біяграфія
Біяграфія Яўгена Іванавіча Замяціна насычана і поўная цікавых фактаў. Колькі б дзяржава "не ламала» пісьменніка, яго дух не зламаўся, паэт працягваў займацца любімай справай і заўзята адстойваў свае пазіцыі.
Яўген Замяцін з'явіўся на свет 20 студзеня (1 лютага) 1884 года ў Тамбоўскай губерні, у горадзе Лебядзянь. Бацька працаваў святаром і выкладаў Слова Божае, а маці была піяністкай. У 4 гады хлопчык ужо чытаў Гогаля і сур'ёзную літаратуру замест чытанкі.
У 1893 годзе бацькі адправілі дзіцяці ў Лебедянского гімназію, дзе будучы паэт правучыўся да 1896-га. Потым сям'я пераехала ў Воронеж, і юнак скончыў Варонежскую гімназію з залатым медалём у 1902 годзе. У школьнае час Замяцін выдатна спраўляўся з гуманітарнымі навукамі, але матэматыка яму не давалася.
У 1902 году юнак паступіў у Палітэхнічны інстытут Санкт-Пецярбурга, на факультэт караблебудавання, дзе матэматычныя дысцыпліны вывучаліся ў першую чаргу. У 1905-м Яўген Іванавіч ўступіў у фракцыю бальшавікоў РСДРП і разам са студэнтамі удзельнічаў у рэвалюцыйнай жыцця. За гэты будучага пісьменніка арыштавалі, але неўзабаве адпусцілі дзякуючы намаганням мамы.
Улетку 1905 года Замяцін вяртаўся зь Егіпта і стаў сведкам паўстання на браняносцы «Пацёмкін». За гэты хлопца зноў арыштавалі і выслалі ў Лебядзянь. Пазней ён нелегальна вярнуўся ў Пецярбург і ў 1908 годзе скончыў універсітэт. Малады Яўген атрымаў адукацыю марскога інжынера. Наступныя 2 гады ён працаваў выкладчыкам на факультэце караблебудавання.
кнігі
Замяцін стаў захапляцца напісаннем твораў ў 1908 годзе, і тады выйшаў яго першае апавяданне «Адзін», апублікаваны ў часопісе «Адукацыя». Паралельна ён працаваў над яшчэ адным расповедам - "Дзяўчына". У 1911-м органы ўлады знайшлі паэта і за нелегальнае пражыванне саслалі яго ў Лахці. Там ён напісаў першую аповесць «павятовага», у якой раскрыў праблемы свету рускай правінцыі. Крытыкі і пісьменнікі заўважылі працу Замяціна і станоўча ацанілі яе.
У часы Першай сусветнай вайны, у 1914 году, паэт напісаў аповесць «На блізкім светам», дзе ў яркіх фарбах распавёў аб жаху побыту ваеннага атрада на Далёкім Усходзе. За гэта ўлады прыцягваюць яго да суду і высылаюць у Кемь. Праз 2 гады Замяціна выпускаюць і адпраўляюць у камандзіроўку ў Англію. Там ён працуе па спецыяльнасці галоўным праектыроўшчыкам расійскіх ледаколаў і кіруе будаўніцтвам. Паралельна напісаў кнігу «Астраўляніны».
Яўген Замяцін вярнуўся ў Расею ў верасні 1917-га і праз 4 гады стварыў арганізацыю маладых пісьменнікаў «Серапионовы браты». Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі надрукавалі аповесць «На блізкім светам», якая ў пачатку вайны была забароненая.
У 1920 году паэт напісаў раман «Мы». Твор не адпавядала савецкай цэнзуры, і яго не апублікавалі. Без згоды аўтара кніга была надрукаваная ў Амерыцы на англійскай, чэшскай і французскай мовах. Раман-антыўтопія апавядае аб жорсткім таталітарным кантролі над асобай. За мяжой твор Замяціна выклікала вялікую цікавасць, а ў СССР крытыкавалася.
Савецкія ўлады пісьменніка крытыкавалі і труцілі, і ў 1929 году Яўген Іванавіч напісаў ліст Сталіну, у якім просіць дазвол на выезд з краіны. Пасля згоды ў 1932 году паэт пераязджае ў Парыж, дзе становіцца аўтарам французскіх газет. Асноўнымі тэмамі былі стан сучаснай рускай прозы і мастацтва авангарду. Нягледзячы на папулярнасць у Францыі, у Савецкім Саюзе яго творы не публікаваліся.
У 1934 году паэта зноў прынялі ў Саюз пісьменнікаў СССР. Удзельнікі Саюза прасоўвалі камунізм і змагаліся за мір і дружбу народаў. У 1935-м Замяцін прымаў удзел у антыфашысцкім Кангрэсе пісьменнікаў і з'яўляўся членам савецкай дэлегацыі.
У бібліяграфіі савецкага пісьменніка былі 36 апавяданняў, асабліва публіцы запомнілася «Пячора», напісаная ў 1920 годзе. Твор створана ў стылі Замяціна і апавядае аб жудаснай атмасферы каменнага веку. Яўген Іванавіч натхняўся звычайнымі жыццёвымі сітуацыямі і на іх падставе пісаў апавяданні.
Яшчэ адным значным фантастычным расповедам стаў «Цмок», які напісаны ў 1918 годзе. Ён праславіўся вялікай колькасцю метафар, і чытачу не адразу зразумелы сэнс. Здаецца, што аповяд прызначаны для дзяцей, але прачытаўшы яго некалькі разоў, чытач адкрывае зусім іншае значэнне. У творы апісаны суровы перыяд 1918 году, калі ў Расеі пачалася Грамадзянская вайна.
На працягу 10 гадоў, з 1928 па 1937 гг, Яўген Замяцін працаваў над гістарычным апавяданнем «Скіфы», але яно так і не было скончана. Апошні раман «Біч Божы» стаў значным працай пісьменніка. У ім распавядаецца пра час заходу Рымскай імперыі, а самім Бізуном Божым стаў правадыр гунаў Атылу.
Знаходзячыся ў Парыжы, Замяцін заўважыў, што кінематограф развіваецца, і паспрабаваў сябе ў ролі сцэнарыста. Так разам з Жакам Компанезом паэт напісаў сцэнар для фільма «На дне». У траўні 1935 года Яўген Іванавіч звяртаўся на студыю «Метра-Голдвін-Маер» і падаў ім чатыры гатовых сцэнарыя: «Запалонены цар», «Вялікае каханне Гойі», «Біч Божы» і «Пікавая дама». Амерыканцы не пагадзіліся на супрацоўніцтва з пісьменнікам, і ён спрабаваў пачаць працу ў іншых кінакампаніі.
Асабістае жыццё
Асабістае жыццё расійскага паэта дастаткова непрыкметная.
Будучы студэнтам, Замяцін сустрэў сваю будучую жонку Людмілу Мікалаеўну Вусаву. Сямейная пара амаль не бачылася з-за пастаянных спасылак і пераездаў, і дзяцей у іх не было.
смерць
Яўген Іванавіч Замяцін памёр у 53 гады, 10 сакавіка 1937-го. Смерць прыйшла нечакана, а яе прычынай стала невядомая цяжкая хвароба, якая мучыла мужчыну.
Пісьменніка пахавалі на парыжскім могілках у Тье. У 1965 году памерла яго жонка Людміла. Яе пахавалі побач з мужам, а магілу зрабілі агульнай.
Цікавыя факты
- Яўген Замяцін ў маладосці заклаў сваю залаты медаль у ламбард за 25 рублёў.
- Пісьменнік спраектаваў знакаміты ледакол «Неўскі», які атрымаў новую назву «Ленін» пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі.
- Раманы «1984» Джорджа Оруэла і «451 градус па Фарэнгейце» Рэя Брэдбэры былі напісаны пад уплывам Замяціна.
- Творчасць пісьменніка пачалося не ад жадання, а ад нуды падчас знаходжання ў першай спасылцы.
- Яўген Іванавіч напісаў фантастычны раман «Мы» ў 1920 годзе, але ў Расеі яго пачалі друкаваць толькі ў 1988-м.
- «Мы» стаў першым у свеце раманам-антыўтопіяй.
- Замяцін пісаў выключна ў стылі неарэалізму, і навукоўцы не маглі разабрацца ў сэнсе яго твораў. Яны былі поўныя фальклорна-міфалагічнай паэтыкай, якую разумеў толькі пісьменнік. Гэта вынік мастацкага свядомасці, якое сфармавалася яшчэ ў яго продкаў.
бібліяграфія
- 1908 г. - «Адзін»
- 1911 - «Дзяўчына»
- 1912 - «павятовага»
- 1913 - «На блізкім светам»
- 1917 - «Астраўляніны»
- 1914-1917 - зборнік апавяданняў «Казкі»
- 1917-1920 - зборнік апавяданняў «Вялікім дзецям казкі»
- 1918 - «Цмок»
- 1920 - «Пячора»
- 1920 - «Мы»
- Кастрычніка 1935 - «Біч Божы»