біяграфія
Дырыжор, піяніст і кампазітар Генадзь Калядны больш за 50 гадоў кіраваў айчыннымі і замежнымі калектывамі, а таксама вёў актыўную музычна-асветніцкую і педагагічную дзейнасць. Маэстра пражыў яркую творчую жыццё, нягледзячы на складаныя перыяды ў біяграфіі.Дзяцінства і юнацтва
Генадзь Мікалаевіч Калядны з'явіўся на свет 4 мая 1931 гады. Яго бацька - знакаміты дырыжор Мікалай Аносаў, а мама Наталля Калядная - салістка Усесаюзнага радыё. Бацькі з ранніх гадоў далучалі хлопчыка да мастацтва, развучваючы з ім ноты.
Найзырчэйшымі ўражаннямі дзяцінства стала аб'ява аб пачатку вайны, эвакуацыя, а пасля - вяртанне і раскопак піяніна, на якім ён вучыўся. Гаспадыня кватэры, дзе жыла сям'я да вайны, закапала інструмент у зямлю, каб ён не дастаўся немцам. Як аказалася, піяніна выдатна захавалася.
Пасля вялікай Перамогі Генадзь вучыўся ў музычнай школе імя Гнесіных, у самой Алены Гнесіных. Пасля паступіў у Маскоўскую кансерваторыю да прафесара Льву Оборину. У той жа час бацька дапамагаў Генадзю удасканальваць навыкі ў дырыжорскім майстэрстве. Мікалай Пятровіч навучыў сына кіраваць аркестрам аднымі толькі вачыма.
Да дырыжыраванні Каляднага прывёў выпадак у музычнай школе. Ідучы па калідоры, ён пачуў, як у класе развучваюць секстэт Чайкоўскага. Зайшоўшы туды, юнак убачыў, што ў вучняў паўсталі цяжкасці. Ён пачаў дырыжыраваць і раптам усвядоміў, што дапамагае. Адчуванне гэтай дапамогі паглынула будучага маэстра, у той момант ён зразумеў, што прафесія дырыжора будзе справай жыцця.
музыка
Яшчэ ў часы навучання ў кансерваторыі Калядны узначальваў студэнцкі аркестр, з якім шмат выступаў на вялікіх сцэнах. Ва ўзросце 20 гадоў Генадзь стажыраваўся ў Вялікім тэатры, дзе пасля жорсткага адбору ён заняў пост балетнага дырыжора. Дэбютам стала «Спячая прыгажуня» Чайкоўскага, за 5 гадоў працы ў Вялікім тэатры аркестр выканаў 40 опер і балетаў. Паралельна Калядны узначальваў Вялікі сімфанічны аркестр Усесаюзнага радыё і тэлебачання.
Генадзь Мікалаевіч стаў першым дырыжорам з СССР, які працаваў у Еўропе. У 70-х гадах яго выпусцілі з гастролямі ў Стакгольм, пасля чаго маэстра атрымаў запрашэнне ўзначаліць Каралеўскі філарманічны аркестр Швецыі.
Першапачаткова Міністэрства культуры перакрэсліў мары дырыжора, але неўзабаве пасля прапановы з афіцыйным візітам у Швецыю адправіўся старшыня Саўміна СССР. На прыёме прэм'ер-міністр Швецыі папрасіў адпусціць Каляднага. Па вяртанні ў Маскву было аддадзена распараджэнне выпусціць дырыжора. Такога ніхто не чакаў, больш за тое - выпадак стаў прэцэдэнтам.
У 1974 годзе галоўны дырыжор Вялікага сімфанічнага аркестра Генадзь Мікалаевіч сышоў з пасады. Прычынай стала вельмі негатыўнае стаўленне да музыкаў габрэйскай нацыянальнасці. Калі пачалася хваля эміграцыі габрэяў у Ізраіль, 3 музыканта з аркестра вярнуліся на радзіму. Тады старшыня Дзяржтэлерадыё Сяргей Лапін выклікаў Каляднага ў кабінет і схіляў да таго, каб замяніць габрэяў у калектыве на рускіх музыкаў.
У Лапіна нават мелася лічба - 42 чалавекі, якіх трэба было звольніць за парушэнне дысцыпліны або хібнасці ў выкананні. Дырыжор годна трымаўся падчас аўдыенцыі, а праз 2 дні атрымаў ананімку. Яе аўтар казаў, што аркестр Каляднага - ня музычная каманда, а сіянісцкі цэнтр, дзе ён «патурае жыдам» і «грэбуе рускімі музыкамі».
Каб не быць удзельнікам гэтых непрыемных падзей, Калядны падаў заяву на звальненне, якое праз 2 тыдні было падпісана Лапіным. Неўзабаве новае кіраўніцтва «ачысціла» аркестр ад асоб непажаданай нацыянальнасці.
Вызначае перспектывы былі не радасныя, але выпадковая сустрэча з рэжысёрам Барысам Пакроўскім стала для маэстра знамянальнай. Аказалася, што рэжысёр у той час займаўся падрыхтоўкай пастаноўкі оперы Шастаковіча «Нос». Пакроўскі не адмовіў дырыжору ў прысутнасці на рэпетыцыі, больш за тое - прапанаваў сумесны праект на сцэне Тэатра камернай оперы. Пастаноўка мела поспех і рэзананс у грамадстве.
Пасля Калядны на некалькі гадоў стаў оперным дырыжорам Вялікага тэатра, працаваў запрошаным рэжысёрам у сімфанічным аркестры BBC. Таксама Генадзь узначальваў Венскі сімфанічны аркестр, а пазней стварыў аркестр Мінкультуры СССР, кіруючы ім да 1992 года.
За гэты час гледачам пашчасціла паглядзець унікальныя канцэртныя праграмы, зробленыя калекцыі запісаў выбітных кампазітараў. Дырыжор аб'ехаў з выступамі ўвесь свет, у яго быў дзіўны рэпертуар з 2000 твораў. Калядны стаў аўтарытэтным дырыжорам свету. Пад узмахі палачкі Генадзя выступалі знакамітыя калектывы, а узнагарод, званняў і прэміях няма рахунку.
Ён выконваў толькі асаблівую музыку, не баяўся асуджэння і крытыкі. Калядны заўсёды выбіраў ў кампазітараў такія творы, якія не гуляе ніхто іншы: ён даставаў скарбы з музычных нетраў.
Менавіта з гэтай прычыны Генадзя Мікалаевіча часта называлі музычным археолагам, бо ён не баяўся далучаць гледачоў да кампазітарам XX стагоддзя: выканаў больш за 150 твораў у першы раз. На думку маэстра, пакліканне тэатраў - выхоўваць публіку рэпертуарам, а не прытрымлівацца яе запытам.
Калядны выпусціў дыскі з запісамі сімфоній кампазітараў. За шматгадовую службу маэстра не змяняў мастацкім перакананнях свайго сэрца - гэты крытэрый лічыўся для Генадзя галоўным. Статыстыка творчым жыцці дырыжора зашкальвае, падобных дасягненняў няма ні ў каго. Генадзь - рознабаковы чалавек, таму, акрамя дырыжорскай дзейнасці, ён паспяваў пісаць кнігі.
Асабістае жыццё
Першай жонкай Генадзя стала Ніна Цімафеева, але шлюб з артысткай балета распаўся. Тым не менш, любоўная гісторыя дырыжора склалася спакойна і шчасліва з іншай жанчынай. Калядны ў 1969 годзе ажаніўся з Вікторыі Постнікава - папулярнай піяністцы. Для жанчыны гэта другі шлюб, першым яе мужам быў Уладзімір Співакоў, Вікторыя пайшла ад яго да Каляднага.
Дырыжор прыняў і ўсынавіў сына жонкі, Аляксандра, ад першага шлюбу, які пасля стаў скрыпачом. Вядомае сямейства раней часта цешыла гледачоў сумеснымі канцэртамі. А сама Вікторыя не раз казала пра тое, што выступ пад кіраўніцтвам мужа праходзіць прыемна і лёгка.
Генадзь Калядны старэй жонкі на 13 гадоў, агульныя дзеці ў іх так і не з'явіліся. Тым не менш, можна з упэўненасцю сказаць, што асабістае жыццё дырыжора склалася найлепшым чынам, фота шчаслівай пары ёсць у Інтэрнэце. Сям'я жыла ў свеце і любові, нават нягледзячы на сталы ўзрост, Вікторыя і Генадзь з пяшчотай ставіліся адзін да аднаго. Муж і жонка рэдка давалі інтэрв'ю адносна ўзаемаадносінаў, таму падрабязнасці іх сямейнага жыцця невядомыя.
смерць
Генадзь Калядны памёр 16 чэрвеня 2018 года. Прычынай смерці стала працяглая хвароба. Адпяванне і крэмацыя прайшлі 19 чэрвеня, а урну з прахам пахавалі на Увядзенскі могілках, у магіле маці Каляднага.бібліяграфія
- 1974 - «дырыжорскія аплікатуры»
- 1975 - «Думкі пра музыку»
- 1989 - «прэамбуле»
- 2001 года - «Трыкутнікі»