біяграфія
«Песняры» - своеасаблівая музычная візітоўка Беларусі, ансамбль, з якога пачалася гісторыя фолк-рока ў Савецкім Саюзе. Сёння пад гэтым імем выступаюць зусім іншыя людзі, але іх песні жывыя ў сэрцах былых савецкіх грамадзян і назаўсёды застануцца часткай культурнай спадчыны Расіі і Беларусі.Гісторыя стварэння і склад
Біяграфія ансамбля вядзе пачатак з 1965 года, калі чацвёра музыкаў - Уладзімір Мулявін, Леанід Тышко, Уладзіслаў Місевіч і Валер Яшкін - пазнаёміліся на ваеннай службе. Якая сабралася тады гурт называлася «Лявоны». Пазней да складу далучыліся Аляксандр Дзямешка і малодшы брат Мулявіна Валерый.
Некалькі гадоў сышло на тое, каб у ансамбля з'явіўся ўласны непаўторны стыль. Музыкі вырашылі заняцца апрацоўкай і папулярызацыяй песеннага фальклору. На старых фота бачна, што спачатку фішкай сцэнічнай выявы групы былі вусы. Першы выступ адбылося ў будынку кінатэатра, перад чарговым сеансам і пакінула слухачоў у захапленні. Так нарадзіўся унікальны, самабытны калектыў, чые апрацоўкі народнай творчасці заваявалі сэрцы слухачоў па ўсім Савецкім Саюзе.
Пытанне існавання гітарных ансамбляў у той час стаяла востра. Савецкае кіраўніцтва з падазрэннем адносілася да модзе на такія групы, лічачы іх благім уплывам Захаду. «Лявоны» паставілі перад сабой задачу даказаць, што гэтая форма выступленняў прымальная для гледача ў СССР і мае права на жыццё. Музыкаў аб'ядноўвала любоў да беларускіх напеваў, і яны вырашылі праспяваць гэтыя песні для моладзі, дадаўшы да іх яркія сучасныя аранжыроўкі і ўзмоцненую рытмічную аснову.
Ідэя аб'яднання гітарнага гуку з народнай манерай спеваў апынулася сапраўднай знаходкай, да якой раней ніхто з калегаў па сцэне ўсур'ёз не звяртаўся. «Лявоны» дапоўнілі традыцыйны склад інструментаў скрыпкай, лірай, цымбаламі, і якая нарадзілася ў выніку арыгінальная гармонія легла ў аснову цэлага музычнага накірунку.
Каб заваяваць маладую аўдыторыю, музыкі спачатку ўключылі ў свой рэпертуар песні замежных гуртоў, у тым ліку "Бітлз", але потым адчулі, што гэта адводзіць іх з абранага творчага шляху. Тады «Лявоны» звярнулі ўвагу на савецкую песенную класіку і вырашылі змяніць назву. Слова «Песняры» азначае не толькі спевакоў, але і казачнікаў, збіральнікаў фальклору роднай зямлі.
У 1970 годзе «Песняры» упершыню выступілі ў Маскве на Усесаюзным конкурсе артыстаў эстрады. Яны апынуліся ў жорсткіх умовах: свае творы на суд публікі прывезлі больш за 500 музыкантаў з 11 рэспублік, і ўсім трэба было вытрымаць строгі адбор. Ансамбль выканаў «Цёмную ноч», баладу «трубачоў», новую песню «Хатынь» і некалькі народных кампазіцый, сарваўшы захопленыя апладысменты і атрымаўшы ў выніку першае месца.
музыка
Пасля перамогі творчы твар ансамбля канчаткова набыло вядомыя рысы. Канцэртную праграму сталі складаць з народных песень, дапаўняючы савецкай класікай. Гэта заадно вырашыла актуальную для ўсіх маладых гуртоў праблему з тэкстамі - «Песняры» маглі звярнуцца да вершаў Янкі Купалы, Максіма Танка, Петруся Броўкі і іншых беларускіх паэтаў. Яны цяпер гулялі не толькі для моладзі: юныя слухачы атрымлівалі асалоду ад рок-рытмамі і арыгінальнымі аранжыроўкамі, а іх бацькі - роднымі, знаёмымі з дзяцінства мелодыямі.Пасля 1970 года ансамбль дае канцэрты па Саюзе і за мяжой. «Песняры» сталі першым савецкім музычным калектывам, які трапіў з гастролямі ў ЗША.
У 1976 году ансамбль падрыхтаваў оперу-прытчу «Песня аб долі». У аснову ляглі вершы Янкі Купалы. Гэта быў першы на эстрадзе песенны спектакль, пакладзены на фальклорную аснову, зроблены музыкамі самастойна ад пачатку да канца. У яго склад, акрамя песень, увайшлі танцы і выкананне драматычных роляў. Прэм'ера спектакля адбылася ў канцэртнай зале «Расія».
Другі працай «Песняроў» у гэтым жанры стала паэма-легенда "Гусляр" аўтарства Ігара Лучанка, напісаная на аснове вершаў таго ж Купалы. Запіс паэмы ўвайшла ў склад новага двухдыскавага альбома, выпушчанага фірмай «Мелодыя». Ён падвёў вынік творчым пошукам каманды, аб'яднаўшы папулярныя ў той час кампазіцыі. Усяго ў дыскаграфіі «Песняроў» такіх вялікіх вінілавых зборнікаў было чатыры.
Крытыка і публіка прынялі «Гусляра» стрымана. Пазней музыкі зразумелі, што нельга пісаць фальклор «тым за томам», і кожны новы твор павінна якасна адрознівацца ад папярэдняга. Пасля гэтага каманда адышла ад сур'ёзных формаў і вярнулася да эстрадных песень.
У 1977 годзе «Песняры» атрымалі прэмію Ленінскага камсамола. У 1979-м пяці музыкам прысвоілі званне заслужаных артыстаў СССР, а кіраўніку Уладзіміру Мулявіну далі званне народнага артыста.
Мулявін ніколі не прапанаваў музыкам выпісаныя да апошняй ноты аранжыроўкі, а даваў толькі галоўнае мастацкі кірунак песні, каб яны маглі праявіць фантазію. Праца над новым творам вялася ў «Песнярах» у сяброўскай абстаноўцы датычнасці, кожны мог прапанаваць арыгінальны пасаж, новую рытмічную фігуру ці праўку ў тэксце.
З самага пачатку "Песняры" былі прафесійнымі музыкамі і працавалі афіцыйна. Гэта накладвала на іх абавязак супрацоўнічаць з савецкімі кампазітарамі і ўпісвацца ў строгія рамкі. Нягледзячы на тое, што многія рэчы, якія нарадзіліся ў такіх умовах, апынуліся хітамі, Уладзімір Мулявін ставіўся да іх скептычна. Ён усёй душой быў за навізну, эксперыментальнае творчасць, але шмат чаго ў гэтым кірунку дазволіць не мог. Афіцыйны імідж «Песняроў» як класічнага дзяржаўнага ансамбля сур'ёзна разыходзіўся з тым, да чаго на самай справе імкнуліся музыканты.
распад
Пасля развалу Савецкага Саюза ў групе пачаліся праблемы. «Песняры» мелі статус дзяржаўнага калектыву, але ў тагачаснай абстаноўцы разлічваць на афіцыйную падтрымку не маглі. Замест Мулявіна кіраўніком групы стаў Уладзіслаў Місевіч. Гэта было рашэнне міністра культуры Беларусі, падставай для якога стала хвароба Уладзіміра (па сведчаннях музыкаў, у апошнія гады ён стаў злоўжываць алкаголем).
Саліст не пажадаў змірыцца з адстаўкай і набраў новы калектыў з маладых выканаўцаў, даўшы яму ранейшая назва «Песняры». Старому складу прыйшлося звольніцца і выступаць пад імем «Беларускіх песняроў». У 2003 годзе Уладзімір Мулявін памёр, і яго месца заняў Леанід Барткевіч.
Да таго часу песні ансамбля сталі выконваць і іншыя групы, таксама якія выкарыстоўвалі ў назове слова «Песняры». Кіраўніцтва Міністэрства культуры палічыла такую сітуацыю небяспечнай для свайго музычнага брэнда. Зараз назву зарэгістравана як таварны знак, каб у барацьбы з клонамі былі прававыя падставы.
«Песняры» цяпер
Да 2009 года з класічнага складу «Песняроў» у жывых засталіся толькі Тышко, Барткевіч і Місевіч. Зараз на эстрадзе гуляюць 4 розных калектыву, якія называюцца «Песнярамі» і выконваюць кампазіцыі з класічнага рэпертуару. Прыхільнікі лічылі сапраўдным склад з Леанідам Барткевічам. У 2017 годзе гурт адзначыў сваё 50-годдзе вялікімі гастролямі па Расіі.У 2018 годзе гурт прадставіла першы за паўвекавую гісторыю кліп на «Паланэз Агінскага», выкананы а капэла. Кампазіцыя ўвайшла ў рэпертуар 10 гадоў таму і з тых часоў стала своеасаблівай візітоўкай абноўленых «Песняроў». Яе выкананне - эмацыйны пік кожны канцэрт. Відэа аформлена лаканічна, яго галоўныя кампаненты - неба і зямля, на фоне якіх песня гучыць як прызнанне ў каханні роднай Беларусі.
«Песняроў» часта запрашалі на здымку перадач і ў зборныя канцэрты, аднак іх папулярнасць няўхільна ішла на спад. Як казаў Барткевіч:
«Некалі мы былі заслужаныя, ўсесаюзныя, аблашчаныя, лауреатные, а цяпер" Песняроў ", па сутнасці, няма ...»13 красавіка 2021 году памёр саліст легендарнага ВІА Леанід Барткевіч.
Дыскаграфія
- 1972 - «Песняры I»
- 1974 - «Песняры II»
- 1978 - «Песняры III»
- 1979- «Песняры IV»
- 1979 г. - "Гусляр"
- 1983 - «Зачараваная мая»
- 1985 - «Праз усю вайну»
- 1994 - «Песняры - 25 гадоў»