раз інфармавалі аб тым, што ўлады ЗША не жадаюць захоўваць такое становішча спраў. У лютым 2017 года прайшла сустрэча Парашэнкі з Дональдам Трампам, прэзідэнтам ЗША, на якой бакі абмеркавалі шляхі дазволу ваеннага канфлікту ў Данбасе. У 2016 годзе еўрапейскія палітыкі неаднаразова заяўлялі аб неабходнасці перагледзець канцэпцыю і падыход да рашэнняў, якія дапамогуць спыніць баявыя дзеянні на ўсходзе Украіны.
Менавіта на Парашэнка лёг цяжар адказнасці за няўдачы ў ваенным канфлікце ў Данбасе, валютны крах, эканамічную катастрофу ў Украіне. Ён не выканаў ні аднаго са сваіх абяцанняў пры ўзыходжанні на пасаду прэзідэнта Украіны, замяніўшы ў дзяржаве свабоду слова на «псевдопатриотизм», а сацыяльныя выплаты і бюджэтныя зарплаты - плацяжамі за крэдыт МВФ.
Асабістае жыццё
Асабістае жыццё Пятра Аляксеевіча, у адрозненне ад яго палітычнай кар'еры, стабільная і надзейная. Яшчэ ў студэнцкія гады ён пазнаёміўся з будучай жонкай Марынай Переведенцевой, дачкой намеснік міністра аховы здароўя УССР. Жонка Парашэнка па прафесіі лекар-кардыёлаг, якая пасля занялася дабрачыннасцю, узначаліўшы Дабрачынны фонд Пятра Парашэнкі.За гады шлюбу ў сям'і 5-га прэзідэнта Украіны нарадзіліся чацвёра дзяцей: сын Аляксей, дачкі-блізняты Аляксандра і Яўгена, хросным якіх стаў экс-прэзідэнт Украіны Віктар Юшчанка, і сын Міхаіл. У 2014 годзе ў Марыны і Пятра Парашэнкі з'явіліся ўнук Пётр і ўнучка Лізавета, якіх ім падарыў старэйшы сын Аляксей. Малодшыя нашчадкі кіраўніка дзяржавы цяпер жывуць і вучацца за мяжой.
Пётр Парашэнка атрымаў вядомасць і як кіраўнік дзяржавы, які не сочыць за чысцінёй, ахайнасцю гардэроба. Ён быў неаднаразова заўважаны на важных сустрэчах у мятых касцюмах. Парой пінжакі і штаны на Пятра Аляксеевіча, які валодае буйной постаццю (пры росце 180 см яго вага дасягае 93 см), і зусім глядзеліся цельпукаваты. Фота неакуратна апранутага кіраўніка Украіны нярэдка траплялі ў міжнародныя СМІ і на старонкі «Инстаграма». Сам Парашэнка неаднаразова падкрэсліваў, што аддае перавагу вопратку маркі Louis Vuitton, а эталонам густу для сябе лічыць стыль французскага прэзідэнта Эмануэля Макрон.
Пётр Парашэнка зараз
Вясной 2018 года адбылося афіцыйнае зварот прэзідэнта Украіны да Ўсяленскага патрыярха Варфаламея I з просьбай аб прадастаўленні аўтакефаліі праваслаўнай царквы ў Украіне. Пётр Аляксеевіч прымаў гэтае рашэнне не адзін, а разам з іерархамі УПЦ КП. Канстантынопаль даў станоўчы адказ на чале Украіны, і неўзабаве была запушчана працэдура прадастаўлення Томас.
Аб гэтай падзеі Парашэнка праінфармаваў сваіх падпісчыкаў у «Фэйсбуку» і «Твітэры». У святле антырасейскай рыторыкі Пётр Аляксеевіч назваў гэтую працэдуру «урачыстасцю праваслаўя» і «актам глыбокага аднаўлення гістарычнай справядлівасці». Грамата аб незалежнасці Украінскай праваслаўнай царквы была ўручана мітрапаліту Епіфанаў 6 студзеня 2019 года.
Вясной 2018 го дзеяннямі Пятра Парашэнкі была справакаваная напружаная сітуацыя ў акваторыі Азоўскага мора. Украінскім бокам былі затрыманыя маракі расійскага судна «Норд» з нагоды парушэння ўкраінскіх правілаў перасячэння мяжы.
У сваю чаргу расейскі бок пачаў больш старонны дагляд ўкраінскіх караблёў. У лістападзе сітуацыя пагоршылася пасля арышту трох судоў, якія належаць ваенна-марской службе Украіны. Пасля інцыдэнту Парашэнка назваў дзеянні Масквы агрэсіяй і часова ўвёў ваеннае становішча ў абласцях, якія мяжуюць з Азоўскім морам.
Галоўнай падзеяй 2019 года ў палітычным жыцці краіны сталі чарговыя выбары на пасаду прэзідэнта. У канцы студзеня Пётр Парашэнка зарэгістраваў сваю кандыдатуру ў спісе прэтэндэнтаў на крэсла кіраўніка дзяржавы.
Яго асноўнымі супернікамі сталі Юлія Цімашэнка, лідэр партыі «Бацькаўшчына», самавылучэнец Юрый Бойка, прадстаўнік "Грамадзянскай пазіцыі» Анатоль Грыцэнка і кандыдат ад партыі «Слуга народа» Уладзімір Зяленскі. Апошняя фігура - папулярны ва Украіне і Расіі камедыйны акцёр і прадзюсар - спачатку не разглядалася ў якасці канкурэнта. Але неўзабаве Зяленскі сенсацыйна выбіўся ў лідэры перадвыбарчай гонкі.
У сваёй праграме Парашэнка зрабіў стаўку на далейшае збліжэнне з Еўрапейскім саюзам і падачу заявы на ўступленне ў ЕС да 2024 года. Так як ва ўнутранай палітыцы Пётр Аляксеевіч фактычна пацярпеў фіяска, ён выкарыстаў рычагі ўплыву на электарат, які падтрымлівае аўтакефалію Украінскай царквы.
Тым не менш пасля правядзення 1-га тура галасавання стала вядома, што лідэрамі гонкі сталі Уладзімір Зяленскі і Пётр Парашэнка, прычым першы прэтэндэнт абагнаў па галасах дзейнага прэзідэнта амаль у 2 разы (30,24% супраць 15,95% галасоў). Другі тур быў прызначаны на 21 красавіка 2019 года.
Падчас перадвыбарных сустрэч з выбаршчыкамі прэзідэнт падкрэсліваў, што будзе згодны з любым выбарам народа і ў выпадку сваёй паразы застанецца ў палітыцы. Ён плануе разам са сваімі аднапартыйцамі з «Салідарнасці» заняць месца ў парламенце, дзе будзе выказваць меркаванне апазіцыі.
19 красавіка, напярэдадні вырашальнага тура, адбыліся дэбаты Парашэнка і Зяленскі на арэне нацыянальнага СК «Алімпійскі». Перад правядзеннем сустрэчы па ініцыятыве Уладзіміра Аляксандравіча абодва кандыдаты здалі тэсты на наяўнасць забароненых рэчываў у крыві кожнага. У Расіі дэбаты ўкраінскіх кандыдатаў у прэзідэнты трансляваліся ў эфіры радыё «Комсомольская правда», відэаверсія іх выступу была паказана на тэлеканале «Расія 24» і сайце RT.
Па дадзеных еxit poll, пераможцам 2-га тура выбараў стаў Уладзімір Зяленскі, набраўшы 72-73% галасоў супраць 25-26% Пятра Парашэнкі. Дзейнаму прэзідэнту ўдалося апярэдзіць суперніка толькі ў Львоўскай вобласці і на замежным выбарчым участку ў Аўстраліі. У апошнія дні, да афіцыйнай інаўгурацыі новага кіраўніка дзяржавы, Пётр Аляксеевіч плануе падпісаць закон аб выкарыстанні ўкраінскага мовы ў якасці дзяржаўнай.