біяграфія
Грацыёзную і таленавітую балярыну Марыю Аляксандраву прыхільнікі і знатакі балета называюць лепшай танцоркай нашага часу. Артыстка набыла славу і пашану дзякуючы неверагоднай працаздольнасці і, вядома ж, бясспрэчнай адоранасці.Дзяцінства і юнацтва
Марыя Аляксандраўна Аляксандрава - карэнная масквічка. Дзяўчынка нарадзілася ў ліпені 1978 гады ў сям'і, якая не мае адносіны да мастацтва. Спачатку Маша займалася танцамі ў дзіцячым ансамблі «Калінка», але неўзабаве пачала праяўляць цікавасць да балета. У 10 гадоў Аляксандрава паступіла ў сталічную акадэмію харэаграфіі, дзе настаўнікі адзначылі поспехі пачаткоўкі балерыны.
Дыплом акадэміі Марыя Аляксандрава атрымала ў 1996 годзе. На той момант юная балерына ўжо паспела зарэкамендаваць сябе з лепшага боку.
балет
Яшчэ ў перыяд навучання ў Маскоўскай дзяржаўнай акадэміі харэаграфіі танцорка паспела з'явіцца ў некалькіх балетных спектаклях - «Шчаўкунок», «Коппель» і «Шапэніяна».Доўгі час партнёрам Марыі па сцэне быў Мікалай Цыскарыдзэ. Разам танцоўшчыкі выступілі на мностве міжнародных фестываляў.
Паспяховы выступ юнай выканаўцы на сталічным конкурсе артыстаў балета ў 1997 годзе прынесла Марыі галоўную прэмію конкурсу. Суддзі высока ацанілі выкананую Аляксандравай партыю Гамзатти з «Баядэркі» і Адыліі з «Лебядзінага возера». Але галоўнай перамогай балерыны аказалася не ўзнагарода, а запрашэнне ў трупу Вялікага тэатра.
Дэбют творчай біяграфіі балярыны на сцэне Вялікага адбыўся ў сезоне 1997-1998. Тады Марыя выканала першыя сольныя партыі, хоць яшчэ лічылася ў кардэбалеце. Знатакі гэтага віду мастацтва ўпершыню ўбачылі танцорку ў пастаноўках «Шчаўкунок», «Сон дон Кіхота» і «Легенда пра каханне». Трэнерам Аляксандравай ў гэты перыяд стала балерына і настаўніца Марына Цімафееўна Сямёнава.
19 кастрычніка 1997 года балерына, рост якой складае 162 см, а вага - 41 кг, выканала партыю Царыцы ў спектаклі «Фантазіі на тэму Казановы». Выступ апынулася настолькі паспяховым, што ўжо праз месяц Аляксандраву прынялі ў групу, якая адправілася на гастролі ў Нью-Ёрк.
Пасля гастроляў, у пачатку сезона 1998-1999, таленавітую балярыну перавялі з кардэбалета ў разрад корифеек.
У канцы сезону аўтарытэтнае выданне «Балет» прысудзіла Марыі Аляксандраўне Аляксандравай прэстыжную прэмію ў намінацыі «Узыходзячая зорка». У тым жа годзе балярыну, які выканаў шэраг бліскучых партый, афіцыйна перавялі ў салісткі Вялікага тэатра.
У новым стагоддзі Марыя Аляксандрава была прызнана прыма-балерынай Вялікага. З трупай БТ артыстка аб'ездзіла палову свету. Марыі часта паступалі прапановы ад балетаў Нью-Ёрка, Парыжа і Лондана. Але Аляксандрава не захацела пакідаць радзіму, дзе здолела зрабіць такую бліскучую кар'еру.
У 2004-м за выкананне партыі ў пастаноўцы «Светлы ручай» танцорка была ўзнагароджана прэстыжнай тэатральнай прэміяй «Залатая маска». Праз год Марыя Аляксандрава атрымала званне заслужанай артысткі Расійскай Федэрацыі. Праз 4 гады стала народнай артысткай Расіі.
Гэтую балярыну, улюбёнку Маі Плісецкай, многія крытыкі называюць найбольш інтэлектуальнай і эмацыйнай з сучасных танцорак. У рэпертуар Марыі Аляксандравай ўваходзіла больш за 60 партый, большасць якіх - узор найвышэйшага балетнага мастацтва.
У жніўні 2013 года артыстку балета напаткала няшчасце - на гастролях у Вялікабрытаніі Марыя пашкодзіла нагу. Траўма аказалася сур'ёзнай - разарвалася ахілава сухажылле. Артыстка да таго моманту паспела выступіць толькі на першым запланаваным спектаклі Вялікага тэатра - «Баядэрка».
Падчас танца Марыя Аляксандрава сутыкнулася з партнёрам Уладзіславам Лантратовым, што і прывяло да траўмы. Першую дапамогу артыстцы аказалі на месцы, у Ковент-Гардэне, пасля чаго Марыя ў экстраным парадку паляцела ў Расію. Прыма аднаўлялася год, пасля чаго з трыумфам працягнула танцавальную кар'еру.
У 2017 годзе ў творчай біяграфіі Марыі Аляксандравай адбыліся змены. У сярэдзіне студзеня без тлумачэння прычын прыма Вялікага тэатра напісала заяву аб звальненьні па ўласным жаданні. Адміністрацыя тэатра, а таксама прыхільнікі балерыны, якія даведаліся пра звальненне са старонак афіцыйнага сайта БТ, былі шакаваныя рашэннем Марыі. Тым не менш артыстка не згаджалася ні на якія ўгаворы застацца.
Тэатральныя крытыкі здзівіліся ўчынку Аляксандравай, бо пасля дасягнення 20-гадовага стажу ў працы на сцэне танцоўшчыкі балета звычайна пераходзяць на менш значныя ролі і пачынаюць педагагічную дзейнасць у тэатры, але Марыя знаходзілася, на думку прафесіяналаў, на піку формы, таму гаворкі пра замену прымы не ішло.
Аляксандрава супакоіла фанатаў тым, што не збіралася кідаць балет, а хацела пачаць супрацоўніцтва з іншымі танцавальнымі калектывамі, выйсці на міжнародную сцэну. Збольшага яна ледзь раней ўвасобіла гэтую мару ў жыццё, паўдзельнічаўшы ў 2016 годзе ў пластычнай пастаноўцы Губернскага тэатра пад назвай «Калігула», дзе выканала ролю Цезонии. Спектакль быў пастаўлены на мяжы драматычнага і харэаграфічнага мастацтва рэжысёрам Сяргеем Зямлянскі.
Пасля сыходу з Вялікага артыстка падпісала кантракт з амерыканскімі калегамі і выступала ў Нью-Ёрку ў пастаноўцы Déesses & Démones. Партнёрам расіянкі стала Бланка Лі, мастакамі па касцюмах - Жан-Поль Гацье, Аззедин Алай і Стэла Макартні. Выступ танцорак заклікана было раскрыць розныя грані жаночай асобы - ад анёльскіх увасабленняў да дэманічнай сутнасці.
Узімку 2017 года на сцэне Вялікага тэатра адбылася прэм'ера балета «Нуреев». Галоўнага героя на сцэне паказаў прэм'ер трупы Уладзіслаў Лантратов. Марыя Аляксандрава ў пастаноўцы выканала партыю Марго Фантэйн, зборны вобраз савецкіх танцорак Алы Асіпенку і Наталлі Макаравай ўвасобіла Святлана Захарава.
Музыку да балета, які прадставіў з сябе сплаў класічнага танца, оперы, харавога, драматычнага і кінематаграфічнага мастацтва, напісаў кампазітар Ілля Демуцкий. Лібрэтыстам, сцэнографам і рэжысёрам дзейства выступіў Кірыл Сярэбранікаў.
З трупай Марыінскага тэатра Марыя выступіла ў партыі Кітры ў балеце «Дон Кіхот», пару ёй склаў Уладзіслаў Лантратов. Яшчэ адным сумесным праектам для танцоўшчыкаў стала праца ў Растоўскім дзяржаўным музычным тэатры над пастаноўкай "Жызель", дзе Аляксандрава выканала загалоўную партыю, а Лантратов увасобіў вобраз графа Альберта.
На канцэрце, прысвечаным легендзе рускага балета Галіне Уланавай, у праграму якога ўвайшлі фрагменты з класічных балетаў, якія падкрэсліваюць талент вялікай танцоркі, Марыя бліскала ў ролі Джульеты.
Асабістае жыццё
Аляксандрава не любіць гаварыць пра асабісты, хоць адкрыта адказвае на пытанні аб прафесійных дасягненнях і новых праектах. Марыя шмат сіл і часу аддала балету, які, як раўнівы мужчына, не любіць дзяліць выбранніцу з кімсьці яшчэ. Сапраўды, шчыльны гастрольны графік і строгая дысцыпліна балерын не дазваляе танцоркі прысвяціць сябе сям'і. Але Маша марыла пра ўтульны сямейным гняздзечку.
І асабістае жыццё выканаўцы ўладкавалася. Танцорка выйшла замуж за мастака Сяргея Усцінава ў 2007 годзе. Пражыўшы ў шлюбе некалькі гадоў, Марыя рассталася з мужам, а пазней атрымала афіцыйны развод.
Новы паварот чакаў балярыну прама на сцэне. Вярнуўшыся да прафесіі пасля траўмы ў 2014 годзе, Аляксандрава стала партнёрам Уладзіслава Лантратова ў «Карсар» і, па яе словах, зразумела, што закахалася.
Каханы маладзей артысткі на 10 гадоў, што не стала перашкодай у адносінах. Партнёры праводзяць шмат часу разам, але не спяшаюцца з вяселлем, лічачы, што для гэтага павінен наступіць зручны момант.
Аляксандрава ахвотна дзеліцца навінамі і фота творчай дзейнасці з прыхільнікамі ў инстаграм-запісе.
Марыя Аляксандрава зараз
Зараз артыстка паглынутая каханай прафесіяй ня менш, чым у маладосці.Акрамя яркай жыцця на сцэне, Аляксандрава адданая балету і па-за яе. Артыстка прыязджала ў Астрахань, дзе правяла каля дваццаці урокаў па класічнаму танцу для жаночага складу балетнай трупы мясцовага тэатра. У інтэрв'ю артыстка распавяла пра тое, што хацела данесці маладому пакаленню. Паводле яе слоў, асноўнай задачай балерыны з'яўляецца уменне выказваць музыку і знайсці сваю індывідуальнасць.
Марыя і Уладзіслаў Лантратов прынялі ўдзел у заключным канцэрце праекта «Вялікі балет» на тэлеканале «Культура». Харэограф Марыінскага тэатра Ілля Жывы спецыяльна для пары паставіў нумар Two Rooms. Максімальны візуальны эфект быў дасягнуты дзякуючы мультымедыйным прыёмам - фонам для харэаграфічнага нумара стала відэаінсталяцыя на аснове каліграфіі пафарбавалі лампасы.
Ў 2021 годзе танцорка дэбютавала ў галоўнай партыі балета «Дзевяты вал» на музыку Міхаіла Іванавіча Глінкі.
партыі
- 1997 - Каралева балю, «Фантазія на тэму Казановы» на музыку В. А. Моцарта
- 1998 года - Вулічная танцоўшчыца, «Дон Кіхот» Л. Мінкуса
- 1999 - Мазурка, «Шапэніяна» на музыку Ф. Шапэна
- 2000 - Гамзатти, «Баядэрка»
- 2001 года - Эгіна, «Спартак» А. Хачатурана
- 2003 г. - Эсмеральда, «Сабор Парыжскай Божай Маці» М. Жара
- 2004 г. - Фея Бэзу, «Спячая прыгажуня» П. І. Чайкоўскі
- 2005 - Адэта-Адылія, «Лебядзінае возера" П. І. Чайкоўскага
- 2006 - Кармэн, «Кармэн-сюіта» Ж. Бізэ - Р. Шчадрына
- 2007 - Медоры, «Карсар» А. Адана
- 2010 г. - Графіня, «Пікавая дама» на музыку П. І. Чайкоўскага
- 2014 - Катарына, «Утаймаванне свавольнай» на музыку Д. Шастаковіча
- 2016 - Цезония, Калігула, у губернскіх тэатры, реж.-харэограф - Сяргей Зямлянскі