біяграфія
Яе называюць іконай савецкай эстрады, творчае жыццё якой ўвабрала ў сябе гісторыю вялікай шматнацыянальнай краіны. Сафія Ратару - спявачка, зорка шоў-бізнэсу, якая і сёння здзіўляе прыхільнікаў новымі шэдэўрамі і рэгулярнымі канцэртамі. У яе творчасці арганічна ўжываюцца песні з нацыянальнага і касмапалітычнага рэпертуараў, таму слухачы Малдовы, Украіны і Расіі ў роўнай ступені лічаць яе «сваёй» артысткай.Дзяцінства і юнацтва
Ратару Сафія Міхайлаўна па нацыянальнасці украінка з малдаўскімі каранямі. Нарадзілася 7 жніўня 1947 года ў вёсцы Маршинцы Чарнавіцкай вобласці Украінскай ССР. Бацькам Сафіі быў брыгадзір вінаградараў, маці працавала на рынку. У яе сям'і было шасцёра дзяцей, сярод якіх Сафія была другой па старшынстве.
Малодшая сястра будучай зоркі Аурика Ратару таксама дамаглася вышынь у музыцы. У 1996 годзе яна атрымала званне «Заслужаны артыст Украіны», а ў 2019-м жанчыну прызналі народнай артысткай Украіны.
У дзяцінстве Сафія паказвала высокія дасягненні ў розных галінах: займалася спортам - стала чэмпіёнкай па шматбор'і сярод вучняў школы, захаплялася тэатрам і наведвала драмгурток. Але галоўнае месца ў біяграфіі дзяўчыны займала музыка. Ратару гуляла на баяне, домры, спявала ў хоры, удзельнічала ў гуртках мастацкай самадзейнасці сельскай і раённага ўзроўню. І заўсёды была ў цэнтры ўвагі гледачоў і педагогаў.
Ужо тады яна мела моцны кантральта, хто набліжаецца да сапрана, і ўжо на першых сваіх гастролях па суседніх вёсках атрымала падыходнае ёй мянушку Букавінскі салавей.
Асабістае жыццё
Сафія Ратару была замужам за Анатолем Еўдакіменка, які выконваў абавязкі кіраўніка ансамбля "Червона рута», быў пастаноўшчыкам і арганізатарам усіх канцэртных праграм артысткі. Будучы муж ўпершыню ўбачыў сваю каханую на вокладцы часопіса «Украіна» ў 1964-м.У 1968 году Ратару выйшла за Еўдакіменка замуж, адправілася разам з ім у Новасібірск, дзе ён павінен быў праходзіць студэнцкую практыку. Там яна працавала выкладчыкам і разам з мужам выступала ў мясцовым клубе «Адпачынак». Праз 2 гады ў іх маладой сям'і з'явіўся сын Руслан.
Анатоль Еўдакіменка памёр ад інсульту ў 2002 годзе, Сафія Міхайлаўна цяжка перажывала яго скон, на некаторы час адмяніўшы ўсе выступленні, здымкі і гастролі. Асабістае жыццё артыстка вырашыла прысвяціць сям'і, беражліва захоўваючы ў памяці вобраз свайго мужа.
Адзіны сын Руслан цяпер працуе музычным прадзюсарам. У яго двое дзяцей, якія названы ў гонар дзядулі і бабулі - Анатоль (1994 г.) і Сафія (2001).
Артыстка сёння выглядае не менш эфектна, чым у маладосці. Ратару знаходзіцца ў выдатнай форме, хоць без ўмяшання пластычных хірургаў справа не абышлося. На сцэне Сафія Міхайлаўна карыстаецца яркім макіяжам, але ў сацыяльных сетках, у тым ліку і «Инстаграме» яе сваякоў, праслізгваюць часам здымкі Ратару без касметыкі.
музыка
Ужо ў першыя гады выступаў Ратару спадарожнічала ўдача на ўсіх конкурсах. Дзяўчына лёгка станавілася лаўрэатам абласных і рэспубліканскіх фестываляў. Неўзабаве Сафія здабыла вядомасць агульнасаюзнага маштабу - ў 1964 годзе яна выступіла на канцэрце ў Крамлёўскім палацы з'ездаў, а яе фота было абрана для вокладкі часопіса «Украіна». У 1968-м Сафія Ратару выйшла на сусветны ўзровень, выйграўшы ІХ Сусветны фестываль творчай моладзі ў Балгарыі.
У 1971 году песні Сафіі Ратару былі ўключаныя ў музычную кінастужку Рамана Аляксеева «Червона рута», якая стала пачаткам яе кар'еры ў складзе аднайменнага эстраднага ансамбля ад Чарнавіцкай філармоніі.
У 1973 годзе яна атрымала 1-е месца ў конкурсе «Залаты Арфей», упершыню стала лаўрэатам у фінале «Песні года», пасля чаго за наступныя гады прапусціла ўсяго толькі адзін фестываль у 2002 годзе ў сувязі са смерцю мужа.
У 1980 годзе Сафія дэбютавала ў кіно як акторка, згуляўшы амаль аўтабіяграфічную ролю правінцыйнай спявачкі. Фільм «Дзе ты, любоў?" падняў яе на пік папулярнасці, песні з кінастужкі пакахаліся гледачу і былі ўключаны ў двайны аднайменны альбом. Адразу за гэтым рушылі ўслед і здымкі ў аўтабіяграфічным драматычным фільме «Душа».
У 1985 годзе брала ўдзел у здымках фільма «Вас запрашае Сафія Ратару», у 1986-м - у рамантычным музычным тэлефільме «Маналог пра каханне», у якім Сафія здымаецца ў небяспечных сцэнах без дублёра.
У 1986 году ансамбль «Червона рута» распаўся, гурт вырашыў працягваць кар'еру без салісткі. Ратару пачынае зноўку шукаць сябе, змяняе кірунак сваёй творчасці. Шмат у чым гэта звязана з імем кампазітара Уладзіміра Мацецкаму, які ствараў для яе на працягу наступных 15 гадоў кампазіцыі ў стылі рок і еўра-поп, якія хутка станавіліся хітамі.
У іх лік увайшлі знакамітыя кампазіцыі «Месяц, месяц» і «Лаванда». Апошнюю Ратару выконвала і ў дуэце з эстонскім эстрадным артыстам Яаком Ёалам. У 1991 годзе на хвалі папулярнасці хард-рока выходзіць, мабыць, самы «цяжкі» альбом спявачкі «Караван кахання».
Пасля распаду Саюза артыстка не страціла папулярнасць. Альбомы Ратару разляталіся вялізнымі накладамі. Гэта і «Хутаранка», і «Ноч кахання», і «Кахай мяне». У новым стагоддзі творчасць Сафіі Міхайлаўны не страціла актуальнасці. Яна 12 разоў станавілася лаўрэатам прэстыжнай прэміі «Залаты грамафон».
Ратару адзначылася не толькі сольнымі выступамі, але і паспяховымі дуэтамі з Мікалаем Расторгуева і Мікалаем Баскавым. У 1998 годзе Ратару праспявала з салістам групы «Любэ» песню «Засентябрило», а ў 2005-м і 2012-м- з «залатым голасам Расіі» песні «Квітнее маліна» і «Я знайду сваю любоў».
Апошнім студыйным альбомам спявачкі ў яе дыскаграфіі стала пласцінка пад назвай «Час кахаць». Пасля гэтага ў 2014 годзе выйшаў імянны дыск, які не паступаў у адкрыты продаж, а распаўсюджваўся толькі на канцэртах выканаўцы.
У 2004 годзе артыстка адыграла адну з галоўных роляў у мюзікле «Сарочынскі кірмаш» Кастуся Меладзе, дзе выканала песню «А я ж яго кахала». Яркая ролю Каралевы дасталася спявачцы у музычнай казцы «Каралеўства крывых люстэркаў», а апошнім кинообразом ў кар'еры Сафіі Міхайлаўны стала Чараўніца ў фільме «Чырвоная шапачка» 2009 года выпуску.
Доўгія гады ў СМІ мусіраваліся чуткі аб непрымірымай варожасці двух зорак - Сафіі Ратару і Алы Пугачовай. Прынята лічыць, што Ала Барысаўна баялася канкурэнцыі і заўсёды рупліва ставілася да Соф'і Міхайлаўне. Але прымірэнне на сцэне ўсё-ткі адбылася. Артысткі выканалі ў дуэце песню гурта «Тату» «Нас не дагоняць» на канцэрце музычнага фэсту «Новая хваля - 2006». А ў 2011-м яна правяла ўжо сольны канцэрт у Крамлі.
Яшчэ адзін студыйны альбом папоўніў дыскаграфію спявачкі ў 2013 годзе, ім стала пласцінка пад назвай «Час кахаць». Праз год выйшаў імянны дыск, які не паступаў у адкрыты продаж, а распаўсюджваўся толькі на канцэртах выканаўцы. Яшчэ праз год у Ратару з'явіўся афіцыйны сайт, дзе выходзілі навіны і інфармацыя аб маючых адбыцца і мінулых выступах.
У 2017 годзе на фестывалі «Спякота» Ратару праспявала дуэтам з Рыгорам Лепсам кампазіцыю «Я ж яго кахала». На канцэртах Сафія Міхайлаўна таксама нярэдка выступала з іншымі артыстамі, напрыклад, з Алегам Газманавым з песняй «Забірай», а яшчэ раней з Філіпам Кіркоравым выконвала «Лаванда».
Нягледзячы на ўзрост, Сафія Ратару з не меншай актыўнасцю працягнула тварыць. У 2018 годзе выпусціла новы кліп на песню «Каханне жывая!». Відэа сталася навагоднім падарункам для прыхільнікаў яе творчасці.
У снежні 2018 го з-за якія абвастрыліся адносін паміж Масквой і Кіевам артыстка прыпыніла гастролі па Расіі і абвясціла, што канцэрты ў Маскве яна пакуль даваць не будзе. Пры гэтым яе дырэктар Сяргей Лаўроў растлумачыў, што гэта часовая мера і хутка масквічы зноў нацешацца выступам любімай спявачкі.
У 2019 году адбылося чарговае выступленне зоркі на музычным фэсце «Песня года» з кампазіцыямі «Музыка маёй любові» і «Навагодні вечар». А затым прайшлі канцэрты ў Расіі, сярод якіх лічацца выступу ў Сочы на фестывалі «Новая хваля» і на вялікім канцэрце «Легенды" Рэтра FM "». Пад канец года Ратару з'явілася на традыцыйным навагоднім «Блакітным агеньчыку - 2020».
З-за шчыльнага гастрольнага графіка жыць Ратару прыпадае на некалькі дамоў. Самай галоўнай яе нерухомасцю шмат гадоў заставалася элітная гасцініца «Віла" Сафія "», размешчаная ў сэрцы курортнай Ялты ў Крыме. Гэта помнік архітэктуры, вядомы пад назвай Купальны Роффе, раней артыстка арандавала яго. А да таго моманту ў будынку размяшчалася Крымская філармонія.
Ратару адрэстаўравала дом, а затым выкупіла яго і ператварыла ў гатэль, кошт знаходжання адной ночы ў якім складае каля $ 500. Асабісты дом спявачкі знаходзіцца ў пасёлку Мікіта каля Ялты, ён мае куды больш сціплыя памеры, але яго ўнутранае ўбранне амаль не саступае нейкага асабняку.
У Сафіёўскія сабора ў Кіеве ля Ратару ёсць 4-пакаёвая кватэра, зараз жанчына праводзіць у ёй больш за ўсё часу. Уладкаваннем жылплошчы там займаўся архітэктар Андрэй Коструба.
здароўе
У 2017 годзе Ратару адзначыла 70-гадовы юбілей, Першы канал выпусціў у гэты дзень сюжэт пра артыстцы. І хоць на сцэне яна бліскала гэтак жа, як і раней, прыхільнікі і журналісты адзначылі яе пагоршыліся знешні выгляд. Прычынай таму называлі стан здароўя жанчыны. Бліжэйшы асяроддзе артысткі не называе дакладных дыягназаў і хвароб, але ў СМІ працягваюць развіваць гэтую тэму.Таксама ў 2018-м, пасля выступу на прыватнай вечарыне ў Уфе, з'явіліся навіны пра шпіталізацыі спявачкі. Прычыны агучваліся розныя, адны пісалі, што ў Ратару падазрэнне на інсульт, іншыя расказвалі аб астме. У любым выпадку дакладнай інфармацыі ў Інтэрнэце і афіцыйных каментароў наконт гэтай сітуацыі не было.
Акрамя здароўя Сафіі Міхайлаўны, фолавераў абмяркоўваюць і яе знешнасць. Параўноўваючы фатаграфіі розных гадоў, а таксама ўлічваючы ўзрост спявачкі, яны робяць высновы пра не адной праведзенай Ратару аперацыі. Пры гэтым у СМІ адзначаюць, што пластыку рабіў відавочна таленавіты доктар, ня які пакінуў на твары ні аднаго заганы.
Аднойчы ў Сетка прасачылася фота, на якім Ратару захаваная без яркага макіяжу і выкладзеных валасоў. Пры гэтым карыстальнікі Інтэрнэту тут жа кінуліся абмяркоўваць, што без макіяжу і парыка Сафія Міхайлаўна зусім на сябе не падобная.
І нават калі Ратару сапраўды звярталася па дапамогу да пластычных хірургам, жанчына прыкладвае нямала намаганняў для захавання квітнеючай віду і стройнай постаці. Пры росце 170 см яе вага знаходзіцца ў межах 60-64 кг, што вельмі нядрэнна для артысткі.
Многія дзівяцца, што твар Ратару выглядае настолькі гладкім, падцягнутым і маладым. На фоне гэтага ў 2020 годзе нарадзіўся новы міф, што, акрамя «уколаў прыгажосці», Сафія Міхайлаўна стала выкарыстоўваць тонкую сіліконавай маску, разгладжвае ўсе маршчыны. У праграме «Ты не паверыш!» на НТВ гэтай тэме прысвяцілі цэлы сюжэт, меркаванні там выказалі і людзі, якія займаюцца вырабам падобных прыстасаванняў.
палітычная пазыцыя
У святле канфлікту Расіі і Украіны фолавераў цікавіліся меркаваннем аб гэтай сітуацыі вядомых артыстаў. У той жа перыяд у прэсе з'явілася навіна пра выказванне Ратару - у інтэрв'ю жанчына адзначыла, што ўжо больш за 10 гадоў жыве ва Ўкраіне, а свой крымскі асабняк наведвае толькі зрэдку. Пры гэтым адкрыта на палітычныя тэмы яна стараецца не казаць.
Калі канфлікт паміж дзвюма краінамі яшчэ больш абвастрылася, зорцы прыйшлося пачакаць з канцэртамі ў Расіі, за гэта большасць прыхільнікаў абвінавацілі спявачку ў баязлівасці і палітызаванасці. Але знайшліся і тыя, хто ўвайшоў у яе становішча, напрыклад, Іосіф Прыгожын, які назваў Ратару чалавекам сямейным, прыстойным і паважае традыцыі, які стаў закладнікам «бруднай палітычнай вайны і банды Парашэнка».
Яшчэ ў 2014 годзе, калі ў Дзень Незалежнасці Украіны сын Ратару апублікаваў у «Инстаграме» фота з мамай, у руках якой быў украінскі сцяг, прыхільнікі сталі пакідаць негатыўныя каментары. Артыстка патлумачыла, што не жадае вайны ўсім народам былога Савецкага Саюза, а ў яе дзеянні не было палітычнай падаплёкі.
Тады ж у інтэрв'ю інтэрнэт-выданню Сафія Міхайлаўна расказала, што адказала б згодай на прапанову Уладзіміра Пуціна памяняць пашпарт на расейскі, калі гэтую працэдуру выконвалі ўсе жыхары паўвострава. Але артыстцы прапановы не прыслухаліся, і часам у яе ўзнікаюць праблемы, звязаныя з дазволам на працу ў межах РФ.
У канцы жанчына дадала, што аднолькава гатовая выступаць у Данецку, Луганску, Рызе і ў Маскве. Ёй не важная геаграфія, адзінай умовай для канцэрту Ратару з'яўляецца любоў гледачоў, якія чакаюць яе ў сваім горадзе.
У 2019 годзе на Ратару зноў абрынуўся шквал абвінавачванняў. Адбылося гэта з-за згоды выступіць на «Песні года», ад якой за год да гэтага спявачка адмовілася. Зласліўцы абвінавачвалі жанчыну, што яна вяртаецца ў Расію, паколькі з ранейшых канцэртаў у яе скончыліся грошы. Лаўроў і ў гэты раз заступіўся за «падапечную», патлумачыўшы, што гэта адзіны раз артыстка прапусціла канцэрт з-за ўвядзення ваеннага становішча ў Украіне, але ўсе ранейшыя гады жанчына выступала. Ды і працуюць там артысты не за ганарар, а за эфіры, таму ўсе абвінавачванні ў яе адрас застаюцца неабгрунтаванымі.
Сафія Ратару зараз
Зараз, ва ўжо даволі сталым веку, Ратару стараецца больш часу праводзіць у спакоі. У яе ранейшыя планы былі ўключаныя гастрольны тур па Нямеччыне і выступ у навагоднюю ноч - 2020/2021 у Казахстане, але пазней артыстка адмовілася ад прапаноў. Прэсе пра гэта распавёў канцэртны дырэктар Сафіі Сяргей Лаўроў.Ён жа падзяліўся і іншымі планамі артысткі на 2020 год. Па словах мужчыны, ад доўгіх паездак і пералётаў Сафія Міхайлаўна вырашыла адмовіцца, як і ад гастрольных тураў. І хоць у 2019 годзе яна збірала поўныя залы ў Малдове, Манака і Ніцы, зараз плануе абмежавацца толькі невялікімі канцэртамі на тэрыторыі Расіі і Украіны.
Гэтая заява Лаўрова нарадзіла чуткі аб канчатковым сыходзе Ратару са сцэны, але мужчына паспяшаўся ўсіх запэўніць, што, калі гэта здарыцца, перад развітаннем Сафія Міхайлаўна правядзе гастрольны тур. А пакуль яна вырашыла абмежавацца невялікімі заказнымі выступамі.
Дыскаграфія
- 1972 - «Червона рута»
- 1979 г. - «Толькі табе»
- 1985 - «Нежная мелодыя»
- 1988 г. - «Залатое сэрца»
- 1991 г. - «Караван кахання»
- 1995 - «Хутаранка»
- 2002 - «Я цябе па-ранейшаму люблю»
- 2002 - «Снежная каралева»
- 2003 - «Адзінай»
- 2007 - «Якая на сэрцы надвор'е»
- 2007 - «Туман»
- 2008 - «Я - твая любоў!»
- 2013 - «Час кахаць»
- 2014 - «Сафія Ратару»