біяграфія
Саракавыя гады XX стагоддзя адзначыліся ў Расеі не толькі самой маштабнай і кровапралітнай вайной за ўсю гісторыю існавання чалавецтва, але і гераічнымі подзвігамі народа. У памяць пра тыя часы, акрамя манументаў і смутку, нам засталася паэзія і проза расійскіх пісьменнікаў пасляваеннага перыяду, якія бачылі знутры боль разбуранай краіны, якую пранеслі амаль праз стагоддзе ў сваіх творах.Дзяцінства і юнацтва
Давід Самойлаў - гэта псеўданім расійскага паэта, перакладчыка габрэйскага паходжання Давіда Самуілавіч Каўфмана. Давід Самуілавіч нарадзіўся ў Маскве, 1 Чэрвень 1920 года. Самуіл Абрамовіч Каўфман, бацька Давіда, быў знакамітым маскоўскім лекарам-венеролагам. Ад імя бацькі утвораны псеўданім паэта - Давыд Самойлаў. Вышэйшую адукацыю юнак атрымаў у Маскоўскім інстытуце філасофіі, літаратуры і гісторыі.
У 1939 годзе, будучы студэнтам 2 курсу, Давід хацеў сысці добраахвотнікам на фронт фінскай вайны, але не змог па стане здароўя (у некаторых крыніцах указаннем прычын - недастатковы ўзрост маладога чалавека). А у 1941 годзе Давід трапіў на працоўнай фронт Вялікай Айчыннай вайны. Будучы паэт капаў акопы ў Смаленскай вобласці, у горада Вязьмы. Там здароўе Самойлава пагоршыўся, і юнака адправілі ў тыл, у узбекская горад Самарканд. Ва Узбекістане малады чалавек працягнуў адукацыю на вячэрнім аддзяленні педагагічнага інстытута.
Пасля педагагічнага інстытута Давід паступіў у ваенна-пяхотнае вучылішча, але скончыць яго так і не змог. У 1942 годзе малады чалавек зноў трапіў на фронт, у Ленінградскую вобласць, у горада Ціхвін. Праваяваў адзін год, Давід атрымаў сур'ёзнае раненне - аскепак міны пашкодзіў яму руку. Адбылося гэта ва ўрочышчы Карбусель 23 сакавіка 1943 года. Давід, будучы кулямётчыкам, прарваўся ў варожы акоп і ў адзіночку знішчыў траіх непрыяцеляў у рукапашным баі. За адвагу ў атацы і дасканалы подзвіг Самойлаў атрымаў медаль «За адвагу».
Ужо праз год, у сакавіку 1944 года, адважны салдат вярнуўся зноў у строй, цяпер на лінію Беларускага фронту і ў званні яфрэйтара, дзе па сумяшчальніцтве выконваў абавязкі пісара. У лістападзе 1944 гады Самойлаў атрымаў чарговую медаль - «За баявыя заслугі». Ужо пасля заканчэння вайны, у чэрвені 1945 года, Самойлаву ўручылі трэцюю ўзнагароду - ордэн Чырвонай Зоркі за тое, што ўзяў у палон нямецкага унтэр-афіцэра, які даў каштоўныя звесткі савецкай выведцы.
Паэт прайшоў усю вайну, быў паранены, тры ўзнагароды, удзельнічаў у баях за Берлін - зразумела, вайна пакінула адбітак у душы гэтага вялікага чалавека, што пазней вылілася ў вершы.
літаратура
Першая публікацыя твораў паэта адбылася ў 1941 годзе, пад сапраўдным імем аўтара - Давыд Каўфман, зборнік называўся «Паляванне на маманта". У перыяд вучобы ў МИФЛИ Самойлаў пазнаёміўся з Сяргеем Сяргеевічам Наровчатовым, Міхаілам Валянцінавіч Кульчыцкім, Барысам Абрамовічам Слуцкім, Паўлам Давыдавічу Коганом, якім прысвяціў верш «Пяцёра». Гэтых аўтараў пазней сталі называць паэтамі ваеннага пакалення.
У першыя месяцы на фронце Давід запісваў свае вершы ў сшытак, ужо пасля Перамогі многія з іх былі апублікаваныя ў літаратурных часопісах. У перыяд Вялікай Айчыннай вайны Самойлаў не публікаваў вершаў, за выключэннем сатырычнай паэмы, прысвечанай Адольфу Гітлеру.
Акрамя таго, жыццё на фронце натхніла маладога чалавека на вершаваныя творы пра салдацкай жыцця ў выглядзе зборны вобраз па імі Тамаш сэнс. Гэтыя вершы друкаваліся ў мясцовых газетах, натхняючы, усяляючы веру і надзею на перамогу ў іншых салдатаў. Самае вядомае верш Давіда Самуілавіч, прысвечанае вайне, называецца «Саракавыя, рокавыя ...». У ім прадстаўлена абагульненая тэма вайны і праблема ваеннага пакалення. Але пры гэтым Самойлаў ў творчасці ня закранаў палітычных тэм.
Па заканчэнні вайны паэт зарабляў перакладамі і пісаў сцэнары для радыёперадач. Літаратурнае прызнанне прыйшло да Самойлаву толькі ў 1970 годзе, пасля выхаду зборніка вершаў пад назвай «Дні». Стаўшы вядомым, Давід Самуілавіч не вёў савецкае жыцьцё ў літаратурных колах, але з задавальненнем меў зносіны з Генрыхам Бёллем, Булатам Акуджавай і іншымі таленавітымі сучаснікамі.
У 1972 году выйшла ў свет паэма «Апошнія вакацыі», дзе пераклікаюцца розныя гістарычныя перыяды і краіны ў падарожжы галоўнага героя па Германіі. Акрамя ваенных і гістарычных тэм, ёсць у Самойлава пейзажная лірыка (напрыклад, верш «Чырвоная восень») і творы пра каханне ( «Беатрычэ»). Любоўная лірыка паэта на здзіўленне спакойная і халодная, у ёй няма запалу, уласцівых гэтаму жанру. Часта творчасць Самойлава параўноўваюць з Пушкіным: у лірыцы Давіда Самуілавіч прысутнічае пушкинианство ў форме біяграфічнага міфа.
Апроч уласных вершаў паэт перакладаў творы замежных аўтараў, пісаў сцэнары для тэатральных пастановак, тэксты песень для фільмаў. Нягледзячы на сур'ёзныя тэмы ў творчасці паэта, яшчэ яго згадваюць у якасці аўтараў вершаў з дзяцінства. Кнігі для дзяцей Самойлаў пісаў у 80-я гады ХХ стагоддзя. Дзіцячыя творы напоўнены гістарызмам, любоўю да Радзімы і рускаму народу.
Асабістае жыццё
Вярнуўшыся героем з вайны, Давід ў 1946 годзе ажаніўся на Вользе Лазараўне Фогельсона. Вольга была мастацтвазнаўцам па спецыяльнасці. Біяграфія паэта Самойлава амаль не расказвае пра асабістае жыццё Давіда Самуілавіч. Вядома, што ў шлюбе Каўфман мелі адзінага сына Аляксандра. Аляксандр Каўфман (псеўданім Аляксандр Давыдаў) пайшоў па слядах бацькі, стаўшы перакладчыкам і празаікам.
Аднак у першым шлюбе сямейнае жыццё Давіда не склалася. Паэт паўторна ажаніўся з Галінай Іванаўне Мядзведзевай, у шлюбе з якой нарадзіліся Пётр, Варвара і Павел.
Аб асобасных якасцях Самойлава успамінаў у інтэрв'ю яго сын. Давід Самуілавіч быў чалавекам сціплым, простым і з дзіўным пачуццём гумару. У юнацтве Давід меў сярод блізкіх сяброў мянушку Дэзик. Многае аб Самойлава кажа асабісты дзённік, які паэт вёў апошнія 28 гадоў жыцця. Пасля смерці проза і вершы з дзённіка часткова апублікаваныя.
смерць
У 1974 годзе Самойлаў з сям'ёй з'ехаў з Масквы ў горад Пярну (Эстонія). Сям'я жыла небагата, пакуль паэт не выкупіў другі паверх дома. На думку сучаснікаў, найчыстая экалогія і ціхамірнасць Пярну працягнулі жыццё паэта мінімум на некалькі гадоў.
Хоць палітычных поглядаў Самойлаў не выказваў, супрацоўнікі Камітэту дзяржаўнай бяспекі СССР пастаянна прыглядалі за жыццём і творчасцю Самойлава, але гэта не пудзіла паэта.
Давід Самуілавіч Каўфман хварэў апошнія гады жыцця, але смерць яго стала раптоўнай. Памёр паэт 23 лютага 1990 года, у горадзе Пярну, на сцэне тэатра, схаваўшыся на імгненне за кулісамі і сказаўшы на развітанне, што ўсё добра.
бібліяграфія
- 1958 - «Блізкія краіны»
- 1961 - «Слонік пайшоў вучыцца»
- 1961 - «Дом-музей»
- 1962 - «Святлафор»
- 1963 - «Другі перавал»
- 1970 г. - «Дні»
- 1972 - «раўнадзенства»
- 1974 - «Хваля і камень»
- 1975 - «Перабіраючы нашы даты ...»
- 1978 - «Вестка»
- 1981 - «Заліў»
- 1981 - «Лініі рукі»
- 1981 - «Вуліца Тооминга»
- 1983 - «Поры»
- 1985 - «Галасы за пагоркамі»
- 1987 - "Дай выпакутаваць верш»
- 1989 - «Жменя»
- 1989 - «Беатрычэ»
- 1990 - «Снегапад»