Гісторыя персанажа
Старажытная міфалогія характэрная фантастычнымі сюжэтамі з непрадказальнай логікай апавядання і незвычайнымі спляценнямі перыпетый і калізій. Грэцкая міфалогія, якая апісвае чароўны Алімп, населены сверхсуществами, і яго ўзаемаадносіны са светам простых сьмяротных, уяўляе сабой шырокі пласт культурнай спадчыны, на базе якога фармуюцца творы мастацтва, навуковыя даследаванні і творчыя праекты.Гісторыя стварэння
Згодна з паданнем, Галатэя з'явілася на свет ад саюза Нерея і Дориды. Значэнне яе імя - «малочная» або «беламармуровы». У адных міфах дзяўчына называецца багіняй, у іншых німфай, з чыёй дапамогай ўціхамірвалі бурныя марскія хвалі.
Легенда абвяшчае, што ў дзяўчыну закахаўся Цыклоп па імі Поліфем. Прыраўнавала каханую, заставаўся халодным да пяшчотным пачуццям пачвары, Поліфем забіў яе выбранніка Акіда, сына бога Пана. Поліфем пусціўся на хітрыкі, падпільнаваў суперніка. Ён моцна выцяў юнака вялікім валуном. Галатэя ператварыла Акіда ў рэчку, каб пазбавіць ад пакут.
Эліны апявалі гэты міф, і цікаўны сюжэт быў перакладзены Феокритом ў яго літаратурным творы. Паэты і драматургі чэрпалі натхненне з старажытнагрэцкай легенды. Творы пра трагічнае каханне Галатаў напісалі аўтары Торелли, Гундлич, Саннадзаро, Лафантэн.
Традыцыйна сюжэт апяваўся і ў музычных творах. Оперы па матывах міфа стварылі кампазітары Арланда, Віторыо, Шарпанцье, Штельцель, Гендэль і Гайдн. Дидло і Навэра напісалі балет па сюжэце легенды.
Пігмаліён і Галатэя
Вялікай папулярнасцю карыстаецца міф пра Пігмаліён і Галатаў. У ім апавядаецца пра пяшчотнай любові скульптара, вылепіў выдатную статую і страціў галаву ад яе.
Пігмаліён жыў на Кіпры і славіўся талентам скульптара. Аднойчы ён стварыў неперасягненую статую са слановай косці. Статуя малявала цудоўную дзяўчыну, засланяюць прыгажосцю ўсіх прыгажунь, якіх калі-небудзь бачыў мастак. Закахаўшыся ва ўласнае тварэнне, Пігмаліён даглядаў скульптурай, якую апранала ў цудоўныя ўборы і робячы дарагія падарункі. Статуя ж заставалася маўклівай і не адпавядала мужчыну ўзаемнасцю.
Пігмаліён пакутаваў ад непадзеленага пачуццяў і ў свята, прысвечанае Афрадыце, звярнуўся да багіні па дапамогу. Ён прасіў апякунку дапамагчы знайсці жонку, якая апынулася бы гэтак жа прыгожай, як яго твор. Афрадыта была кранутая гарачынёй просьбіты і ажывіла статую.
Праз некаторы час адценне скуры скульптуры пацяплеў, а грудзі намаляванай дзяўчыны пачатку уздымаюцца ад дыхання. Самая неверагодная мара Пігмаліёнам дык апынулася рэальнасцю.
Цікава, што старажытнагрэцкі міф не называе імя ажывелай скульптуры. Імя для выдатнай гераіні прыдумаў Жан-Жак Русо. Многія літаратары натхняліся гэтай легендай, а Бернард Шоу напісаў п'есу «Пігмаліён», знаходзячыся пад уражаннем ад грэцкай легенды.
Рафаэль адлюстраваў Галатаў на фрэсцы ў 1515 годзе, Гюстаў Мюро стварыў партрэт німфы ў 1870 годзе, Жан-Жэром Леон пісаў дзяўчыну ў 1890. У 1952 году сюррэалістаў Сальвадор Далі адлюстраваў гераіню міфа на карціне «Галатэя сфер». Сярод скульптараў адвечны сюжэт прайгравалі ў статуяй Фальконе, Понторно, Ванлоо і Бушу. Накіды на тэму міфа рабіў нават Пікаса.
Пігмаліён і Галатэя неаднаразова маляваліся на карцінах сучасных мастакоў, а гісторыя іх кахання знайшла адлюстравання ў розных сферах. Так, напрыклад, даследуючы выпадкі сур'ёзнай закаханасці, некаторыя псіхолагі прысвойваюць ёй назва, якая адпавядае міфу.