біяграфія
У другой палове 60-х яго імя грукатала на ўвесь Савецкі Саюз. Лепшыя кампазітары пісалі яму песні, якія імгненна станавіліся шлягерамі: «Я крочу па Маскве», «Катарына», «Люблю я макароны» - гэтыя і іншыя кампазіцыі з рэпертуару Эміля Гараўца гучалі на ўсіх модных пласцінках той эпохі, у радыё- і тэлеэфіры. У лёсе і біяграфіі спевака спляліся і ваеннае дзяцінства, і ўсесаюзная слава, і нягоды эміграцыі.Дзяцінства і юнацтва
Эміль (Рахмиль) Гаравец нарадзіўся 10 чэрвеня 1923 года ў горадзе Гайсине, Украіна. У вялікай сям'і каваля Якава Гараўца маленькі Міля, так яго звалі ў дзяцінстве, быў малодшым з пяці дзяцей (дзве дачкі і тры сына).
Хлапчуком ён бегаў басанож па вуліцах маленечкага зялёнага мястэчка з хлопцамі і спяваў песні, якія вельмі любіў. Ведаў і спяваў шмат кампазіцый на роднай мове ідыш. У даваенным Гайсине часта можна было пачуць яўрэйскую гаворка. Ад габрэйскай абшчыны нават быў адкрыты народны тэатр, куды прыйшоў юнак і папрасіўся ў трупу.
Таленавітага хлопца прынялі, але вось бацька апынуўся вельмі не рады гэтай акалічнасці. У яго планах было вырасціць з сына каваля, а не артыста. Эміль ня слухаўся, падманваў, ён выкручваўся, але ўсё роўна ўцякаў ў тэатр. Тым больш што на сцэне ўжо з'явіліся поспехі. Юнаму Гараўца далі ролю ў спектаклі. Але тут паўстала новае перашкода - вайна.
Браты сышлі на фронт, а Эміль вывез ўсю сям'ю ў эвакуацыю ў Ташкент. Тут ён захварэў брушным тыфам, доўга ляжаў у лякарні, і ў той дзень, калі яго выпісалі, ён ішоў па вуліцы і выпадкова ўбачыў аб'яву ў габрэйскую драматычную школу Саламона Міхоэлса, куды паступіў ўпотай ад бацькоў.
Выдатны рэжысёр Саламон Міхоэлс быў мастацкім кіраўніком Дзяржаўнага габрэйскага драмтэатра (ГОСЕТ), які таксама эвакуіравалі ў Ташкент. Па заканчэнні школы мастацкі кіраўнік бярэ Эміля да сябе ў тэатр і асабіста апякуецца таленавітага пратэжэ.
Праз 2 гады тэатр вяртаецца ў Маскву. У сталіцы Эміль паступае ў маскоўскае музычную вучэльню імя Гнесіных і грае на сцэне ГОСЕТа. Але ў канцы 40-х гадоў, пасля справы габрэйскіх лекараў-шкоднікаў, у ГОСЕТе прайшлі арышты, а за спевы на мове ідыш можна было атрымаць немалы тэрмін. У гэты час Эміль перакладаецца з дзённага аддзялення на вячэрні і ўладкоўваецца працаваць.
музыка
Гаравец спяваў у кінатэатрах перад пачаткам сеансаў, у кафэ, круціўся як мог. І вось лёс зноў ўсміхнулася яму і падарыла знакавую сустрэчу - на гэты раз з вядомым джазменам Эдзі Рознера, які ў 1954 годзе адкрыў пры Масканцэрце эстрадны аркестр.
Эміль стаў спяваць на канцэртах аркестра, яго стала пазнаваць сталічная публіка. У 1960 годзе за монаспектакль «Фрейлакс» Гаравец стаў лаўрэатам Усесаюзнага конкурсу артыстаў эстрады. Запісваўся з аркестрам Усесаюзнага радыё, інструментальнымі ансамблямі «Мелодыя» і «Крышталь», якія вядуць музыкамі краіны. Выступаў у асноўным на рускай мове. Ды так, што ніхто нават не здагадваецца, што ў ранняй маладосці ён не ведаў яго і вывучыў ўжо нашмат пазней, гэтак жа, як і пазбавіўся ад прыроджанай картавасць.
Якім бы яркім не станавіўся яго поспех, Гаравец ніколі не забываў пра родных каранях і часта выступаў з песнямі на мове ідыш, тады збіралася велізарны лік прадстаўнікоў дыяспары. Для іх Эміль Гаравец стаў артыстам, якія захавалі родную культуру. У 1959 годзе спявак пабываў у Парыжы разам з групай іншых артыстаў-габрэяў на святкаванні 100-годдзя Шолам-Алейхема.
У 1962 году выходзіць яго першая пласцінка. А неўзабаве Гараўца прапанавалі зрабіць сольную праграму на рускай мове. І год праз артыст прадставіў яе на суд публікі. Яна складалася з песень народаў свету на мове арыгіналу і ў перакладзе на рускую мову. І, вядома, у шоў ўвайшлі выступленні на ідышы. Пасля гэтага канцэрта зорка Эміля Гараўца ўзышла на небасхіле савецкай эстрады.
Для выканаўцы сталі пісаць вядучыя кампазітары і паэты таго часу. Гаравец быў першым выканаўцам такіх хітоў, як «Дразды» Уладзіміра Шаінскага, «Блакітныя горада" і "Я крочу па Маскве» Андрэя Пятрова, «На сёмым паверсе» Паўла Аедоницкого, «Люблю я макароны» Юлія Кіма і іншыя.
Здавалася б, большага поспеху дасягнуць немагчыма, але Эміль Гаравец пакарае новую вышыню. Ён адным з першых стаў выконваць хіты заходніх выканаўцаў, атрымаўшы неверагодную папулярнасць. Афішы мільгаюць фатаграфіямі спевака. На яго канцэрты прыходзяць сотні тысяч чалавек, Гаравец збірае стадыёны ў гарадах-мільённіках, у тым ліку ў Маскве. Яго пласцінкі-альбомы раскупляюць як гарачыя піражкі.
І на такім піку славы Эміль Якаўлевіч прымае лёсавызначальнае рашэнне - пакінуць краіну, дзе ён з'яўляецца кумірам мільёнаў, і адправіцца на гістарычную радзіму - у Ізраіль. Адбылося гэта ў 1972 годзе.
Годам пазней Гаравец з жонкай Маргарытай Палонскага прыбыў на зямлю запаветную. Але тут ён не змог рэалізавацца як спявак. І ў 1974 годзе Гаравец з'ехаў працаваць у ЗША па кантракце. Адпрацаваўшы ў Амерыцы 7 гадоў, Гаравец вярнуўся ў Ізраіль, але потым зноў з'ехаў за акіян. Выкладаў вакал у школе, працаваў на радыё, выступаў ва ўласным рэстаране на Манхэтэне. Шмат ездзіў з канцэртамі па Амэрыцы і Эўропе, двойчы, у 1989 і 1999 гадах, артыст пабываў з гастролямі ў Маскве. Усё сваё жыццё ў эміграцыі спявак перакладаў на ідыш і выконваў савецкія эстрадныя песні.
Асабістае жыццё
Эміль Гаравец быў жанаты тройчы. Першай жонкай стала юная аднакурсніца выканаўцы. Гэты шлюб вельмі хутка распаўся, але падарыў Эмілю Якаўлевічу першага сына - Георгія (Гарыка).
Другой жонкай спевака стала Маргарыта Палонская, якая вучылася ў гэтым жа інстытуце. Яна і стала дакладнай спадарожніцай артыста практычна на ўсё жыццё. Шлюбная пара пражыла разам звыш 50 гадоў. У гэтым шлюбе нарадзіўся сын Аляксандр. Ён не пайшоў па слядах бацькі і стаў лекарам.
У сярэдзіне 90-х Гаравец аўдавеў. Смерць каханай жонкі надламала спевака. Але, як аказалася, лёсу было заўгодна падарыць Эмілю Якаўлевічу новае шчасце ў асабістым жыцці. Амаль за 5 гадоў да свайго сыходу ён сустрэў жанчыну па імі Ірына, якая прыехала ў Нью-Ёрк з Масквы і таксама мела непасрэдна стаўленне да музыкі - працавала ў ГІТІСе на факультэце эстраднага мастацтва. Сёння Ірына беражліва захоўвае памяць пра мужа, беражэ яго дыскаграфію і кліпы, дапамагае запісваць песні Гараўца маладым выканаўцам.
смерць
Эміль Гаравец памёр у ЗША 17 жніўня 2001 года пасля працяглай хваробы. Легенду савецкай эстрады 60-х пахавалі на могілках у Нью-Джэрсі побач з былой жонкай Маргарытай.Дыскаграфія
- 1956 - «Вос ост ду свет обгетон»
- 1960 - «Мумэ этл»
- 1962 - «Мексіка»
- 1962 - «Белы ветразь»
- 1963 - «Вельмі добра»
- 1964 - «Блакітныя горада»
- 1964 - «Я крочу па Маскве»
- 1965 - «Добра мне крочыць»
- 1965 - «Катарына»
- 1966 - «Каралева прыгажосці»
- 1967 - «Стары горад»
- 1967 - «Падае снег»
- 1968 - «Дзяўчына з Ипанимы»
- 1969 - «Не, так не бывае»