біяграфія
Рыгор Ізраілевіча Горын смела можа быць названы сапраўдным майстрам слова сучаснасці. Талент пісьменніка знайшоў адлюстраванне ў дзясятках гумарыстычных і сатырычных апавяданняў і аповесцяў. Горын з поспехам працаваў над тэатральнымі п'есамі. Фільмы, знятыя па сцэнары пісьменніка, па гэты дзень застаюцца любімымі кінашэдэўраў гледача.Дзяцінства і юнацтва
Рыгор Горын жартаваў, што як гумарыст ён нарадзіўся 12 сакавіка 1940 года. У гэты дзень у маскоўскім радзільні маці Грышы і падарыла свету таленавітага ў будучыні хлопчыка. Сапраўднае прозвішча Горына - Офштейн. Яго бацька прысвяціў сябе арміі, служыў у званні палкоўніка і пайшоў на фронт падчас Вялікай Айчыннай вайны. Маці - лекар хуткай дапамогі. Яна, а дакладней яе дзявочае прозвішча - Горинская паслужыла правобразам абранага аўтарам псеўданіма, які прыйшлося ўзяць пісьменніку, каб прасцей атрымліваць адабрэння рэдактараў.
Як адзначаў сам сатырык, псеўданім - гэта абрэвіятура ад «Грыша Офштейн Вырашыў Змяніць Нацыянальнасьць».
Запал да літаратурнай творчасці праявілася ў маленькага Грышы рана. Ужо ў сем гадоў ён пачаў пісаць вершы. Горын успамінаў, што ў стагоддзе татальнай прапаганды дзіцячы розум схапіў на ляту папулярную тэму для творчасці. Тыя наіўныя дзіцячыя вершы прысвячаліся барацьбе з капіталізмам і апявалі веліч пралетарыяту. Юная здольнасць нават паказалі С. Я. Маршака. А той, паслухаўшы натхненнем Грышу, з усмешкай заўважыў, што з хлопчыка вырасце бліскучы сатырык.
Школьнікам Горын працягваў пісаць апавяданні і кароткія жартоўныя сцэнкі пра сяброў, таварышаў і навучальных буднях. А калі прыйшоў час выбіраць будучую прафесію, літаратар паступіў у Першы Маскоўскі медыцынскі інстытут імя Сеченова, які шчасна скончыў у 1963 годзе.
Пайшоўшы па слядах маці, чатыры гады Горын працаваў лекарам у службе хуткай дапамогі, дзе, як ён сам казаў, прайшоў сапраўдную школу жыцця. Пазней майстар слова пісаў, што савецкі ўрач - гэта ўнікальны спецыяліст, які лечыць без лекаў, аперуе без інструментаў і протезирует без матэрыялаў.
Аднак любоў да творчасці нікуды не знікла, і Рыгор Ізраілевіча ўвесь час працягваў пісаць. Яго апавяданні і фельетоны друкаваліся ў папулярных часопісах і газетах. А пад псеўданімам Каўкі Галкінай пісьменнік некаторы час кіраваў аддзелам гумару ў часопісе «Юнацтва».
У 1960 году аповяд гумарыста публікуецца ў аўтарытэтнай «Літаратурнай газеце», разам з творамі ўжо прызнаных савецкіх пісьменнікаў. Вядома, з часам літаратура выцесніла з жыцця Горына мэдыцыну. Хоць Генадзь Хазанов ўдала заўважыў, што пісьменнік усё жыццё заставаўся медыкам - як толькі па тэлевізары з'яўляўся Горын, які чытае творы, галаўны боль праходзіла без следу.
Літаратура і творчасць
Першая кніга пісьменніка «Чацвёра пад адной вокладкай», напісаная разам з іншымі празаікамі, з'явілася ў друку ў 1966 годзе. Гэты год адзначаны выхадам камедыі «На ўсю Еўропу», створанай у суаўтарстве з Аркадзем Аркановым. З гэтага часу пачынаецца сяброўства і цесны творчы саюз двух бліскучых гумарыстаў.
Акрамя апавяданняў, фельетонаў і аповесцяў, Горын ствараў бліскучыя п'есы, пастаноўкі па якіх з поспехам ішлі на сцэнах. Пазней надышоў чаргу кінематографа і кінасцэнарыяў. У кіно сатырык працаваў у тандэме з рэжысёрам Маркам Захаравым.
Рэжысёр распавядаў, што Горын надзелены выключным дарам - узяць за аснову старадаўні, вядомы ўсім сюжэт і напоўніць яго сучасным сэнсам. Гэта і прарабіў драматург пры напісанні п'есы «Чума на абодва вашых дома», у якой ён з бляскам дапісаў гісторыю сем'яў Мантэкі і Капулеці пасля смерці Рамэа і Джульеты.
Асаблівае месца ў творчасці пісьменніка займае праца над кінасцэнар фільма «Той самы Мюнхгаўзен». Першапачаткова Горыным напісаная п'еса «Самы праўдзівы» па аддаленых матывах твора Р. Э. распілоўванне аб Мюнхгаўзенам. Марк Захараў, убачыўшы і ацаніўшы пастаноўку, прапанаваў перанесці дзеянне на кінаэкран. П'есу значна перапрацавалі, і вынікам стаў двухсерыйны фільм, разабраны пасля на цытаты захопленым гледачом.
Не меней значны стаў сцэнар да фільма «Формула кахання». Кінафільм захаваў толькі галоўных герояў аповесці А. Н. Талстога аб графе Каліёстра. Першапачаткова змрочная і сумная навэла з лёгкай рукі таленавітага сцэнарыста ператварылася ў забіяцкі, але які прымушае задумацца раман. Творы пісьменніка такімі і былі: з першага погляду - пацешнымі і смешнымі, але заўсёды што хавалі вострую тэму для разважанняў.
З'яўляўся пісьменнік і на тэлеэкранах у якасці вядучага. У 1978-1990 гадах часта ўдзельнічаў у гумарыстычнай перадачы «Вакол смеху». У 90-х гадах аўтар запрошаны пастаянным членам журы Вышэйшай лігі Клуба вясёлых і знаходлівых. Сумесна з Юрыем Нікуліным Горын быў заснавальнікам і нязменным аўтарам клуба «Белы папугай». Пасля смерці Юрыя Уладзіміравіча некаторы час вёў перадачы клуба.
Асабістае жыццё
Сямейнае жыццё Рыгора Горына прайшла разам з кахаючай жонкай Любоўю Паўлаўнай Горын (у дзявоцтве Кереселидзе), чыстакроўны грузінкай, рэдактарам кінастудыі «Масфільм». Сямейныя фота безумоўна сведчаць аб цёплых адносінах паміж мужам і жонкай. Іх заўсёды лічылі прыгожай парай, а дом поўніўся сябрамі і калегамі Горына.
У адным з інтэрв'ю жанчына дзялілася гісторыяй знаёмства з будучым знакамітым мужам. Пасля заканчэння ВНУ юная дзяўчына працавала ў Бібліятэцы імя Леніна. Такое месца працы прадугледжвае багацце кніг і чытання. Там Любоў Паўлаўна прачытала адзін з першых апавяданняў Горына. А потым завочнае знаёмства выпадкова перарасло ў асабістае. Сяброўка дзяўчыны папрасіла скласці кампанію па шляху да таго самага Горын - час быў позні, а ёй неабходна было вярнуць пісьменніку абавязак.
Потым згулялі вяселле, з якой маладыя практычна ўцяклі ў Прыбалтыку. Ім хацелася, каб гэтае свята было толькі для іх. Сябрам і родным арганізавалі банкет, на якім навапаказаная сямейная пара адсутнічала.
Так яны і пражылі разам усё жыццё, падтрымліваючы адзін аднаго і застаючыся сябрамі і блізкімі людзьмі.
смерць
Пайшоў з жыцця пісьменнік імкліва і нечакана. На шэсцьдзесят першым годзе жыцця, праз тры месяцы пасля юбілею, ноччу 15 чэрвеня 2000 года Рыгор Горын памёр у сваёй кватэры. Прычына смерці вялікага сатырыка - сардэчны прыступ і шырокі інфаркт.
Жонка вялікага пісьменніка і драматурга цяжка перанесла сыход мужа. Любоў Паўлаўна прызнаецца, што для яе гэта стала невыноснымі ударам, пасля якога яна нават спрабавала пакончыць з сабой. Ўдава перажыла любімага мужа на 15 гадоў, памерла Горына ў 2015 годзе.
Памяць пра Рыгора Ізраілевіча жыве да гэтага часу ў сэрцах прыхільнікаў, у фільмах і творах, якія з'явіліся дзякуючы таленту аўтара. Пасля смерці Горына знятыя дакументальныя фільмы і тэлеперадачы, прысвечаныя яго жыццю і творчасці, а таксама маса інтэрв'ю паплечнікаў і суаўтараў, з цеплынёй успамінае таварыша.
бібліяграфія
- 1970 г. - «Хачу харчо!»
- 1973 - «Маленькія камедыі вялікай хаты»
- 1973 - «Тарэадор»
- 1974 - «Забыць Герастрата»
- 1975 - «Сола для дуэта»
- 1978 - «Хто ёсць хто?»
- 1986 - «Камічная фантазія»
- 1990 - «Той самы Мюнхгаўзен»
- 1994 - «Формула кахання»