біяграфія
Валянцін Пікуль уваходзіў у лік самых папулярных пісьменнікаў СССР. Яго кнігі раскупляліся імгненна, варта было толькі трапіць на паліцы кнігарняў. Крытыка не заўсёды была ласкавая да пісьменніка, але сапраўднае мерка таленту - чытацкі попыт, а ў ім у Валянціна Савіч недахопу не было. Творы Пікуля запатрабаваныя і сёння, праз шмат гадоў пасля смерці пісьменніка.Дзяцінства і юнацтва
Валянцін Пікуль нарадзіўся ў Ленінградзе 13 ліпеня 1928 гады. Бацькі Сава Міхайлавіч і Марыя Канстанцінаўна былі выхадцамі з сялянскіх сем'яў. Жыццё пісьменніка пачыналася няпроста - раннія гады і юнацтва прыйшліся на Вялікую Айчынную вайну, якая не літавала нікога.
Да 4 класа хлопчык жыў з бацькамі ў Ленінградзе, вучыўся на выдатна і наведваў гурткі акрабатыкі і малявання. За год да вайны Пікуль пераехалі ў Молотовск, дзе атрымаў працу бацька будучага пісьменніка. Здаўшы экзамены за 5 клас, Валя разам з мамай паехаў у Ленінград, у госці да бабулі. Распачатая вайна не дала сям'і вярнуцца дадому да восені, а затым пачалася блакада.
Зіму 1941-1942 года, самае страшнае час блакады, Валянцін Савіч з маці пражылі ў Ленінградзе. Эвакуявацца з абложанага горада ўдалося толькі па "Дарозе жыцця» - пад абстрэламі і з пастаянным рызыкай сысці на дно Ладажскага возера разам з машынай. Да гэтага моманту ў хлопчыка ад недахопу харчавання і вітамінаў развіліся дыстрафія і цынга.
Сям'ю эвакуіравалі ў Архангельск, бацька Пікуля ў гэты час ужо ваяваў у шэрагах марской пяхоты. Валянцін Савіч, нягледзячы на юны ўзрост, не захацеў адседжвацца ў тыле. З Архангельска юнак бег на Салаўкі, у школу юнг. У 1943 году Пікуль скончыў вучобу і быў накіраваны на эскадренный мінаносец «Грозны» Паўночнага флота. Бацька Пікуля ў гэты час без вестак знік пад Сталінградам.
Хлопец прайшоў усю вайну. Да моманту капітуляцыі Германіі Валянціну было 17 гадоў, а ў яго асабістай справе мелася характарыстыка, згодна з якой юнга В. Пікуль здольны на здзяйсненне неабдуманых учынкаў.
Пасля перамогі юнака адправілі ў Ленінградскае падрыхтоўчае ваенна-марское вучылішча, але з вучобай не склалася - ў 1946 годзе яго адлічылі з фармулёўкай «за недахоп ведаў». Афіцыйнае адукацыю ён так і абмежаваў 5 класамі школы - больш нідзе пісьменнік не вучыўся і атрымліваў веды самастойна, з дапамогай кніг.
літаратура
Прафесійнае занятак літаратурай пачалося з наведвання гуртка Веры Кетлинской, лаўрэата Сталінскай прэміі. Першыя 2 рамана не прайшлі «рэцэнзаванне» ў самога аўтара і паляцелі ў смеццевае вядро. Апублікавана было толькі 3-е па ліку твор - «Акіянскі патруль». Пасля выхаду рамана Пікуля прынялі ў Саюз пісьменнікаў СССР.
У гэты час пачалася яго сяброўства з Віктарам Курачкіна і Віктарам Конецким, таксама толькі пачынаем літаратурны шлях. За неразлучнасць сябры называлі іх «тры мушкецёры».
Цікавасць да гісторыі Расіі ў Пікуля з часам станавіўся мацней, і ў 1961 годзе ўбачыў свет раман «Баязет» аб аблозе аднайменнай крэпасці падчас Руска-турэцкай вайны. Гэтую кнігу Валянцін Савіч лічыў пачаткам сваёй пісьменніцкай біяграфіі. Пасля «Баязет» пісьменніка рэгулярна выдавалі, а сапраўдны поспех прыйшоў да Пікуля пасля таго, як у 1971 году часопіс «Зорка» апублікаваў раман «Пяром і шпагай».
Наступнай працай, якая апынулася ва ўсіх на слыху, стала «Нячыстая сіла». Першая спроба публікацыі адбылася ў 1979 годзе, але ўжо тады раман выклікаў такую буру эмоцый і крытыкі, што паўнавартаснае выданне выйшла толькі праз 10 гадоў.
«Нячыстая сіла» распавядае пра падзеі заходу царскай улады ў Расеі, перыядзе, калі на першы план палацавай і палітычным жыцці выйшла фігура Рыгора Распуціна. Крытыкі прад'яўлялі Пікуль прэтэнзіі ў недакладнасці апісання эпохі, гістарычных постацяў, імператарскай сям'і і іх асяроддзя.
Як правіла, прозу Валянціна Савіч крытыкавалі ў ліберальных колах, абвінавачваючы пісьменніка ў жаданні дагадзіць уладам. «Нячыстая сіла» ж выклікала супярэчлівыя эмоцыі і ў прыхільнікаў Саветаў. Блізкія да Пікуля людзі пасля сцвярджалі, што з-за рамана пісьменніка збілі, а па распараджэнні асабіста Суслава за ім усталявалі негалосную сачэньне.
Яшчэ адзін раман пра перадрэвалюцыйнай і рэвалюцыйным часе, «Гонар маю», выйшаў у 1986 годзе, але гэтая публікацыя прайшла спакойна.
Кар'ера пісьменніка доўжылася 40 гадоў. За гэты час ён напісаў больш за 30 буйных літаратурных твораў і мноства апавяданняў-эсэ. Па ўспамінах жонкі, Пікуль мог працаваць суткамі. У перыяды натхнення ён не проста пісаў - прамаўляў, а мог нават разыгрываць сам з сабой сцэны з раманаў. У пісьменніка было забабоны - ён не пачынаў новы твор у панядзелак.
Да літаратурнай творчасці Пікуль падыходзіў вельмі адказна. Ён не абмяжоўваў крыніцы толькі афіцыйнай, ухваленай партыяй літаратурай. Для кожнага персанажа пісьменнік заводзіў асобную картку, у якую запісваў усе важныя моманты. Пасля смерці Валянціна такіх картак засталося больш за 1000.
Апошняй, незавершанай працай пісьменніка стаў раман «Барбароса» пра гісторыю Другой сусветнай. Кніга павінна была складацца з двух тамоў, у перапынках паміж якімі Пікуль збіраўся напісаць раман пра 18 стагоддзі «Калі каралі былі маладыя». Планам не наканавана было спраўдзіцца - да смерці Валянцін Савіч паспеў напісаць толькі частка першага тома. Няздзейсненымі засталіся і задумы раманаў пра балерыне Паўлавай, Міхасю Урубеля, сястры Пятра I Соф'і.
Па кнігах Пікуля неаднаразова здымаліся паспяховыя ў пракаце фільмы і серыялы. Найбольшы рэйтынг па дадзеных сайтаў пра кіно належыць экранізацыі рамана «Моонзунд», якая выйшла ў 1987 годзе.
Асабістае жыццё
Валянцін Пікуль быў жанаты тройчы. З першай жонкай Зояй Чудакова ён пазнаёміўся ў 17 гадоў у чарзе. Шлюб быў паспешлівым: дзяўчына зацяжарыла, і Валянціну прыйшлося ажаніцца - у тыя часы норавы ня дазвалялі вольнасцяў. Ад гэтага саюза нарадзілася адзіная дачка пісьменніка, Ірына, якая атрымала ў спадчыну цікавасць бацькі да марскога справе і пазней стала інжынерам-караблебудаўнікі.
Найбольшае значэнне ў асабістым жыцці пісьменніка мелі дзве апошнія жонкі.
У 1956 году Валянцін сустрэў Вераніку Феліксаўна Чугунова, якая стала яго другой жонкай. Жанчына не адразу пагадзілася выйсці за яго замуж - не ўспрымала як жаніха чалавека на 10 гадоў маладзейшыя за яе. Вераніка, якую сябры Пікуля за суровы нораў празвалі Жалезнай Феліксаўна, стала бліжэйшым паплечнікам і сябрам пісьменніка.
Жонка ўзяла на сябе ўвесь побыт, усё «мірскія» праблемы і дала Валянціну магчымасць прысвяціць сябе пісьменніцкаму справе. Другой жонцы пісьменнік прысвяціў раман «Слова і справа». Па радзе Веранікі сям'я перабралася з Ленінграда ў Рыгу - такім чынам атрымоўвалася змяніць пакой у камуналцы на двухпакаёвую асобную кватэру. Ёсць, праўда, версія, што асобная жылплошча стала узнагародай за лаяльнасць Пікуля уладам.
Вераніка памерла ў 1980 годзе, і пісьменнік застаўся адзін. Да жыцця ён быў прыстасаваны мала, і над ім узяла сакрэтнае шэфства супрацоўніца бібліятэкі Антаніна. Калі праз кароткі час Пікуль зрабіў жанчыне прапанова, гэта сталася поўнай нечаканасьцю. Абодва яны былі ўжо дарослымі людзьмі, у Антаніны Іллінічны - двое дзяцей ад першага шлюбу, ды і ніякія заляцанні прапанове не папярэднічалі.
Калі Антаніна, асалапеўшы, сказала, што не можа прыняць такое рашэнне самастойна і павінна параіцца з дзецьмі, Пікуль адказаў, што адвязе яе да хаты і будзе чакаць роўна паўгадзіны. Калі Тоня не спусціцца - з'едзе дадому.
Сын і дачка далі згоду, і жанчына перабралася да Валянціна ў той жа дзень: пісьменнік загадаў ня браць рэчаў, сказаў, што жыццё пачнуць з чыстага ліста. Адносіны жонкі выбудоўвалі ўжо ў шлюбе - да гэтага яны амаль не ведалі адзін аднаго. Першыя два гады Антаніна нават клікала мужа па бацьку.
Саюз апынуўся моцным: з трэцяй жонкай Валянцін пражыў да самай смерці, і Антаніна стала яго галоўным біёграфам. За кнігі пра Пікуль ўдава была прынятая ў Саюз пісьменнікаў Расіі і лічыцца галоўным папулярызатарам літаратуры Валянціна Савіч.
смерць
Валянцін Савіч Пікуль раптоўна памёр 16 ліпеня 1990 году. Прычынай смерці паслужыў сардэчны прыступ.
Пісьменніка пахавалі ў Рызе, на Лясным могілках. Пазней ўдава знайшла кнігу, на яе фарзацы выявілася надпіс, у якой пісьменнік прадказаў дзень смерці, памыліўся ўсяго на 3 дні.
бібліяграфія
- 1954 - "Акіянскі патруль"
- 1961 - "Баязет"
- 1970 г. - "Рэквіем каравану PQ-17"
- 1972 - "Пяром і шпагай"
- 1973 - "Моонзунд"
- 1974 - "Хлопчыкі з банцікамі"
- 1974-1975 - "Слова і справа"
- 1977 - "Бітва жалезных канцлераў"
- 1979 г. - "Нячыстая сіла"
- 1981 - "Тры ўзросту акінем-сан"
- 1984 - "Фаварыт"
- 1985 - "Кожнаму сваё"
- 1986 - "Гонар маю"
- 1987 - "Катарга"
- 1990 - "Ідзі і не грашы"