біяграфія
У гонар перамогі зборнай Харватыі над камандай Аргентыны ў матчы чэмпіянату свету 2018 года найбуйнейшы ў свеце Дубайской хмарачос «Бурдж-Халіфа» здабыў «шашачны» расфарбоўку. Гэты сімвалічны падарунак быў адрасаваны ня столькі балканскім футбалістам, колькі іх настаўніку - да нацыянальнай каманды Харватыі Златка Далич трэніраваў каманды клубаў Саудаўскай Аравіі і Арабскіх Эміратаў.
Папулярны ў прыхільнікаў спорту на Блізкім Усходзе і ў Азіі, падчас мундыялю трэнер зборнай Харватыі паўстаў перад еўрапейскім спартовым супольнасцю цёмным конікам. Тым нечаканыя і ярчэй апынуўся трыумф яго падапечных.
Дзяцінства і юнацтва
Родным горадам Златка Далича з'яўляецца Ліўні - невялікі населены пункт на тэрыторыі Босніі і Герцагавіны. Зь яе да харвацкага Спліту, у якім трэніраваліся куміры дзяцінства Златка з клуба «Хайдук», усяго 96 км. Нягледзячы на тое, што старэйшы брат Міран быў фанатам загрэбскім «Дынама», малодшы ўяўляў сябе ў камандзе праслаўленых ў тыя гады «белых», а часам ставіў сябе на месца трэнера каманды.
Ён нарадзіўся 26 кастрычніка 1966 гады, і яго сталенне супала з узыходжаннем «Хайдук» да вяршыняў футбольнай славы. У 1971 годзе, пасля доўгай паўзы, клуб выйграў чэмпіянат Югаславіі, а потым не раз паўтарыў дасягненне. Юны заўзятар з Ліўні назіраў іх трыумф ў нацыянальным першынстве, калі яму было 9, 10 і 13 гадоў, і ўсё менш ўяўляў сабе жыццё без футбола.
футбольная кар'ера
Пачаць кар'еру Златка атрымалася ў любімым клубе. Аднак выніковасць каманды ўжо ішла на спад, і пачатковец паўабаронца, які гуляў у абароне, не паправіў сітуацыю. Да 26 гадоў Далич паспеў пагуляць і за чарнагорскую «Будучност», і за баснійская «Вележ», і за харвацкую «Дынама Винковцы». Выступы за гэтыя каманды прыпадаюць на апошнія гады цэласнасці Югаславіі. У 1991 годзе Харватыя атрымала незалежнасьць, і Далич вырашыў атрымаць грамадзянства гэтай краіны.
Вяршыняй гульнявой кар'еры футбаліста становіцца выступ у «Вартексе». Тады каманда называлася «Вараждин» - па назве горада, у якім размяшчаўся клуб. Паўабаронца правёў тут 4 сезону, выйшаўшы на поле ў 108 гульнях. Гульцу ўдалося забіць 13 галоў. А ў 1996 годзе, незадоўга да пераходу Златка ў іншы клуб, «Вартекс» заняў трэцяе месца ў нядаўна створаным чэмпіянаце Харватыі і выйшаў у фінал нацыянальнага Кубка.
Наступныя два сезону адыграў у сваёй першай камандзе, на гэты раз забіўшы за «Хайдук» адзін гол. Але дамагчыся такіх жа уражлівых поспехаў, якія прадэманстравалі гульцы зборнай на чэмпіянаце свету 1998 года, не ўдалося. Далич вярнуўся ў «Вартекс» спачатку на правах арэнды, а затым канчаткова. Тут ва ўзросце 33 гадоў ён завяршыў кар'еру футбаліста.
трэнерская кар'ера
Неўзабаве была напісана першая старонка яго трэнерскай біяграфіі. Златка уладкаваўся на працу ў трэнерскі штаб які стаў родным «Вартекса». Чатыры гады праз адбылася сенсацыя - настаўнікам каманды стаў Міраслаў Блажэвіч, той самы трэнер, які ў 1998 годзе прывёў маладую зборную ў паўфінал мундыялю ў Францыі. Блажэвіч працаваў з «Вартексом» сезон, а затым перайшоў у «Хайдук». І пост настаўніка «белых» вырашылі даверыць памочніку Блажэвіча Златка Даличу.
Дэбютны сезон у якасці трэнера той правёў паспяхова. «Вартекс» падняўся на трэці радок у нацыянальным чэмпіянаце, а таксама выйшаў у фінал Кубка Харватыі, саступіўшы «Рыека» нязначнае перавага. Праз год Далич перайшоў у гэты клуб. Аднак ні з «Рыека», ні з Тыранскі «Дынама», ні з «Славен Бепуло» з Копривницы значных поспехаў дамагчыся не ўдалося. З кожнай з каманд пачатковец трэнер правёў адзін сезон.
Летам 2010 года Далич разам з сям'ёй пераязджае на Блізкі Усход. З ім падпісваюць кантракт менеджэры «Аль-Фесайли». Незадоўга да гэтага клуб з Саудаўскай Аравіі, які выступаў у другім па значнасці дывізіёне краіны, змог, нарэшце, выйграць яго і таму рыхтаваўся да годнага выступу ў Про-Лізе. Праца запрошанага настаўніка вывела каманду на 7 месца, а Далич ганараваўся тытула «Трэнер года».
У 2012 пачаў трэніраваць рэзервістаў іншага саудаўскага клуба - «Аль-Хіляль». Пасля некалькіх месяцаў працы заняў пасаду галоўнага трэнера, паколькі дзеючага настаўніка - француза Антуана Камбуарэ - звольнілі. Усяго за паўгода Даличу атрымалася прывесці падапечных да віцэ-чэмпіёнства ў Про-Лізе. Акрамя таго, «Аль-Хіляль» заваяваў Кубак наследнага прынца Саудаўскай Аравіі.
Трэнерам зацікавіліся і іншыя арабскія клубы. У 2014 годзе Златка перабраўся ў Арабскія Эміраты. Кантракт з ім заключыў клуб «Аль-Айн». І зноў поспех: каманда даходзіць да паўфіналу Лігі чэмпіёнаў Азіяцкай футбольнай канфедэрацыі, а годам пазней становіцца чэмпіёнам краіны і выйграе Суперкубак. Майстэрства трэнера і выніковасць яго падапечных шмат у чым тлумачыць, чаму падчас чэмпіянату свету 2018 года найбольшую падтрымку і ў «Твітэры», і ў «Инстаграме» Даличу выказвалі прыхільнікі футбола з арабскіх краін.
Прапанова кіраваць зборнай Далич атрымаў нечакана. Харвацкая футбольны саюз пазбавіўся ад Антэ Чачича, якая правалілася падрыхтоўку калектыву да матчаў кваліфікацыі мундыялю, напярэдадні вырашальнай сустрэчы. «Шашачны» мелася сустрэцца з украінскай камандай і выйграць паядынак, калі яны мелі намер трапіць у фінальную частку турніру.
У інтэрв'ю прэс-службе ФІФА Далич пазней распавёў, што часу працаваць над фізічным станам гульцоў не было. Ён унёс карэктывы ў стартавы склад і расстаноўку футбалістаў, але галоўнай мэтай паставіў наладжванне кантакту з кожным з падапечных. Баючыся, што яго не ўспрымуць усур'ёз, запрасіў у штаб былога харвацкага футбаліста Івіцы Оліч, які дапамог стварыць у калектыве патрэбную атмасферу і матываваць спартсменаў.
Часцей за ўсё Далич станоўча адклікаецца пра капітана каманды Луку Модриче і паўабаронца Іване Ракіціч. На яго думку, на чэмпіянаце ў Расіі іх гульня дасягнула вяршынь майстэрства. Златка лічыць Модрича лепшым гульцом Харватыі, «маторам, які ўласным прыкладам прымушае астатніх ісці наперад».
Асабістае жыццё
Настаўнік нацыянальнай зборнай Харватыі жанаты. Яго жонку клічуць Даворка, яна, як і Далич, нарадзілася ў ліўні. Пара заключыла шлюб у 1992 годзе. Разам з жонкай Златка выгадаваў двух сыноў. Іх імёны Бруна і Тоні.
Спартсмен падтрымлівае прыяцельскія адносіны з прэзідэнтам Харватыі Колиндой Грабар-Китарович. У «Инстаграме» і «Твітэры» спартыўнага дзеяча выкладзеныя сумесныя фото не толькі з матчаў нацыянальнай футбольнай каманды, але і з іншых мерапрыемстваў, напрыклад, гандбольных паядынкаў.
Паколькі Далич займаецца любімай справай, то і хобі яго звязана з футболам. Вольны час прысвячае прагляду матчаў. Так, будучы ў Эміратах, ён не пераставаў сачыць за сустрэчамі ў рамках еўракубкаў, таму да моманту прызначэння ў зборную быў дасведчаны аб узроўні майстэрства вядучых гульцоў.
Златка Далич зараз
Як толькі «шашачныя» прарваліся ў фінальную частку сусветнага першынства, футбольны саюз краіны прапанаваў новаму настаўніку харватаў пастаянны кантракт. Ключавым у сваёй працы трэнер лічыць заваёва даверу гульцоў, таму шмат часу надае зносінам з падапечнымі.
Аднак адкрытасць не азначае мяккасць: ужо на мундыялі Далич пазбавіўся ад аднаго з гульцоў, выкліканых у зборную. У першым матчы форвард Нікола Калінічаў запрацівіўся рашэнню трэнера вывесці яго на замену. У выніку спартсмена выключылі са спісу чальцоў каманды.
Пасля ЧС-2018 Далич зноў вызначыўся досыць рэзкім выказваньнем пра ўрад Харватыі. Паводле слоў трэнера, поспех на мундыялі быў заваяваны не дзякуючы высокаму бюджэце, развіццю футбола ў краіне, будаўніцтву стадыёнаў. Моладзь масава пакідае краіну, не маючы магчымасці атрымаць адукацыю, годную працу. Дзеці не бачаць мора, частка насельніцтва да гэтага часу адчувае голад. А ўрад па традыцыі паспяшалася прыпісаць сабе заслугі, да якіх яно не мае ніякага дачынення.
"Я звяртаюся да палітыкаў і ўсім прадстаўнікам улады, якія давялі людзей да пакут і адчаю, трымайцеся далей ад зборнай Харватыі. Ніхто не будзе запрашаць вас у распранальню, мы не хочам фатаграфавацца або неяк яшчэ ўзаемадзейнічаць з вамі. Менавіта вы зрабілі Харватыю адной з самых бедных краін Еўропы, "- сказаў Далич.ўзнагароды
У якасці трэнера
- 2008 - «Дынама Тырана» стала ўладальнікам Суперкубка Албаніі
- 2013 - «Аль-Хіляль» заваяваў Кубак наследнага прынца Саудаўскай Аравіі
- 2018 - сярэбраныя медалі ЧС у Расіі