біяграфія
Ўтварылася на світанку перабудовы Варонежскую рок-гурт «Сектар Газа» смела можна назваць феноменам савецкага і постсавецкага шоу-бізнесу. Аматары старой школы рока памятаюць гэты калектыў па многіх песням, якія сталі сапраўднымі хітамі. Заснавальніка і па сумяшчальніцтве саліста групы Юрыя Хоя ўжо няма ў жывых, а яго музычная спадчына працягвае жыць па гэты дзень.Гісторыя стварэння і склад
«Сектар Газа» рэзка адрозніваецца на фоне іншых музычных калектываў, гэта своеасаблівы enfant terrible на айчыннай сцэне. Часам іх тэксты пакідаюць дзіўнае послевкусіе і асадак. Аднак музыка, якую зарадзіў Юрый Клінскага, больш вядомы пад псеўданімам Юра Хой, падобна фільмам Сяргея Балабанава, валодае своеасаблівай прыцягальнасцю.
Гісторыя стварэння калектыва сыходзіць да пачатку 80-х гадоў, калі адбылося знаёмства Юрыя Хоя з Аляксандрам качарга. Маладыя аднадумцы захапляліся цяжкай музыкай, таму ідэя аб стварэнні рок-клуба на манер ленінградскага была ня спантаннай, а больш асноватворнай. 5 снежня 1987 г. - пачатак пункту адліку творчасці гурта «Сектар Газа».
Характэрна, што першапачаткова Клінскага, які працуе на той момант супрацоўнікам ДАІ, займаўся рашэннем арганізацыйных пытанняў. Магчыма, спявак так і не адчуў бы густ славы, калі б не ўхапілі, які заўважыў у Юрыі творчы патэнцыял: тады яшчэ будучы саліст «Сектара Газа» здзівіў прыяцеля нядрэнным выкананнем песень Віктара Цоя.
Ужо вясной 1987 года Клінскага заняўся напісаннем песень. Такім чынам, менавіта Хой заклаў у музычны калектыў той дзёрзкі, злосны і драйвовый падмурак, які стаў візітнай карткай для «Сектара Газа».
Першапачаткова група складалася з аднаго Юрыя, які цешыў прыхільнікаў хард- і панк-рока песнямі і сола на гітары, а затым далучыліся і іншыя ўдзельнікі калектыву, якія выступаюць у мясцовым рок-клубе. Музыкі хутка забраліся на вяршыню славы і сталі мясцовымі зоркамі, якія выступаюць на адной сцэне са знакамітымі камандамі ( «Гукі Му» і «Грамадзянская абарона»).
Склад «Сектара Газа» увесь час мяняўся - не хопіць і пальцаў рук, каб налічыць удзельнікаў групы, якія выступаюць у розны час. У калектыве складаліся клавішнікі, барабаншчыкі, бас-гітарысты, гітарысты і бэк-вакалісткі.
Першы склад сфармаваўся ў чэрвені 1988 года, калі да Хою далучыліся бубнач Алег Кручкоў і бас-гітарыст Сямён Титиевский. Таксама на канцэртах выступаў нейкі чалавек, якога звалі Макс, ён адыграў 5-7 канцэртаў, а затым знік з поля зроку. Яго замяніў Сяргей Тупкин.
У 1990 годзе гурт абзавёўся хваляй папулярнасці пасля выхаду двух альбомаў. У 1991-м склад переформировывался, напрыклад, з-за творчых рознагалоссяў групу пакінуў Ігар Кущев, які прысвяціў час новаму праекту пад назвай «Школа». На замену яму прыйшоў Уладзімір Лабанаў. Апроч іншага, Клінскага мяняў прадзюсараў. Актыўныя гастролі групы пачаліся дзякуючы Сяргей Савін.
музыка
Музыка «Сектара Газа» адрозніваецца экспрэсіўнасць. Але варта сказаць, што каманду нельга апісаць якім-небудзь адзіным жанрам, так як у кампазіцыях Юрыя Хоя чутная пякучая сумесь хард-рока, панка, фольку, хорару, меладэкламацыю і нават рэпу.Першы афіцыйны альбом «Сектара Газа» меў такую ж назву, як і фільм Сэма Рэймі, дзе сыграў Брус Кэмпбэл, - «Злавесныя мерцвякі». Дыск запісаны ў траўні 1990 года ў Варонежы, па мерках стандартаў студыйнай гуказапісу досыць прафесійна. У інтэрв'ю Клінскага прызнаўся, што альбом «забахали» усяго за 4 дні.
«Дэбютнік» насычаны чорным гумарам і вясковай мясцовасцю: там, дзе стаяць домікі ў шэраг і пасуцца каровы, можна сустрэць Кашчэя Несмяротнага, Бабу-Ягу, ваўкалакаў і іншую паскуддзе.
«Гуляй, мужык!» стаў пятым студыйным альбомам групы і выйшаў узімку 1992 года. У яго ўвайшлі 12 песень, больш за ўсё ўвагу прыхільнікаў прыцягнулі мацюкальныя «Прыпеўкі» з найбольшай колькасцю ненарматыўнай лексікі, і «Бомж» - самая папулярная кампазіцыя дыска. Яна прысвечана часу, калі панавалі «бандыцкія 90-е» з росквітам АЗГ і гіперінфляцыя. У тэксце распавядаецца гісторыя пра безназоўным чалавеку, які страціў дом і дакументы і вымушаным чэзнуў на вуліцы.
У 1993 годзе «Сектар Газа» зняў кліп на песню «Лірыка». У далейшым у іх было яшчэ нямала відэаролікаў, адны рабілі іх прыхільнікі, накладваючы музыку на прыдатныя па сэнсу відэазапісы, іншыя каманда здымала самастойна.
«Гуляй, мужык!», Як і другі альбом «Ядрена вош», які выйшаў у 1990 годзе, паўплывалі на фарміраванне стылю, які стаў візітнай карткай калектыву: музыку Юрыя Хоя называлі «калгаснай» - такую характарыстыку дала крытыка з розных сацыяльных груп.
Саліст групы «Аліса» адзначыў у інтэрв'ю, што карэктней называць творчасць «Сектара Газа» «калгасным рокам», так як афіцыйнае панк-супольнасць негатыўна ставіцца да далучаным групы да іх музычнаму кірунку.
У 1994 годзе ў варонежскай студыі калектыў запісаў новы студыйны альбом «Кашчэй Бессмяротны». Ён быў не падобны на іх астатняя творчасць, па сутнасці, дыск стаў казкай, падзеленай на асобныя песні і згулянай ў стылістыцы фолк-рока і хорар-панка. За аснову музыкі ўзялі рускую народную казку пра Івана-Царэвіч і Васілісе выдатнай, але дадалі ў яе ўласную інтэрпрэтацыю.
Праз 2 гады Хой прыступіў да здымак відэаверсіі альбома, але не завяршыў справу з прычыны недахопу грошай. У 2000-м мужчына зноў вярнуўся да гэтага праекту, але зноў не паспеў, бо раптоўна пайшоў з жыцця. Таму цяпер прыхільнікам даступныя толькі некаторыя відэаматэрыялы - «Арыя Івана і жабы», «Другая арыя Івана», «Трэцяя арыя Івана».
Некаторыя кампазіцыі «Сектара Газа» прагучалі на «Нашым радыё» толькі праз некалькі гадоў. Такім чынам, група была ізгоем на расійскай сцэне. І звязана гэта як з нецэнзурнай лексікай, якой мелі шмат тэксты, так і з надзённай тэматыкай.
Нягледзячы на разнастайныя прыгнёту, гурт абзавёўся усенароднай папулярнасцю, што з'яўляецца парадоксам: песні Юрыя Хоя гулялі ці ледзь не з кожнай кватэры або аўтамабіля. Па апытаннях, якія карэспандэнты праводзілі сярод прадаўцоў, якія працавалі ў кіёсках, гуказапісу калектыву займалі лідзіруючае месца па продажах.
Творчасць групы частыя называлі псевдофольклорными прыпеўкамі або перайманнем устояным музычных жанрах. Хой выкарыстаў у песнях элементы фальклорнага паходжання, праўда, перабольшваючы іх на ўласны манер. Яго музыку назвалі нефармальнай народнай, і спявак згаджаўся з такім вызначэннем.
Варта адзначыць, што пачынаючы з 1996 года Юрый Клінскага змяняе стыль групы: нецэнзурных выразаў у тэкстах ўжо не сустрэць. Таму кампазіцыі «Сектара Газа» ратыраваць ў эфіры радыёстанцыі «Юнацтва».
Які выйшаў ў 1997 годзе зборнік «Газавая атака» стаў першым камерцыйна паспяховым альбомам за ўсю гісторыю гурта, так як атрымаў лірычнае гучанне, чым чым папярэднія працы. Кампазіцыя «30 гадоў» гуляла ледзь не на кожным свяце, які суправаджаецца застоллем, а сінгл Life стаў любімым сярод рок-выканаўцаў.
У 1997 годзе Хой зноў эксперыментуе і прапануе ідэю стварэння альбома ў жанры цяжкага рэпу. Але з-за творчага крызісу планах саліста не наканавана было спраўдзіцца: Юры не займаўся напісаннем песень, але працягваў гастраляваць з канцэртнымі турамі. Зборнік «Балады», які выйшаў у свет у чэрвені 1998 года, дапамог Клінскага запоўніць творчую паўзу.
Для напісання песень аўтар браў любыя сацыяльныя сферы і закранаў амаль усе пласты грамадства. Не засталіся без увагі і ваенныя, кампазіцыі «Час дадому» і «дэмабілізацыі» сталі вайсковымі. Яны напісаныя з розніцай у 3 гады (1997 г. і 2000 год). Юрый служыў у танкавых войсках, таму дакладна ведаў, пра што спявае. І хоць у баявых дзеяннях мужчына не ўдзельнічаў, у гады яго службы праходзіла афганская кампанія. Пры гэтым трэкі пісаліся падчас Другой чачэнскай кампаніі, таму адразу сталі хітамі.
Яшчэ адна вайсковая песня каманды «Туман» нарадзілася яшчэ раней - у 1995 годзе, увайшла ў склад плыткі «Газавая атака» і стала адной з лепшых нароўні з трэкамі Life і «30 гадоў». А праз некаторы час «Сектар Газа» зняў і кліп на яе. У відэароліку апавядаецца гісторыя расійскіх войнаў, пачынаючы з Першай сусветнай і заканчваючы канфліктам з Чачэнскай Рэспублікай.
У 1998 годзе па рок-калектыву ударыў жнівеньскі крызіс: некаторыя ўдзельнікі групы трапілі пад скарачэнне. Сітуацыя не змянялася, і гэта было звязана не толькі з недахопам натхнення, але і з бытавымі праблемамі музыкаў. Нягледзячы на гэта, у 2000 годзе дыскаграфію каманды папоўніў альбом «Паўсталы з пекла», характарызавальны крытыкамі як цяжкі і самы містычны.
распад калектыву
Распад гурта адбыўся ў 2000 годзе, за пару тыдняў да гэтай падзеі Юрый выходзіў на сцэну маскоўскіх «Лужнікоў», але так і не змог выступіць. Скончыць канцэрт перашкаджалі непаладкі з тэхнікай, тады ніхто і не меркаваў, што Клінскага выступае ў апошні раз. Праз 10 дзён яго не стала, афіцыйна прычынай смерці назвалі сардэчны прыступ, хоць мужчына не пакутаваў ад хвароб сэрца. Сярод іншых версій - алкагольная і наркатычная залежнасці ў ранейшыя гады, якія пагоршылі яго здароўе, а таксама гепатыт.
У 2000 годзе, пасля смерці таварыша, Ігар Кущев (Кущ) распачаў спробу адрадзіць гурт, паклікаўшы бубнача Аляксандра Кривохату і вакалістку Таццяну Фатеева. Музыкі выступалі пад імем «Ex-Сектар Газа». За гады існавання каманда выпусціла альбом, але яе творчасць выклікала негатыў з боку прыхільнікаў Хоя.
Куща абвінавачвалі ў здрадзе, а сваякі Клінскага нават пагражалі падаць у суд за крадзеж песень і незаконнае выкарыстанне назвы групы. Зрэшты, адносіны з гуказапісвальнай студыяй у Кущева таксама сапсаваліся, і паступова новы праект Ігара знік з поля зроку слухачоў «Сектара Газа».
Дачка Хоя Ірына Клінскага праз 15 гадоў пасля смерці бацькі ініцыявала выхад зборніка з нявыдадзенымі песнямі. У яго ўвайшлі трэкі, запісаныя Клінскага пад акустычную гітару ў 1981 і 1985 гадах. Прэзентацыя адбылася ў пятніцу 13 лістапада.
Хоць пасля смерці Юры Хоя прайшло нямала гадоў, зараз творчасць панк-калектыву прасоўваюць у масы мноства паслядоўнікаў. Музыкі збіраюцца ў кааліцыі, каб хіты іх куміраў гучалі і сёння. У Сеткі з'яўляюцца і рэміксы, запісаныя на песні каманды.
У 2017 годзе прыхільнікі гурта ацанілі кліп і песню «Лірыка», якую праспявала на сучасны манер дзяўчына па імі Марыя Качанава. Яна ўдзельніца праекта MASHA & DJ's.
У канцы 2017 года пачаўся тур гурта «Сектар газавай атацы» па рэгіёнах, які носіць гучную назву «Сектар Газа: 30 гадоў легендарны гурт», ён працягнуўся і ў 2018-м. У верасні-лістападзе музыкі далі канцэрты ў Разані, Мінску і Варонежы.
Апроч іншага, пад Новы год фанаты «Сектара» нацешыліся прэм'ерным паказам сцэнічнай версіі панк-оперы «Кашчэй Бессмяротны», якая прайшла ў Маскве і Санкт-Пецярбургу.
Памяць Юрыя Клінскага па гэты дзень захоўваецца. У кастрычніку 2020 года маскоўскім «ГлавClub Green Concert» адбудзецца канцэрт «Сектар Газа: 20 гадоў без Юрыя Хоя». Ён пройдзе пры падтрымцы старэйшай дачкі музыканта Ірыны Клінскага і спецыяльных гасцей, якія выйдуць на сцэну ушанаваць памяць чалавека, які аб'яднаў іх ўласнай творчасцю.
Арганізатары абяцаюць, што ў гэты вечар госці пачуюць усе галоўныя песні «Сектара Газа» у жывым выкананні. Таксама на канцэрце плануецца правесці прэзентацыю альбома «Сектар Газа: трыб'ют» і кнігі «Юры Клінскага (Хой): чарнавікі і рукапісы легенды». Поўны склад удзельнікаў праграмы пакуль не абвяшчаўся.
Дыскаграфія
- • 1990 - «Злавесныя мерцвякі»
- • 1990 - «Ядрена вош»
- • 1991 г. - «Ноч перад Калядамі»
- • 1992 - «Гуляй, мужык!»
- • 1993 - «Націсні на газ»
- • 1993 - «Сектор газа»
- • 1994 - «Кашчэй Бессмяротны»
- • 1996 г. - «Газавая атака»
- • 1997 - «Наркалагічны ўніверсітэт мільёнаў»
- • 2000 - «Паўсталы з пекла»
- • 2015 - «Вой на Месяц»
кліпы
- • 1992 - «Калгасны панк»
- • 1993 - «Лірыка»
- • 1996 г. - «Туман»
- • 1988 г. - «Час дадому"