біяграфія
Андрэй Дементьев - расійскі паэт, у мінулым - рэдактар легендарнага часопіса «Юнацтва», які вядзе на тэлебачанні, аўтар перадачы, якая шмат гадоў выходзіла на «Радыё Расеі». Вершы Андрэя Дзмітрыевіча не пакідаюць абыякавым, дабіраюцца да самых патайных струн душы. А яшчэ адрозніваюцца неверагоднай музычнасцю, таму дзесяткі твораў з-пад пяра паэта ператварыліся ў папулярныя песні.Дзяцінства і юнацтва
Андрэй Дзмітрыевіч родам з Цверы. Бацька - выхадзец з бедных сялян вёскі Стары Пагост, просты чалавек са складаным лёсам, як яго называе сын-паэт. Здолеў падняцца да нядрэнных вышынь у жыцці: працаваў цырульнікам і грымёрам у тэатры, а ўжо пасля нараджэння Андрэя з адзнакай скончыў Ціміразеўскую акадэмію ў Маскве і працаваў навуковым супрацоўнікам у доследнай станцыі. Яшчэ да вайны выпусціў кнігу па спецыяльнасці, публікаваўся ў газеце «Сельская жыццё».
Селянін, які стаў інтэлігентам, за непажаданыя выказванні на адрас уладаў трапіў пад падазрэнне і быў абвінавачаны па 58-м артыкуле. За плячыма бацькі - пяць гадоў ГУЛАГу і тры гады паразы ў правах - забарона на жыццё ў буйных гарадах і працу па спецыяльнасці. У лагеры апынуліся таксама бацька Дзмітрыя Нікіціч і чатыры браты, двое з якіх не выжылі.
Сям'я Дзяменцьева, пакуль бацька сядзеў, ледзь зводзіла канцы з канцамі. Маці Марыя Рыгораўна круцілася адна, як магла, грошай ні на што не хапала. Паэт успамінае, якое захапленне выклікала падораная Пыжыкава шапка - мяжа мараў.
Які вярнуўся на волю кіраўнік сямейства збудаваў дома тачыльны станок і прымаў заказы з крамаў і цырульняў на завострыванне нажоў і нажніц. У фінансавым плане стала лягчэй, але бацькі даводзілася хаваць у склепе ад участковых, бо ў Калініне (такое імя насіла Цвер ў савецкі час) жыць яму было забаронена.
У дзяцінстве і юнацтве будучы паэт любіў спорт, у набор захапленняў ўваходзілі гімнастыка, веславанне, плаванне. Прыпсаваным рэпрэсіямі біяграфія блізкіх дала пра сябе ведаць. Пасля школы Андрэй Дзмітрыевіч збіраўся паступаць у ваенна-медыцынскую акадэмію. Хацелася палегчыць жыццё сям'і і сабе, таму што студэнты навучальнай установы знаходзіліся на поўным дзяржаўным забеспячэнні. Але юнака не прынялі.
Ўдалося паступіць у інстытут міжнародных адносін. Хлопец вырашыў забраць дакументы, спалохаўшыся чутак аб адлічэнні студэнта-пяцікурснік, у біяграфіі якога ўсплыла інфармацыя аб бабулі-белогвардейке. Прыйшлося папоўніць шэрагі вучняў педінстытута ў родным горадзе, а пасля чацвёртага курсу, па рэкамендацыі паэтаў Міхася Луконіна і Сяргея Наровчатова, Андрэй лічыўся студэнтам Літаратурнага інстытута ім. Горкага ў сталіцы.
літаратура
Літаратурны дэбют Андрэя Дзяменцьева адбыўся да паступлення ў інстытут ім. Горкага. У верасні 1948 года, на старонках газеты "Пралетарская праўда" надрукавалі верш «Студэнту». Зараз паэт можа пахваліцца літаратурнай спадчынай, якое складае больш за 50 паэтычных зборнікаў.
Творчасць Дзяменцьева напоўнена рамантыкай і спачуваннем. З-пад яго пяра выйшлі радкі, якія заклікаюць ўспомніць першага настаўніка ( «Не смейце забываць настаўнікаў»), адпускаць якія выраслі дзяцей ( "Не крыўдуйце на дзяцей»), годна сустракаць старасць ( «Быць старым - не простая штука»). Адно з знакамітых твораў «Ніколі ні пра што не шкадуйце наўздагон», народжанае ў 1977 годзе, падымае пытанні страчаных магчымасцяў. Андрэй Дзмітрыевіч пранізліва пісаў і пра каханне - кіламетры радкоў прысвечаны пяшчотным пачуццям да жанчыны.
Агульны тыраж кніг перавысіў 300 тысяч асобнікаў. Найбольш вядомымі сталі зборнікі вершаў «Я жыву адкрыта», «Няма жанчын нялюбых», «Лірыка», «Віраж часу», «Вершы». А за кнігу лірыкі «Азарт» Дементьев атрымаў Дзяржаўную прэмію СССР. У скарбонцы літаратурных узнагарод паэта таксама прэмія ім. Аляксандра Неўскага «Расеі верныя сыны» і бунінскага прэмія.
Нават калі імя паэта камусьці ні пра што не кажа, кожны расеец ўсё роўна знаёмы з Андрэем Дзяменцьева. На яго вершы створаны дзесяткі папулярных песень: «Бацькава хата» ў выкананні Сафіі Ратару, «Яблыкі на снезе» з рэпертуару Міхаіла Муромова, а Валянціна Талкунова заклікала: «Бацькі, не пакідайце сыноў».
Шырокую вядомасць атрымалі кампазіцыі савецкай эпохі «Балада пра маці», «Лебядзіная вернасць», «Аленушка». Андрэй Дзмітрыевіч супрацоўнічаў са знакамітымі кампазітарамі - Яўгенам Догой, Мікітам Багаслоўскую, Раймондом Паулсом.
Андрэй Дементьев пісаў і прозу. У 2009 годзе, на старонках кнігі «Ні пра што не шкадуйце наўздагон» літаратар ўспомніў тых, з кім перасекліся дарогі жыцця - Міхаіла Шолахава, Мсціслава Растраповіча, Чынгіза Айтматава, Мірэй Мацье і многіх іншых знакамітых асобаў.
Праца ў прэсе, на тэлебачанні і радыё
Пасля заканчэння Літінстытута Андрэй Дементьев доўгія гады працаваў у газетах і часопісах. Спачатку малады чалавек вярнуўся дадому, дзе ўладкаваўся ў «Калінінскую праўду» літаратурным супрацоўнікам, загадваў аддзелам камсамольскага жыцця ў газеце «Змена», быў рэдактарам абласнога камітэта па радыёвяшчанню і нават рэдактарам кніжнага выдавецтва.
У 1967 году Дементьев перабраўся ў Маскву, а праз пяць гадоў, у якасці намесніка галоўнага рэдактара, далучыўся да складу калектыву літаратурна-мастацкага выдання «Юнацтва», новы нумар якога з нецярпеннем чакалі амаль у кожным савецкім доме. У 1981 годзе Андрэй Дзмітрыевіч змяніў Барыса Палявога, які ўзначальваў часопіс.
Паэт апынуўся таленавітым рэдактарам, здолеў давесці тыраж «Юнацтва» да небывалага памеру - 3,3 млн экзэмпляраў. Пры ім запаліліся новыя зорачкі літаратуры, друкаваліся Аркадзь Арканаў, Яўген Еўтушэнка, Леанід Філатаў, Бэла Ахмадуліна.
Гасьцінна прынялі Андрэя Дзяменцьева і на тэлебачанні: у канцы 80-х вёў перадачы «Клуб маладых», «Сямейны канал», «Добры вечар, Масква". А новае тысячагоддзе сустрэў у Ізраілі - у ролі шэфа бюро расійскага тэлебачання на Блізкім Усходзе.
Вярнуўшыся на радзіму, Дементьев паказаў сябе на «Радыё Расеі», дзе лічыўся палітычным аглядальнікам, а раз на тыдзень сустракаўся са слухачамі ў аўтарскай перадачы «Віраж часу». Архіўныя чорна-белыя фота з яркай жыцця паэта можна ўбачыць на яго афіцыйным сайце.
Асабістае жыццё
У Андрэя Дзмітрыевіча была бурная асабістае жыццё, за плячыма - чатыры шлюбу і трое дзяцей. Упершыню ажаніўся ў 19 гадоў на аднакласніцы Алісе. Гэты саюз паэт не лічыць паўнавартасным шлюбам, таму што юныя жонкі амаль не жылі разам - праз тры месяцы пасля афармлення адносін Дементьев паехаў вучыцца ў Маскву.У 26 гадоў літаратар закахаўся ў маладую студэнтку, у сям'і на свет з'явілася дачка Марына. Трэці раз паэт ажаніўся ў сталым узросце, у 30 з лішнім гадоў. Ўдачарыў дачка жонкі Наталлю, а ў 1969 годзе ў пары нарадзіўся сын Дзмітрый.
З трэцяй жонкай Андрэй Дзмітрыевіч пражыў некалькі гадоў, але сышоў, узяўшы толькі брытву і зубную шчотку, да літаратурнай супрацоўніку часопіса «Юнацтва» Ганне Пугач. З ёй і дзяліў побыт да канца жыцця. Мужчына быў старэйшы за жонку на 30 гадоў, розніца ва ўзросце не бянтэжыла: паэт прызнаваўся, што яны ідэальна супалі па духоўнаму складу, інтарэсам і стаўленню да жыцця.
У 1996 годзе Андрэй Дзмітрыевіч перажыў страшную трагедыю - застрэліўся адзіны сын Дзіма. Малады чалавек пакінуў пасля сябе спадчынніка, сёння Андрэй Дементьев, унук паэта, - вядомы акцёр тэатра і кіно.
Літаратар па натуры чалавек хатні, любіў ўтульнасць і цёплую сямейную атмасферу. У душы вельмі забабонны, быў упэўнены, што ўсе наканавана звыш. Андрэй Дзмітрыевіч любіў акуратнасць у вонкавым выглядзе, лічыў, што чалавек павінен добра апранацца. І сам гэтаму правілу не змяняў, заўсёды выглядаў імпазантна.
У кола інтарэсаў паэта ўваходзіла класічная музыка, з задавальненнем слухаў творы Пятра Чайкоўскага і Фрэдэрыка Шапэна. Любоў да класічнага балету прывяла да шматгадовай дружбе з Маяй Плісецкай.
смерць
У 2018 годзе Андрэй Дзмітрыевіч адсвяткаваў бы 90-ы год нараджэння, але нават у такім сталым узросце паэт не сядзеў без справы. Вёў радыёперадачу «Віраж часу», калясіў па свеце з творчымі сустрэчамі, кожны год займаў месца ганаровага госця на святкаванні дня нараджэння «Дома паэзіі Андрэя Дзяменцьева», які праходзіць у родным горадзе. Фестываль збірае паэтаў, пісьменнікаў і артыстаў.
Андрэй Дзмітрыевіч цешыў чытачоў і новымі творамі. У 2016 году святло ўбачылі зборнікі «Раніца пачынаецца з кахання», «Любімыя вершы ў адным томе» і «Лебядзіная вернасць».
26 чэрвеня 2018 года стала вядома, што Андрэй Деметьев памёр у Маскве. Паэт памёр у Першай Градскага бальніцы, куды ён трапіў пасля працяглай хваробы. Да свайго 90-годдзя Андрэй Дзмітрыевіч не дажыў менш за месяц.
бібліяграфія
- 1955 - «Лірычныя вершы»
- 1958 - "Роднае"
- 1960 - «Дарога ў заўтра: паэма аб Валянціне Гаганавай»
- 1962 - «Вачыма кахання»
- 1963 - «Про дзяўчынку Марыну і пра смешную птушку»
- 1964 - «Сонца ў доме»
- 1965 - «Сам-насам з сумленнем»
- 1973 - «Боль і радасць»
- 1973 - «Першы вучань: аповяд пра М. І. Калініне»
- 1976 - «Побач ты і каханне»
- 1978 - «Народжаныя дня»
- 1982 - «Ліст у Ташкент»
- 1983 - «Азарт»
- 1985 - «Вершы»
- 1986 - «Характар»
- 1993 - «Снег у Ерусаліме. Кніга лірыкі »
- 2002 - «У лёсу маёй на краі»
- 2004 г. - «Віраж часу»
- 2006 - «Не жанчын нялюбых»
- 2007 - «Лірыка»
- 2008 - «Прыпаўшы да зямлі абяцанай»
- 2008 - «І ўсё поўна тут імем яго»
- 2008 - «Усё пачынаецца з кахання»
- 2009 г. - «Ні пра што не шкадуйце наўздагон»
- 2010 - «У будучым годзе, у Ерусаліме»
- 2010 - «Я прачытаў Рублеўская газету, нібы сеў у раскошную карэту»
- 2011 - «Года любові і дні смутку»
- 2012 - «Пакуль я боль чужую адчуваю ...»
- 2013 - «Усё ў свеце папраўна ...»
- 2014 - «Дзякуй за тое, што ты ёсць»
- 2014 - «Расея - краіна паэтаў»
- 2015 - «Я працягваю улюбляцца ў цябе ...»
- 2016 - «Лебядзіная вернасць»
- 2016 - «Любімыя вершы ў адным томе»
- 2016 - «Раніца пачынаецца з кахання»