біяграфія
Будучая Народная артыстка РСФСР і зорка савецкага кінематографа Ала Дзмітрыеўна Ларыёнава з'явілася на свет у Маскве ў лютым 1931 гады. Сям'я жыла вельмі паспяхова: тата быў служачым пищеторга, мама працавала заўхозам у дзіцячым садку. Бацькі назвалі дзяўчынку ў гонар зоркі кіно і куміра свайго часу артысткі Алы Тарасавай. І, як цяпер кажуць, запраграмавалі дачка на будучыню.
Пасля таго, як бацька сышоў на фронт, Ала разам з мамай адправілася ў эвакуацыю. У горадзе Мензелинск мама працавала ў шпіталі. Менавіта тут 9-гадовая Ала Ларыёнава ўпершыню выйшла «на сцэну». Яна чытала вершы параненым, якія ляжалі ў шпіталі. Тут будучая артыстка пачула першыя апладысменты і хвалебныя «рэцэнзіі» на свае выступленні. У гэтым шпіталі Алу Ларыёнаву ўбачыў Зіновій Гердт. Праз пару дзясяткаў гадоў яны сустрэліся як калегі.
Упершыню юную і чароўную Алу запрасілі ў кіно, калі ёй ледзь споўнілася 15 гадоў. На вуліцы да яе падышла незнаёмая жанчына, якая спытала, ці не хоча дзяўчынка здымацца ў кіно. Вядома ж, Ларыёнава хацела. Так яна трапіла на здымачную пляцоўку і знялася ў некалькіх карцінах. Праўда, у масоўцы, але смак прафесіі Ала адчула.
Па заканчэнні школы Ала адправілася вучыцца на артыстку. У ГІТІСе Ларыёнава з трэскам праваліла экзамены. На бяду, сярод экзаменатараў дзяўчына ўбачыла знакамітага рэжысёра Васіля Міхайлавіча Ганчарова і спрэс забылася ўсё, што падрыхтавала для паступлення. Не ўсё гладка аказалася і з паступленнем у ВГIК. Сяргею Герасімаву дзяўчына чамусьці не спадабалася. Але ўсё вырашыла яго жонка Тамара Макарава, якой Ала, насупраць, прыйшлася па душы.
фільмы
Зорная роля, якая вызначыла ўсю яе далейшую кар'еру ў кіно, дасталася Алы Ларыёнавай у студэнцкія гады. Актрыса сыграла Любаву ў карціне Аляксандра Птушко «Садко». Фільм, які выйшаў ў 1952 годзе, апынуўся настолькі паспяховым, што ў наступным годзе групу, якая здымаецца ў ім, запрасілі ў Венецыю на фестываль. Больш за тое, фільму-казцы быў уручаны прыз "Срэбны леў" у намінацыі "Залаты леў". Гэта было сапраўдным прарывам для савецкага кінематографа.
У Венецыі Ала Ларыёнава адчула смак неверагоднай славы. Следам за рускай прыгажуняй бегалі натоўпу журналістаў і прыхільнікаў. Сярод апошніх апынуліся вядомыя прадзюсары і рэжысёры. Яны прапаноўвалі акторцы ролі, ад якіх яна наадрэз адмаўлялася: афіцыйныя прадстаўнікі, чыноўнікі, якія суправаджалі групу артыстаў за мяжу, вельмі строга забаранілі ісці на кантакты з «буржуазнымі» рэжысёрамі.
Магчыма, творчая біяграфія Алы Ларыёнавай склалася б зусім інакш, застанься яна за мяжой. Але гісторыя не трывае ўмоўнага ладу. Артыстка вярнулася дадому ў слязах. Ёй дазволілі дакрануцца да прыгожага свету, убачыць яго, але забаранілі ў ім жыць.
Суцяшэннем акторцы паслужыла прапанову, якое яна атрымала, ледзь сышоўшы з трапа самалёта. Але Ларыёнавай паведамілі, што яна зацверджана на ролю галоўнай гераіні фільма «Ганна на шыі».
Карціна выйшла на экраны ў 1954 годзе і ператварыла Ларыёнаву ў зорку айчыннага кінематографа. Слава, якая абвалілася на артыстку, перавысіла тую вядомасць, якую Ала Дзмітрыеўна атрымала пасля «Садко». Яе вартавалі каля дома, засыпалі кветкамі. Чэргі каля кінатэатраў з жадаючых убачыць «Ганну на шыі» цягнуліся на сотні метраў. Але слава мела і адваротны бок медаля. Але Ларыёнавай зайздросцілі. Вакол яе імя папаўзлі плёткі.
Пасля таго, як артыстка знялася ў «Дванаццатай ночы», дзе з'явілася ў вобразе прыгажуні Алівіі, прыхільнікі дзяжурылі каля кінастудыі і кватэры, заглядвалі ў вокны і чакалі яе выхаду. На акторку прыехаў паглядзець нават міністр культуры. Пасля гэтага Ларыёнавай адразу ж прыпісалі раман з чыноўнікам.
І перасталі даваць ролі. А калі і давалі, то рабілі ўсё, каб акторка не магла трапіць на здымкі. Так здарылася з карцінай «Ілля Муромец». Ларыёнаву зацвердзілі на ролю, але ў тэатры, дзе яна працавала, камандзіроўку ў Ялту, у якой праходзілі здымкі, не падпісалі.
У 60-70-ыя гады Ала Ларыёнава так і не атрымалі галоўных роляў. Часта яна згаджалася нават на эпізоды. А ў 1966 годзе артыстка знялася ў карціне «Дзікі мёд», дзе пагадзілася на ролю Непрыгожай, чыё твар шчодра папэцкалі брудам.
У гэтыя гады выявілася, што Ала Ларыёнава можа гуляць характэрныя ролі. Яна адыграла Наталлю Дзмітрыеўну Паскудину ў «Дзядзькаў сне», прадаўшчыцу Любаву ў «доўгім дні Колька Паўлюкова», Алену Іванаўну ў «штукар» і Кацярыну ІІ у стужцы «Ёсць ідэя!». Але роляў, пасля якіх акторку насілі б на руках, ёй больш не прапаноўвалі.
Ўспомнілі Алу Ларыёнаву, калі ёй споўнілася 60. артыстка далі званне Народная, павіншавалі, але значных роляў так і не прапанавалі. Ларыёнава жыла вельмі ціха і сціпла. Да канца жыцця яна шкадавала, што адмовілася здымацца у Чарлі Чапліна, які ёй не раз прапаноўваў працу. Каб не аддавацца сумным ўспамінах і не сядзець у чатырох сценах, Ларыёнава ездзіла па краіне са спектаклем «Грошы, падступства, каханне» з тэатрам імя Яўгена Вахтангава.
Асабістае жыццё
У студзеня 1957 г. Ала Ларыёнава выйшла замуж за Мікалая Рыбнікава. Іх адносіны спачатку складваліся даволі складана. Але будучая зорка савецкага кінематографа спадабаўся яшчэ ў студэнцкія гады. Але тады Мікалай Рыбнікаў не зьвярнуў на яе ўвагі.
Ледзь пазней у Ларыёнавай успыхнуў раман з акцёрам Іванам Пераверзеву. Разам яны жылі некаторы час, пакуль Ала не пазнала, што ў Пераверзеву развіваюцца адносіны з іншай жанчынай. Ларыёнава пайшла ад няслушнага ўмілаванага. Не ўтрымала яе нават цяжарнасць.
Даведаўшыся, што Ала Ларыёнава адна, Рыбнікаў тут жа прымчаўся ў Менск, дзе яна здымалася ў карціне «Палеская легенда», і прапанаваў ёй руку і сэрца. На той момант ён быў без розуму закаханы ў акторку. Пасля нарадзілася дачка Алену ён любіў ня менш, чым іх агульную дачка Арыш.
Разам гэтая выдатная пара пражыла 33 гады. Калі не стала Мікалая Рыбнікава, Ала Дзмітрыеўна неяк адразу абвяла, нібы ў ёй патушылі святло. Яна палюбіла адзінота і рэдка кудысьці выходзіла. Неўзабаве яна разменяла іх вялікую 5-пакаёвую кватэру, дзе ўсё нагадвала пра Мікалая.
смерць
Ала Ларыёнава згасала на працягу 10 гадоў пасля смерці мужа. Её не стала 25 красавіка 2000 года. Знакамітая актрыса памерла ціха, у сне. Яе знайшлі праз 6 гадзін пасля смерці. Аказалася, яна памерла ад шырокага інфаркту. Ларыёнава не дажыла да свайго 70-годдзя адзін год.
Пахавалі артыстку побач з мужам на Траякураўскіх могілках. Праз год памерла іх дачка Арыш, прыхільнасць да алкаголю.
фільмаграфія
- 1952 - «Садко»
- 1954 - «Ганна на шыі»
- 1955 - «Дванаццатая ноч»
- 1955 - «Лёс барабаншчыка»
- 1956 - «Галоўны праспект»
- 1956 - «Дарога праўды»
- 1958 - «Бацькі і дзеці»
- 1966 - «Дзікі мёд»
- 1966 - «Доўгі дзень Колька Паўлюкова»
- 1967 - «Фокуснік»
- 1977 - «Ёсць ідэя!»
- 1993 - «Троцкі»